Noticias

La censura musical del franquismo protagoniza la muestra del CGAC "Vibraciones prohibidas"

El Centro Galego de Arte Contemporáneo (CFAC) de Santiago de Compostela inauguró la muestra Vibracións prohibidas, en la que se hace un recorrido por más de 200 portadas de discos censurados por la dictadura franquista en las décadas de los años sesenta y setenta.

En esta exposición, comisariada por Xavier Valiño y Héctor Fouce, se recogen también los partes de los censores de la Dirección General de Cultura Popular sobre letras de canciones, portadas o libretos. En concreto, Valiño ha identificado las 4.343 canciones que estuvieron vetadas como no radiables por la Dirección General de Radiodifusión y Televisión hasta la llegada de la democracia, así como las 564 que fueron después amnistiadas tras ser sometidas a reconsideración.

Según informa el Gobierno gallego en un comunicado en la muestra se pueden apreciar modelos que desparecen del encuadre, desnudos pintados a mano o letras convertidas en garabatos para hacerlas irreconocibles. En la presentación de la exposición, el secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo, ha valorado la "curiosa y verdaderamente interesante" exposición que "permite por primera vez" ver la censura del franquismo aplicada a los discos del pop-rock.La muestra cuenta con diversa documentación de la época, una selección de canciones censuradas, así como la proyección del documental de Pedro Costa 'Qué vienen los Beatles'.

Complementariamente a esta exposición se realizan una serie de actividades complementarias como la mesa redonda -que tendrá lugar en el marco del Festival Cineuropa de Santiago- 'Liberdade e creación musical: da censura política ás imposicións dos mercados', en la que participarán el músico Kiko Veneno, la directora del área de Música de la Fundación Autor, Mercedes Ferrer, así como los comisarios de la muestra. Ese mismo día se proyectará el documental 'Dame Veneno', en la que se cuenta la censura sufrida por el músico Kiko Veneno, y Cineuropa acoge un muestrario de documentales de artistas como Bob Dylan, Jimi Hendrix o los The Beach Boys que fueron censurados por el franquismo.

Nota de prensa remitida por el Gabinte de Comunicación de la Xunta de Galicia:

O Centro Galego de Arte Contemporánea da Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria inaugura a mostra inédita ‘Vibracións prohibidas’, unha recompilación de máis de 200 portadas de discos que foron censuradas polo réxime franquista durante os anos sesenta e setenta. A mostra, que foi presentada esta mañá en rolda de prensa polo secretario xeral Cultura, Anxo Lorenzo, conta, ademais, con documentación da época, coa proxección do documental “Que vienen los Beatles”, de Pedro Costa, e cunha selección de cancións censuradas que poderá escoitarse na sala de exposicións.

Xavier Valiño e Héctor Fouce son os comisarios desta mostra, que, xunto co director do CGAC, Miguel Von Hafe, tamén participaron na presentación desta mañá. Durante o acto, o secretario xeral de Cultura felicitou os responsables da proposta expositiva, “curiosa e verdadeiramente interesante, que nos vai permitir, por primeira vez, ver no CGAC a censura aplicada aos discos pop-rock durante o final da ditadura franquista”.

A tese doutoral de Xavier Valiño é a que dá orixe a esta exposición e mais ao libro “Veneno en dosis camufladas. La censura en los discos de pop-rock en el franquismo”, publicado tamén este ano pola Editorial Milenio.

Logo de localizar e estudar por vez primeira os partes dos censores, e conseguir o seu testemuño, Xavier Valiño identificou as 4.343 cancións que estiveron vetadas como non radiables pola Dirección Xeral de Radiodifusión e Televisión ata a chegada da democracia, así como as 564 que foron posteriormente amnistiadas logo de seren sometidas a reconsideración. Ao mesmo tempo, analizou os comentarios dos censores da Dirección Xeral de Cultura Popular en boa parte das letras desas cancións. Tamén desvelou uns trescentos cartafoles (portadas, contraportadas, follas interiores, libretos, etiquetas) de discos que apareceron censurados, comparándoos co orixinal publicado noutros países para descubrir as diferenzas.

