O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, acompañado da conselleira de Medio Ambiente e Cambio Climático, Ángeles Vázquez, impulsou hoxe o Pacto polo Litoral como un acordo histórico de gobernanza compartida entre a Xunta e os concellos da costa galega.
Durante a súa intervención nun encontro con alcaldes, alcaldesas, edís e persoal técnico municipal dos concellos costeiros de Galicia, no que presentou o Pacto polo Litoral, o titular do Goberno galego afirmou que as novas competencias tócannos a todos e que a Xunta quere falar con todos os concellos do litoral.
Este Pacto, un acordo político e institucional que busca establecer un marco estable de colaboración para a xestión da costa galega, supón, para o presidente, unha oportunidade de facer unha cogobernanza de verdade baseada no acordo e na que os concellos terán un papel protagonista.
O titular do Executivo galego lembrou que Galicia exerce desde o pasado 1 de xullo a xestión plena e efectiva da súa costa, tras culminar o traspaso de funcións e servizos por parte do Estado. A este feito engádese a Lei de ordenación e xestión integrada do litoral de Galicia (Loxilga), que entrou en vigor en agosto de 2023 e que converteu a Galicia na primeira Comunidade en regular por lei o litoral na súa totalidade.
Os concellos contarán co apoio da Xunta con medidas que lles permitan revisar e adaptar os plans urbanísticos; aprobar ordenanzas de protección dos espazos verdes; impulsar oficinas municipais do litoral; desenvolver proxectos de turismo sostible; promover programas locais de educación ambiental; e implicar a confrarías, mariscadoras e tecido local na planificación da costa.
Rueda destacou que Galicia conta con 2.555 quilómetros de litoral (a maior extensión de España) que, ademais de definir a paisaxe, constitúe un espazo esencial de vida, traballo e futuro para máis da metade da poboación galega, residente nos 86 concellos costeiros. Recordou tamén que a actividade vinculada ao mar achega arredor de 9.000 millóns de euros anuais, o que supón o 5% do PIB galego, e que a cadea mar-industria é a cuarta máis potente dos sectores económicos da Comunidade.
No ámbito dos avances xa acadados, creouse a Comisión Interdepartamental da Coordinación do Litoral, a orde de axudas de 5 millóns de euros para o embelecemento turístico da costa ou a convocatoria de ideas para deseñar un prototipo de chiringuito móbil biosostible. E, de cara ao futuro, Rueda anunciou que antes de que remate o ano se aprobará o decreto que regulará o Catálogo de bens de valor cultural do litoral.
Ademais, como novidade, o presidente adiantou unha modificación lexislativa que permitirá ampliar a tempada dos establecementos de praia, que poderán permanecer abertos desde Semana Santa ata o 31 de outubro, co fin de favorecer un uso máis racional e rendible do litoral e impulsando así a súa calidade e coidado.
Co Pacto polo Litoral, a Xunta pretende avanzar cara a unha gobernanza compartida coas entidades locais, co obxectivo de acadar unha costa mellor xestionada e ordenada, que combine urbanismo responsable, protección ambiental, xeración de riqueza e innovación sostible. Para iso, proporase a constitución dunha mesa de desenvolvemento local específica cos concellos no marco do Foro do Litoral, que será aprobado nas próximas semanas e se converterá no máximo órgano de participación nesta materia.