martes, 1 de julio de 2025
A Conseller铆a de Pesca e Asuntos Mar铆timos v茅n de aprobar o Regulamento da Denominaci贸n de Orixe Protexida Mexill贸n de Galicia e do seu Consello Regulador a trav茅s da Orde do 29 de agosto de 2008 publicada hoxe no Diario Oficial de Galicia (DOG). O obxecto do presente documento 茅 axustarse 谩s prescrici贸ns t茅cnicas actuais publicadas no Diario Oficial da Uni贸n Europea pola que se lle d谩 rexistro oficial 谩 DOP Mexill贸n de Galicia, o primeiro produto do mar europeo que acada este reco帽ecemento, as铆 como fixar o funcionamento interno do Consello Regulador. Con esta Orde, que entrar谩 en vigor ao d铆a seguinte ao da s煤a publicaci贸n no DOG, quedan derrogadas as normas de igual ou inferior rango que se opo帽an 谩 mesma.
Tr谩tase do paso final para que a DOP comece a s煤a andaina despois do complexo procedemento administrativo que require a posta en marcha definitiva deste tipo de distintivos para poder contar con todas as garant铆as de xesti贸n e control.
Segundo recolle o documento, o Consello Regulador do Mexill贸n de Galicia ser谩 o ente de xesti贸n e control da Denominaci贸n de Orixe Protexida e a denominaci贸n oficial ser谩 聯Mexill贸n de Galicia聰, en lingua galega. Con respecto a isto 煤ltimo, posto que tanto o galego como o castel谩n son linguas oficiais na nosa comunidade aut贸noma, poder谩 empregarse indistintamente en galego ou en castel谩n e sen prexu铆zo da s煤a traduci贸n aos restantes idiomas existentes na Uni贸n Europea. As铆 mesmo, establece que o Consello ter谩 o dereito de propiedade intelectual da DOP e que o nome da Denominaci贸n de Orixe Protexida non poder谩 ser obxecto de apropiaci贸n individual, venda, alleamento ou gravame.
En base ao regulamento aprobado por Pesca, o obxecto de amparo da Denominaci贸n de Orixe Protexida 聯Mexill贸n de Galicia聰 茅 o mexill贸n fresco da especie Mytilus galloprovincialis (segundo o nome cient铆fico que estableceu Lamarck en 1819) que se cultiva no sistema de batea. Deste xeito, s贸 se poder谩 aplicar a DOP ao mexill贸n cultivado en batea, procedente das explotaci贸ns inscritas no Rexistro de Bateas e depurados ou expedidos en centros de depuraci贸n e expedici贸n inscritos no correspondente rexistro do Consello Regulador.
No caso do mexill贸n galego que se someta a procesos de tratamento tecnol贸xico ou conserva, o regulamento establece que poder谩n despacharse ao consumidor en envases que fagan uso da menci贸n 聯Elaborado con Denominaci贸n de Orixe Mexill贸n de Galicia聰.
Segundo establece o novo regulamento da DOP Mexill贸n de Galicia, a cada lote de mexill贸n producido nas bateas situadas en augas galegas realizar谩selle unha mostraxe da que se concluir谩 a estimaci贸n do n煤mero de pezas ou de viandas por quilo e o rendemento medio da mostra. Con estes datos emitirase un documento de certificaci贸n do produto que acompa帽ar谩 e identificar谩 a cada un dos lotes no seu cami帽o cara ao mercado en fresco ou cara 谩 s煤a transformaci贸n.
Acceso ao mercado en fresco e transformado
A铆nda que a DOP ampara ao produto en fresco, tam茅n permite a s煤a utilizaci贸n nos produtos elaborados, sempre e cando sexan controlados polo Consello Regulador e empreguen a lenda 聯Elaborado con Denominaci贸n de Orixe Protexida Mexill贸n de Galicia聰.
