
Dirixido polo profesor titular Miguel Arenas Busto, contan cunha axuda para facelo de 125.000 euros concedidos polo Ministerio de Ciencia, Innovación e Universidades dentro do Plan Estatal de Investigación Científica, Técnica e de Innovación (2021-2023).
Completan o equipo de traballo deste proxecto Valeria Zoni e Luis Daniel González Vázquez. O noso obxectivo é desenvolver modelos biofísicos de evolución da secuencia, estrutura e función das proteínas e explotar as súas aplicacións técnicas e prácticas, con especial interese nas proteínas de virus que son diana de terapias, explica Arenas, científico formado na Universidade de Vigo que tras pasar por distintos países -Suíza, Reino Unido, Estados Unidos e Portugal -, regresou á UVigo como investigador Ramón y Cajal, onde puxo en marcha este equipo de investigación, especializado en investigar a evolución das macromoléculas biolóxicas usando métodos computacionais e a súa aplicación á biomedicina.
No caso deste proxecto financiado polo Ministerio o responsable da investigación fai fincapé en que comprender a evolución das proteínas é fundamental para mellorar os métodos de predición da evolución das mesmas, os cales presentan aplicacións en diversos ámbitos, incluíndo biomedicina e biotecnoloxía. Para realizar predicións de evolución de proteínas requírense modelos evolutivos e canto maior exactitude teñan estes modelos máis realistas serán as predicións correspondentes, recalca Arenas. Neste proxecto aplican modelos evolutivos avanzados de evolución de proteínas que consideran restricións evolutivas baseadas na estrutura tridimensional das proteínas, que xa desenvolveran en estudos previos.
As proteínas ancestrais poderían usarse para deseñar novas vacinas
O proxecto, que se prolongará ata decembro de 2027, formula diferentes propósitos. Por unha banda, buscan aliñar e comparar estruturas de proteínas tendo en conta a súa evolución e, pola outra, tratan de estimar distintos parámetros evolutivos das proteínas, incluíndo as frecuencias de mutación e de recombinación.
Do mesmo xeito, contémplase tamén o estudo da evolución das proteínas do virus da SIDA e do SARS-CoV-2, que son importantes para o desenvolvemento de novos tratamentos. A nosa idea é reconstruír as variantes ancestrais destas proteínas tendo en conta a estrutura tridimensional das mesmas e comparalas con observacións reais para avaliar o erro de reconstrución, apunta o investigador, ao que engade que as proteínas ancestrais poderían usarse para deseñar novas vacinas.
Como cuarta liña de traballo estudan a evolución de variantes resistentes de proteínas do virus da SIDA que son diana de tratamentos antiretrovirais. Neste senso, Arenas valora que calcular a probabilidade de fixación de mutacións de resistencia proporcionaría información útil para o deseño de fármacos antiretrovirais.
Os resultados poden ser importantes para a sociedade a longo prazo
Os resultados poden ser importantes para a sociedade a longo prazo, mais non presentarán unha aplicación inmediata, salienta o investigador, quen fai fincapé en que o deseño de terapias contra virus podería verse mellorado coa consideración das predicións evolutivas de proteínas diana das terapias tendo en conta información sobre a secuencia e a estrutura tridimensional das proteínas.
Galicia pecha o 2025 sendo, por terceiro ano consecutivo, a comunidade coa ratio de escolarización no primeiro ciclo de educación infantil máis alta do conxunto do país, segundo os datos oficiais do Ministerio de Educación, Formación Profesional e Deportes. Isto tradúcese en que o 64,3% dos nenos e nenas de entre 0 e 3 anos galegos acoden a unha escola infantil, unha cifra que se sitúa 15 puntos por enriba da media nacional (que é do 49,2%). Neste sentido, a conselleira de Política Social e Igualdade, Fabiola García, lembra que estes datos tan positivos son un exemplo do bo funcionamento das políticas de conciliación impulsadas pola Xunta.
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, anunciou que o Consello acordou hoxe iniciar os trámites para a posta en marcha da primeira Estratexia de Innovación Empresarial de Galicia 2026-2028 coa que se prevén mobilizar máis de 400 millóns de euros. O obxectivo é dotar de maior competitividade ao tecido produtivo e situar a innovación no centro do desenvolvemento económico da comunidade. Esta medida enmárcase na aposta da Xunta por fomentar a innovación entre as empresas galegas. 'Se queremos un tecido produtivo moderno e competitivo, a innovación ten que formar parte indisoluble do seu día a día', resaltou.