Entre as curiosidades que se poden contemplar hai modelos que desaparecen do encadre, traseiros de muller convertidos en partes traseiras de elefantes, espidos cubertos cunha sinxela roupa interior pintada á man, letras convertidas en garabatos para facelas irrecoñecibles ou discos con nomes como Sofía reconvertidos a Lucía para non ofender á futura raíña de España. Tamén se nos descobren cancións que apareceron publicadas con asubíos e aqueles discos que, por sorte ou por descoido, conseguiron sortear a acción do aparato censor, así como os que tiveron que ser editados no estranxeiro e introducidos clandestinamente en España.

Vibracións Prohibidas é máis que unha exposición. A partir dos seus contidos, programaranse unha serie de actividades complementarias no ámbito musical e cinematográfico. A exposición vai acompañada dunha serie de actividades complementarias que contribúen a ese amplo achegamento social. O día 22 de novembro, ás 20:00 horas, vai ter lugar no auditorio do CGAC a mesa redonda “Liberdade e creación musical: da censura política ás imposicións dos mercados?”, na que participarán o músico Kiko Veneno e Mercedes Ferrer, autora e directora da área de Música da Fundación Autor, ademais dos comisarios da exposición.

Ese mesmo día presentarase o documental “Dame Veneno”, película na que se conta a historia da censura que sufriu o artista Kiko Veneno. Coincidindo coa exposición, o festival Cineuropa 2012 dedica a súa sección de documentais musicais aos artistas que foron censurados polo franquismo, para o que se programou un ciclo de 14 películas, que se proxectarán no auditorio do CGAC, sobre Bob Dylan, Veleno, Roxy Music, Jimi Hendrix, James Brown, The Beach Boys, The Doors ou Paul Simon, entre outros.

R., 2012-11-16

Actualidad

Foto del resto de noticias (gilberto-santa-rosa.jpg) O Auditorio Mar de Vigo acollerá o vindeiro 18 de decembro un concderto do artista portorriqueño Gilberto Santa Rosa dentro da programación musical de Concertos do Xacobeo. O artista portorriqueño, recoñecido mundialmente como 'El Caballero de la Salsa' e recentemente nomeado ao Grammy 2026 polo seu álbum Debut y Segunda Tanda, vol. 2, traerá ao Auditorio Mar de Vigo o seu espectáculo Navidades, unha proposta que combina a forza da salsa coa elegancia e a emoción que marcaron toda a súa carreira. A cita do 18 de decembro en Vigo forma parte dunha serie de concertos especiais coa que o artista celebra as festas acompañado pola súa orquestra habitual e unha posta en escena coidada ao detalle. O artista chega a esta cita nun momento especialmente significativo, tras ser nomeado ao Grammy 2026 polo seu álbum Debut y Segunda Tanda, vol. 2, recoñecido como un dos traballos máis destacados do xénero tropical latino este ano.
Foto de la tercera plana (turismo-fisterra.jpg) Galicia recibiu máis de 6,63 millóns de visitantes entre xaneiro e outubro, que sumaron 12,35 millóns de noites no mesmo período, rexistrando incrementos que superan o 2% en ámbolos dous indicadores. O gasto medio do turista do segundo semestre de 2025 situouse en 114,69 euros, un 5,8% máis que en 2024. Isto supón unha mellora da competitividade a da imaxe da oferta turística de Galicia, reforzando o seu carácter como destino serio, profesional e diferenciado sobre a base da calidade, sustentabilidade, cultura e boas prácticas.

Notas

Despois do éxito da primeira edición en 2024, o Congreso Internacional de Paratradución, Interlinguas e Transmedia regresará ao campus de Vigo en marzo de 2026. Esta segunda edición terá lugar os días 25, 26 e 27 e a Facultade de Filoloxía e Tradución repetirá como sede do que pretende ser o segundo evento científico dunha serie que, ao longo dos anos, estudará as circunstancias sociais, culturais, políticas e, sobre todo, tecnolóxicas vixentes para traducir entre linguas (interlinguas) na era das narrativas transmedia en pantalla e fóra dela.
O CITIC da Universidade da Coruña reafirma o seu papel como referente europeo en solucións TIC aplicadas á saúde a través da súa participación no proxecto europeo RePo-SUDOE, centrado no reposicionamiento de fármacos mediante medicina personalizada. O equipo liderado por Carlos Fernández Lozano traballa na optimización de tratamentos grazas a ferramentas TIC avanzadas.
PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
HOMENAXES EGERIA
PUBLICACIONES