Para que o mexill贸n amparado coa Denominaci贸n de Orixe Protexida acceda ao mercado de consumo en fresco, este molusco deber谩 pasar por un centro de depuraci贸n ou expedici贸n. Tendo en conta a normativa comunitaria da calidade das augas, se o lugar de cultivo de onde procede o mexill贸n ques e vai comercializar est谩 catalogado a efectos microbiol贸xicos como de zona 聯B聰, necesariamente deber谩 dirixirse a un centro de depuraci贸n. No caso de que o produto proceda de zona 聯A聰 poder谩 dirixirse ao mercado directamente dende un centro de expedici贸n.
O recurso comercializado ao amparo da DOP deber谩 identificarse coa expresi贸n 聯Denominaci贸n de Orixe Protexida Mexill贸n de Galicia聰 e con aqueles s铆mbolos ou logotipos que o Consello Regulador determine. Tam茅n deber谩 portar unha etiqueta de control que identifique e garanta a trazabilidade do produto.
En canto ao acceso ao mercado como produto procesado coa menci贸n 聯Elaborado con Denominaci贸n Protexida Mexill贸n de Galicia聰, ser谩 necesario que o mexill贸n sexa sometido a un tratamento tecnol贸xico ou de conserva.
As empresas elaboradoras que empreguen a citada menci贸n, deber谩n estar explicitamente autorizadas polo Consello Regulador e inscritas no Rexistro de Usuarios que esta entidade por谩 en marcha. As铆 mesmo, o produto final deber谩 ser elaborado con Mexill贸n de Galicia como materia prima exclusiva da s煤a categor铆a.
Delimitaci贸n da zona xeogr谩fica e etiquetaxe
Tal e como establece o novo regulamento da DOP, quedan protexidas pola mesma aquelas zonas que, pertencendo a algunha das r铆as autorizadas, se atopan habilitadas para o cultivo do mexill贸n pola Conseller铆a de Pesca e Asuntos Mar铆timos, 茅 dicir, todos os pol铆gonos de bateas existentes nas nosas r铆as. As zonas de produci贸n destas r铆as 茅 o espazo mar铆timo interior das tradicionais li帽as imaxinarias entre puntas, quedando delimitadas as seguintes 谩reas: R铆a de Ares-Sada, R铆a de Muros-Noia, R铆a de Arousa, R铆a de Pontevedra e R铆a de Vigo.
Co obxecto de que a calidade ou caracter铆sticas do mexill贸n galego que se cultiva nestas zonas e que son propias dos factores de cada un destes medios xeogr谩ficos se mante帽an inalterables, o bivalvo deber谩 ser depurado con auga de mar das r铆as galegas das provincias de A Coru帽a e Pontevedra, polo que os centros de depuraci贸n e expedici贸n deber谩n estar pr贸ximos 谩s costas.
O produto amparado pola DOP deber谩 ter unha etiqueta de control que estar谩 conformada polo logotipo identificador e a inscrici贸n 聯Denominaci贸n de Orixe Protexida Mexill贸n de Galicia聰, ademais dos c贸digos de control. Nesta etiqueta, que ser谩 dun s贸 uso, faranse constar as menci贸ns que identifiquen univocamente o mexill贸n de acordo cos par谩metros definidos.
O per铆odo de validez da etiqueta do produto equivaler谩 ao de caducidade reco帽ecido polas autoridades sanitarias competentes segundo as distintas presentaci贸ns no mercado. Ademais, poder谩n existir tantos tipos de etiqueta como clases de produto e modalidades de envase se creen.
O Consello Regulador deber谩 levar o rexistro das diferentes clases de etiquetas que existan e, pola s煤a parte, os diferentes actores que participan no proceso de comercializaci贸n do Mexill贸n de Galicia deber谩n tam茅n realizar o rexistro de control de etiquetas.
Esta entidade autorizar谩 as etiquetas comerciais que se empreguen para cada produto e comprobar谩 os aspectos relativos 谩 normativa espec铆fica da DOP. Polo tanto, non se poder谩n autorizar aqueles distintivos incorrectos ou que por calquera causa poidan inducir a confusi贸n do consumidor, as铆 como aquelas que resulten contrarias aos dereitos constitucionais da infancia, a muller e a xuventude.
