martes, 16 de septiembre de 2025
Segundo os datos achegados polas comunidades autónomas, en 2021 o número de Médicos de Medicina Familiar e Comunitaria do SNS ascendía a 39.666 profesionais, dos que o 91,3% estaban adscritos á atención primaria.
Déficit de médicos de familia no Sistema Nacional de Saúde
Así, nun contexto complicado de déficit de profesionais en todo o país, o Servizo Galego de Saúde sitúase como o cuarto mellor servizo sanitario no que atinxe á ratio de médicos de familia por 100.000 habitantes do Sistema Nacional de Saúde. A pesares disto, as perspectivas de que o déficit aumente nos vindeiros anos teñen movido á Xunta de Galicia a reclamar medidas urxentes ao Goberno de España, competente na formación sanitaria especializada.
Unha vez que Galicia leva anos cubrindo o 100% das prazas para formación de especialistas en medicina de familia acreditadas polo Ministerio, en novembro do ano pasado a Xunta solicitou ao Goberno a acreditación de 64 prazas máis, aumentando nun 45% a capacidade formativa de Galicia. Aínda que as prazas acreditaron cumprir cos requisitos, o Goberno de España denegou a solicitude de Galicia para incorporalas á convocatoria MIR deste ano 2022, polo que deberán esperar un ano máis para formar a novos especialistas.
Por outra banda, o conselleiro de Sanidade, Julio Garcia Comesaña, ten trasladado á ministra Carolina Darias, en reiteradas ocasións, outras medidas para paliar esta situación de déficit de profesionais que responden ademais a demandas do Parlamento de Galicia, como a convocatoria extraordinaria de máis prazas MIR, a tramitación preferente da creación dunha especialidade de medicina de urxencias que evite que estes profesionais ocupen prazas formativas de medicina de familia, ou a eliminación das limitacións nas taxas de reposición impostas polo Goberno de España, que impiden aos servizos de saúde autonómicos ofertar a totalidade das súas prazas vacantes.
De acordo ao informe do Ministerio de Sanidade, a especialidade de Medicina Familiar e Comunitaria é a que achega peores datos no referido ao déficit de facultativos. Así, no ano 2019, a atención primaria converteuse nun tema de máxima prioridade para o Goberno Galego. Proba disto, foi a elaboración do documento Plan Galego de Atención Primaria 2019-2021, aprobado no Consello da Xunta o 16 de maio do 2019, e que conta cunha dotación económica de mais de 103 millóns de euros para a súa execución. Ademais, posteriormente elaborouse un documento complementario titulado Por unha Atención primaria vertebradora do sistema de saúde, que tamén marca a folla de ruta a seguir neste nivel asistencial. En ambos casos, o Servizo Galego de Saúde segue a avaliar, de xeito mensual, o cumprimento do obxectivos establecidos nestes informes para acadar o 100%.
Xunto con estas medidas, a Xunta de Galicia vén de publicar a orde mediante a que se convoca 106 prazas de médicos na especialidade de atención primaria, por medio do sistema de concurso de méritos.
A esta modalidade de OPE para médicos, na que Galicia é pioneira, engádense outras medidas xa postas en marcha para reforzar os Recursos Humanos na atención primaria galega, e entre as que destaca a convocatoria doutros 73 procesos que permitirán a incorporación de 2.000 profesionais de diferentes categorías, con vínculo fixo.
Ademais, a Xunta vén adoptando tamén diversas medidas de reorganización para optimizar este servizo asistencial, como son a Instrución TAO, que permite ao persoal de enfermería asumir o seguimento de pacientes con tratamentos de anticoagulantes; a posibilidade de prescrición de pacientes crónicos por parte do persoal farmacéutico; a implantación de axendas de calidade para o persoal médico e de enfermería, a elaboración dos Plans de Saúde locais que dotan de maior autonomía aos centros de Saúde, así como outras melloras, como son a posta en marcha Plataforma CRM100, que permite a xestión das chamada que se reciben nos centros de Saúde; ou o Sistema Integral de Clasificación da Demanda en Equipo (XIDE), que contribuirá a optimizar o funcionamento do nivel asistencial máis próximo á cidadanía.
O informe da Consellería de Vivenda e Planificación de Infraestruturas cifra en 2.943 as vivendas de promoción pública en marcha diferentes fases de tramitación e execución na comunidade. Estas vivendas forman parte do traballo do Goberno galego para duplicar o parque público residencial, o que significa que neste momento a Xunta ten xa en marcha o 73 % dos novos fogares comprometidos para esta lexislatura. Cómpre recordar que en 2025 o Goberno galego triplicou o orzamento destinado á vivenda pública e solo residencial. O Informe reflicte así que neste momento, a Xunta de Galicia ten 2.943 vivendas de nova construción en marcha, o que supón un investimento xa licitado de 208 M, e un total estimado de 451 M.
A nova ferramenta, que se activará nos próximos días, está configurada como un cuestionario en liña, sinxelo e de fácil aplicación, que poderán empregar os docentes en calquera momento en que sexa necesario para obter información sobre o ambiente de convivencia na súa aula. Está prevista para ser utilizada, tal e como informou Rueda, nos últimos cursos de educación primaria (5º e 6º) e en secundaria, bacharelato e FP. Logo da decisión do profesor de activar o Termómetro Acoso Escolar, e unha vez que o alumnado o complete, xerarase de forma automática un informe detallado para a aula, que incluirá indicadores clave sobre a convivencia, o benestar emocional do grupo e a detección de posibles casos de acoso. Este informe servirá de base para a reflexión docente e para a toma de decisións pedagóxicas orientadas á mellora da convivencia e á intervención educativa cando sexa necesario.
