jueves, 5 de junio de 2025
O conselleiro de Cultura, Lingua e Xuventude, José López Campos, avanzou hoxe no Museo Centro Gaiás as liñas de traballo da exposición inmersiva Castelao. Mirar por Galicia. Realizada coa colaboración da Fundación Castelao, a mostra representa a experiencia tecnolóxico-cultural máis avanzada ata o momento ao redor de Alfonso Daniel Rodríguez Castelao, un percorrido para atravesar o devir persoal, literario, artístico e político dunha das figuras máis senlleiras de Galicia.
Encadrado na programación da Xunta con motivo do Ano Castelao, este proxecto de arte dixital abrirá as súas portas na Cidade da Cultura a finais de xuño, nunha proposta que combina intelixencia artificial, hologramas, videoproxeccións e realidade virtual para trasladar unha visión anovadora da vida e o universo artístico de Castelao, recreando a súa imaxe e a súa voz grazas ao potencial das novas tecnoloxías.
O conselleiro de Cultura, Lingua e Xuventude, remarcou que Castelao. Mirar por Galicia representará unha experiencia inmersiva e rigorosa, onde as novas tecnoloxías de intelixencia artificial se poñen ao servizo dun uso ético e responsable con grande esixencia metodolóxica. Aludiu así López Campos ao equipo humano detrás deste proxecto, que conta coa asesoría histórica de Miguel Anxo Seixas Seoane, presidente da Fundación Castelao, e posiblemente o maior especialista na biografía, obra e achegas da figura do intelectual.
A dirección artística do proxecto recae en Carlos Seijo, co-fundador do estudio galego Maxina e responsable das animacións e produción dixital desta proposta. Especialista no deseño de efectos visuais, animación 3D, visualización e experiencias inmersivas, conta con máis de 10 anos de experiencia nos que colaborou co Guggenheim de Bilbao ou Netflix, entre outras, ademais de coa Xunta de Galicia en proxectos como Orixes ou Hábitats, ambos no Gaiás.
No acto de presentación da exposición estiveron presentes ademais a presidenta do Consello da Cultura Galega, Rosario Álvarez, e o presidente da Real Academia Galega, Henrique Monteagudo, dúas das institucións que contribúen a facer realidade Castelao. Mirar por Galicia, cedendo parte dos seus fondos para incluír neste percorrido que parte de cumprida documentación histórica e patrimonial e centos de arquivos visuais para afondar na figura do intelectual, artista e político de Rianxo. Entre as institucións cedentes de obra atópanse tamén a propia Fundación Castelao, a Filmoteca de Galicia ou o Museo de Pontevedra, entre outras.
No seu conxunto, sinalou o conselleiro de Cultura, Castelao. Mirar por Galicia reflicte a vontade do Goberno galego de promover un maior coñecemento de Castelao no conxunto da cidadanía, botando man das tecnoloxías dixitais para conectar co público, cunha visión transversal, e un gran potencial de encaixe didáctico nos currículos escolares, sen perder nunca de vista o rigor e o respecto a unha figura que representa a todos os galegos e galegas.
Recreación da voz de Castelao
Castelao. Mirar por Galicia incluirá unha experiencia inmersiva con videoproxección cúbica: un resumo do periplo vital e creativo de Castelao, relatado en primeira persoa, que presentará tamén unha selección de obras dotadas de vida mediante técnicas de animación 3D e intelixencia artificial nunha recreación artística do seu espírito creativo.
Ademais, estase a realizar un traballo de recreación da voz do intelectual, da que se conserva un único rexistro sonoro: a mensaxe que gravou en fonopostal na Central de Correos de Bos Aires, co gallo da estrea de Os vellos non deben de namorarse en Montevideo en 1941, conservada no Arquivo Sonoro de Galicia do Consello da Cultura Galega. O arquivo someteuse a un depurado do son para, a continuación, adestrar unha intelixencia artificial para reproducir con fidelidade o timbre, entoación e textura da voz. Isto, combinado co traballo de locutores profesionais, procura reproducir o máis fielmente posible textos da súa propia autoría, pertencentes a publicacións como Cousas, Sempre en Galiza, Alba de Gloria ou o Diario 1921.
Ano Castelao
Castelao. Mirar por Galicia é un dos proxectos máis destacados da programación despregada pola Xunta de Galicia en 2025 con motivo da súa declaración como Ano Castelao, coincidindo co 75 aniversario do seu pasamento. A través desta proposta, lembrou López Campos, a Xunta e a Fundación Cidade da Cultura continúan ademais a afianzar a súa aposta por situar Galicia na vangarda das artes dixitais, nunha liña de traballo na que se encadra tamén a próxima apertura no Gaiás do futuro Centro de Artes Dixitais de Galicia.
O título da mostra, que poderá visitarse no Museo de Belas Artes ata o 14 de decembro, xorde das dúas grandes obras que Isaac realizou en distintas épocas sobre o relato mitolóxico da nave do barqueiro do inframundo. O tema, que insinúa a viaxe do pobo galego cara ao seu destino, evoca aquí o propio percorrido creativo do artista. Así, a exposición artéllase en cinco seccións coas que se pretende amosar esa traxectoria, desde os seus inicios pictóricos e a transición da pintura á cerámica, pasando polos seus grandes proxectos como Cerámicas do Castro, o seu labor no Laboratorio de Formas xunto con con Luís Seoane ou o seu papel nos deseños de Sargadelos. A exposición completarase con actividades paralelas cun ciclo temático de conferencias, un curso a cargo do profesor e crítico Alberto Cartón e visitas guiadas para centros escolares, asociacións culturais e público en xeral. Unha programación destinada a difundir o legado de Isaac Díaz Pardo.
As curtametraxes volven formar parte do Ciclo de Cinema Mestre Mateo, que levará os oito filmes curtos de ficción e animación finalistas e gañadores da última edición dos Premios Mestre Mateo a 24 concellos das catro provincias localizados fóra da contorna das grandes cidades e que non contan cunha oferta de salas comerciais estables. O programa, dividido en dúas sesións, inclúe os filmes finalistas nas categorías de Mellor Curtametraxe de Animación e Mellor Curtametraxe de Imaxe Real da última edición dos devanditos galardóns. No bloque de ficción poderán verse Pura, de Carmen Méndez; Véxote, de Óscar Pardo; Nai, de Tito Refoxo; e Platónico, Platónica, de Xacio Baño. Na categoría de animación exhibiranse Eu vou comigo, dirixida por Chelo Loureiro; Sinapse, de Carlos Cuesta; Avetimología, de Xosé Zapata; e Noites de prata, de Soraya Antelo.