Obrigatoriamente, sempre en base ao novo regulamento, nas etiquetas comerciais deber谩 figurar de forma destacada a menci贸n correspondente 谩 Denominaci贸n, as铆 como os datos que con car谩cter xeral se determinan na lexislaci贸n vixente.
Ao mesmo tempo, o Consello Regulador poder谩 autorizar a colocaci贸n do logotipo da Denominaci贸n nas bateas inscritas no rexistro destas instalaci贸ns e no exterior dos locais das empresas inscritas, as铆 como a rotulaci贸n do anagrama nas embarcaci贸ns auxiliares das empresas de cultivo e nos medios de transporte das empresas de comercializaci贸n. Tam茅n poder谩 permitir que os establecementos de venda polo mi煤do que expidan produto amparado pola DOP poidan utilizar o distintivo colocado de xeito visible de cara ao consumidor.
Para unha correcta xesti贸n e un control eficiente da Denominaci贸n de Orixe Protexida do Mexill贸n de Galicia, o Consello Regulador crear谩 o Rexistro de Bateas e o dos centros de depuraci贸n e expedici贸n, as铆 como un Rexistro de Usuarios para as empresas da transformaci贸n ou conserva.
O Consello Regulador do Mexill贸n de Galicia
O novo regulamento establece ademais a caracterizaci贸n e funcionamento interno do Consello Regulador da DOP. Unha entidade, que segundo define este documento, se constit煤e como corporaci贸n de dereito p煤blico 谩 que se lle atrib煤e a xesti贸n e control da Denominaci贸n de Orixe Protexida 聯Mexill贸n de Galicia聰. Ademais, esta entidade ten personalidade xur铆dicade seu, autonom铆a econ贸mica e plena capacidade de obrar para o cumprimento dos seus fins que son, primordialmente, da defensa e promoci贸n da Denominaci贸n de Orixe Protexida deste molusco galego, as铆 como o control e o fomento da calidade deste produto.
En canto 谩s s煤as competencias, estas est谩n limitadas en raz贸n das persoas inscritas nos diferentes rexistros e en raz贸n do produto, o mexill贸n, en calquera das s煤as fases de produci贸n, acondicionamento, almacenaxe, envasado, circulaci贸n e comercializaci贸n, e en calquera das s煤as presentaci贸ns comerciais.
O regulamento establece, ademais, os 贸rganos constitutivos do Consello: o pleno, a presidencia, as vicepresidencias, a secretar铆a, e o comit茅 asesor da menci贸n composto por operadores alimentarios; as铆 como a s煤a administraci贸n e financiamento. Tam茅n regula todo o relativo ao r茅xime laboral dos seus traballadores, e ao r茅xime electoral dos seus 贸rganos de goberno.
A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os m谩is de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patolox铆as investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, s铆ndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A Conseller铆a de Sanidade presentou esta ma帽谩 ante o Consello da Xunta un informe de situaci贸n do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 mill贸ns de euros, o Goberno galego m谩rcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboaci贸n inclu铆da, Xenoma Galicia 茅 un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitir谩 ofrecer tratamentos farmacol贸xicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia cl铆nica.
No marco do Plan de Actuaci贸ns fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a sa煤de, a Xunta de Galicia v茅n de rebaixar a alerta por altas temperaturas aos niveis 1 e 2. Deste xeito, a vaga de calor iniciada pasado venres, que na xornada de onte acadou o nivel 3 de alerta en diversas 谩reas de Galicia, agora queda establecida nos dous primeiros niveis de alerta. En concreto, as zonas que ficar谩n no nivel 2 son o noroeste de Ourense, o interior de Pontevedra, as铆 como o Centro e a Monta帽a da provincia de Lugo. Pola s煤a banda, def铆nese o nivel de alerta 1 por vaga e calor as zonas do interior de Coru帽a, o sur de Lugo, Mi帽o de Ourense, monta帽a de Ourense, sur de Ourense, Valdeorras, litoral de Pontevedra e a zona Mi帽o de Pontevedra.
