viernes, 26 de abril de 2024
O titular de Cultura tamén quixo destacar do autor laurentino, un dos máis prolíficos e brillantes ensaístas do século XX e parte do XXI, o seu legado para a cultura e lingua galegas, pois a vocación de Fernández del Riego non se limitaba soamente á súa propia obra, senón que debemos considerar o seu gran papel como dinamizador da vida literaria, cultural e intelectual de Galicia. Un papel que, ademais, o levou a actuar como embaixador oficioso da nosa cultura por todo o planeta, engadiu o representante do Goberno galego.
O programa de actividades, que inclúe máis dun centenar de propostas de ámbito literario, deportivo, musical, escénico, académico e escolar, está impulsado pola Xunta, a Real Academia Galega (RAG), o Consello da Cultura Galega e a CRTVG en colaboración co Concello de Lourenzá e coa Mesa Coordinadora D. Paco, así como coa de numerosas editoriais galegas (Xerais, Bolanda, Ir indo e Galaxia), e entidades e empresas de diversos sectores como Renfe Viajeros, Gadis, Vegalsa-Eroski, Feiraco e Xurdir, entre outras.
As accións, dirixidas a renderlle tributo, dar a coñecer e poñer en valor a vida e obra do homenaxeado, desenvolveranse ao longo de todo o ano, con especial atención ao propio Día das Letras Galegas, o 17 de maio.
Na rolda de prensa tamén participaron o presidente da Real Academia Galega, Víctor F. Freixanes; a presidenta do Consello da Cultura Galega, Rosario Álvarez; o director de Proxección Social da Corporación Radio e Televisión de Galicia, Xaime Arias, e a alcaldesa de Lourenzá e presidenta da Mesa Coordinadora D. Paco, Rocío López.
Programación transversal para toda a cidadanía
Como cada ano, a programación das Letras Galegas será transversal e inclúe unha batería de iniciativas centradas nas distintas facetas que desenvolveu Férnandez del Riego, indicou o conselleiro. Así, contempla proxectos expositivos como a mostra itinerante Cos ollos do espírito, promovida pola Xunta coa colaboración de Editorial Galaxia e da Fundación Penzol, das que o homenaxeado foi director. A esta exposición súmanse outras como as gañadoras do Concurso-exposición Letras Galegas 2023, que tamén poderán verse a través do Portal da Lingua Galega, ou as mostras que acollerán os centros da Rede de Bibliotecas Públicas de Galicia.
Outro dos aspectos que caracteriza a celebración das Letras é o seu carácter participativo. Neste senso, impulsaranse accións que buscan a implicación de toda a sociedade como lecturas públicas, o concurso de mensaxes de amor en galego Lingua de namorar ou a tradicional Carreira Camiño das Letras, engadiu Román Rodríguez.
Ademais, os centros da Xunta albergarán actividades como a obra de teatro A viaxe feliz de Ramón Sanfiz, da compañía Fantoches Baj; contacontos como Un día para as Letras: Pequena biografía ilustrada de Francisco Fernández del Riego, a cargo de Polo Correo do Vento; actuacións musicais, como a 41º edición do festival Festiletras, en colaboración coa Fundación Eduardo Pondal; obradoiros na Cidade da Cultura e nas biblitotecas públicas ou especiais na CRTVG que, entre outras accións, emitirá os programas de radio Galicia por diante e Diario cultural desde a vila de Lourenzá o vindeiro 17 de maio.
No eido das publicacións, cabe destacar a colaboración da Xunta con editoriais como Galaxia ou Xerais, entre outras, na reedición de títulos do autor de Lourenzá ou na publicación de volumes que analizan a súa vida e obra, así como na súa adaptación para os máis pequenos dentro da colección Letras Galegas dos Bolechas.
Actividade no ámbito educativo e académico
Desde o punto de vista educativo, os centros de ensino galegos elaboran recursos e organizan actividades como calendarios, crebacabezas, festivais ou brincaletras, subliñou o representante de Cultura. Ademais, durante todo o curso manterase o traballo dos Equipos de Dinamización da Lingua Galega dos centros de ensino, cuxos recursos máis destacados arredor das Letras Galegas poderán consultarse no Portal da Lingua Galega.
Tamén dentro do ámbito escolar, existen iniciativas vencelladas á creación audiovisual como os certames de podcast ou a lectura pública compartida entre distintos centros, engadiu.
Pola súa banda, no eido académico, manteranse citas habituais como o simposio organizado pola RAG coa colaboración da Xunta, centrado na personalidade e na obra do autor, así como a publicación do volume anual dedicado ao homenaxeado dentro da colección Cadernos Ramón Piñeiro.
Programación no exterior
Ao igual que o ano pasado, terá un papel fundamental a programación das Letras Galegas no exterior dado o enorme labor que desenvolveu o homenaxeado á hora de promover a lingua e cultura galega na Galicia interior e na externa, destacou o conselleiro de Cultura. Así, celebraranse encontros, actividades e talleres a través da Rede de Centros de Estudos Galegos e lectorados da Xunta de Galicia, repartida polos diferentes continentes, que levarán a pegada de Del Riego a cidades como Zadar (Croacia), Madrid, A Habana, Oxford, Lisboa, Budapest ou São Paulo.
A Cidade da Cultura reunirá estes días as persoas representantes dunha vintena de linguas minoritarias de Europa. Será durante a asemblea xeral e a conferencia anual da Network to Promote Linguistic Diversity (NPLD), unha organización de ámbito europeo cuxa finalidade é promover a diversidade lingüística na UE. Entre os seus membros figura, desde a súa creación, a Xunta de Galicia, que, a través da Consellería de Cultura actúa como anfitrioa nos eventos de 2024. Na xornada trataranse os asuntos que atinxen á administración da organización e presentaranse varios informes.
A Xunta vai solicitar de xeito inmediato ao Goberno central o traspaso dos medios materiais e persoais para xestionar a súa costa trala sentenza do Tribunal Constitucional que avala a Lei de ordenación e xestión integrada do litoral de Galicia. A conselleira de Medio Ambiente e Cambio Climático, Ángeles Vázquez, respondeu unha pregunta no pleno do Parlamento sobre esta materia na que salientou que o Alto Tribunal certifica que a norma galega é plenamente constitucional. Ademais, subliñou, confirma o que sempre defendeu a comunidade, que non é necesario reformar o Estatuto de Autonomía para que Galicia poida exercer plenamente as súas lexítimas competencias sobre o litoral.
