jueves, 18 de septiembre de 2025
A conselleira de Emprego e Igualdade, Maria Jesús Lorenzana, inaugurou hoxe na Biblioteca Ánxel Casal de Santiago de Compostela a exposición As primeiras xornalistas, elas escribiron a historia, que está a percorrer as bibliotecas de xestión autonómica de todas as provincias desde hai un ano.
A mostra, que recala agora en Santiago de Compostela, achega de maneira visual e didáctica ao público a traxectoria de escritoras comprometidas coa modernización política, social e cultural de Galicia.
Tal e como indicou a conselleira, a exposición supón o merecido recoñecemento ao papel que xogaron as precursoras galegas da comunicación na loita pola igualdade entre mulleres e homes. Unha loita para a que se serviron do máis indestrutible instrumento de poder: a palabra, na súa escritura, na súa voz e na súa capacidade de comunicar, subliñou. Neste sentido, engadiu que a forza do seu legado na loita pola equidade laboral sobreviviu e ata medrou ao longo do tempo.
A Xunta pon a atención nesta exposición nas mulleres que durante moito tempo foron silenciadas e invisibilizadas, lembrou Lorenzana. E faino en espazos abertos ao público como as bibliotecas, lugar de encontro entre os máis novos e os máis maiores, onde a loita pola igualdade destas precursoras repousa nas súas baldas e viaxa de fogar en fogar, aseverou a titular da Consellería.
As protagonistas
Xornalistas, escritoras, mulleres comprometidas de varias xeracións conforman a mostra, que está estruturada por un conxunto de paneis que dan conta das vivencias, a biografía e as experiencias de doce reporteiras, escritoras, directoras e correspondentes de guerra.
Nesta mirada desde a historia hai espazo para doce galegas destacadas. Así se recollen as opinións de Emilia Pardo Bazán en máis de dous mil artigos de prensa ou de pioneiras como Concepción Arenal ou Mª Luz Morales, primeira directora dun xornal. Parte da exposición dedícase ademais á cullerdense Sofía Casanova, correspondente de guerra, e a Virginia Felicia, coñecida como A raíña do folletín. Completan o elenco de homenaxeadas nesta exposición as poetisas Filomena Dato, Clara Corral e Pura Vázquez; a crítica literaria Concha Castroviejo; Mercedes Vieito, que exerceu o xornalismo desde Cuba; a escritora María Vinyals e Avelina Valladares, articulista e poetisa.
Na colección amósanse, de xeito visual e didáctico, diversos aspectos das súas traxectorias, que viron marcadas, na práctica totalidade dos casos, polo inconformismo, a rebeldía contra a discriminación, a excelencia creadora e a loita pola igualdade.
A Xunta persegue con esta iniciativa que toda a sociedade, especialmente a mocidade, coñeza esta parte da historia de Galicia e dos inicios da loita pola igualdade. Tamén serve para recoñecer o papel de mulleres referentes na profesión xornalística galega, que contribuíron en cada momento á modernización política, social e cultural a través dos seus escritos e das súas voces.
A mostra está a percorrer Galicia desde febreiro do ano pasado, cando estreou a súa andaina en Ourense. Tras pasar por Pontevedra, Lugo e A Coruña a exposición chega a Santiago de Compostela. Dada a boa acollida, anunciou María Jesús Lorenzana, os vindeiros meses continuará a xirar pola Comunidade, voltando unha vez máis ás catro provincias, para chegar a aquelas persoas que aínda non tiveron a oportunidade de poder desfrutala.
En maio a montaxe de As primeiras xornalistas, elas escribiron a historia trasladarase á cidade de Vigo, onde poderá visitarse nas instalacións da delegación territorial da Xunta nesa cidade, onde permanecerá ata principios do mes de xuño.
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, impulsou hoxe o Pacto polo Litoral como un acordo histórico de gobernanza compartida entre a Xunta e os concellos da costa galega. Durante a súa intervención nun encontro con alcaldes, alcaldesas, edís e persoal técnico municipal dos concellos costeiros de Galicia, no que presentou o Pacto polo Litoral, o titular do Goberno galego afirmou que as novas competencias tócannos a todos e que a Xunta quere falar con todos os concellos do litoral.Este Pacto, un acordo político e institucional que busca establecer un marco estable de colaboración para a xestión da costa galega, supón, para o presidente, unha oportunidade de facer unha cogobernanza de verdade baseada no acordo e na que os concellos terán un papel protagonista.
Galicia é a segunda comunidade autónoma coa maior porcentaxe de alumnado matriculado en Ensinanzas Artísticas, segundo as estatísticas do Ministerio de Educación. En Galicia, por cada 10.000 habitantes de entre 14 e 21 anos, hai 330 estudantes en Ensinanzas Artísticas, moi preto dos 392 da Comunidade Valenciá. A media española é de 230. As Ensinanzas Artísticas -que inclúen as Artes Plásticas e Deseño, a Conservación e Restauración de Bens Culturais, as ensinanzas superiores de Música e de Arte Dramática e as ensinanzas elementais e profesionais de Danza e de Música- acadaron o pasado curso os preto de 6.200 matriculados.
