lunes, 22 de diciembre de 2025
CORGA está coordinado, na súa parte lingüÃstica, por Eva MarÃa DomÃnguez Noya e, na súa parte informática, por NLPgo Technologies S.L.
O CORGA é un corpus documental aberto que abrangue cronoloxicamente dende 1975 ata a actualidade, cuxo obxectivo é fornecer datos para o estudo da lingua galega actual dende múltiples perspectivas: léxica, morfolóxica, sintáctica, fraseolóxica, terminolóxica, discursiva, etc, e a súa mellora realÃzase de xeito continuo no marco do convenio entre o Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades a través da SecretarÃa Xeral da Lingua e a Universidade de Santiago de Compostela. Con este corpus é posible, por exemplo, identificar a partir de que ano se empeza a utilizar unha determinada palabra ou cando deixa de empregarse de forma cotián por cambios tecnolóxicos ou sociais, entre outros, ou localizar bibliografÃa que trate dun determinado tema.
Esta nova versión presenta utilidades innovadoras coma a recuperación de información pola modalidade inventario ou un dicionario de frecuencias que ten en conta o Ãndice de dispersión, co que achega resultados moito máis relevantes sobre a frecuencia do léxico. Asà mesmo, facilita o recoñecemento de formas con gheada e seseo e a fai posible realizar estudos variados dende a perspectiva de xénero: tendo en conta o emprego da linguaxe inclusiva non binaria directa, atendendo á discriminación dos resultados en función do sexo da persoa autora ou interlocutora ou habililitando cruzamentos entre o sexo dunha persoa autora e o dos personaxes.
Ademais póñense á disposición da comunidade dúas novas ferramentas no Etiquetador/Lematizador do Galego Actual XIADA: na sección Demostración, calquera persoa pode etiquetar morfosintacticamente arquivos de texto sen necesidade de instalar programas, sen ter que se rexistrar e sen precisar coñecementos técnicos e na pestana Flexionador accédese a un flexionador verbal e nominal que proporciona os elementos do paradigma, asociados sempre a unha etiqueta morfosintáctica e con indicacións sobre a súa normatividade. A maiores, o flexionador conéctase co CORGA, de xeito que se poden observar os elementos do paradigma en múltiples contextos reais de uso.
En sÃntese, indica MarÃa Sol López, o sistema CORGA-XIADA “é unha ferramenta potente, flexible, amigable e tamén innovadora, de suma utilidade para extraer datos da lingua galega actual”.
O programa Radio na Biblio, que vai polo noveno ano en funcionamento, chega este curso a 245 centros de ensino que contan cun laboratorio de radio no que traballan as competencias vencelladas á alfabetización mediática, lingüÃsticas ou de expresión escrita e oral, entre outros. Con nove cursos en marcha, trátase dun programa consolidado que aproveita a posta en marcha dunha emisora de radio na biblioteca para traballar habilidades e destrezas e que permite o tratamento de contidos curriculares mediante metodoloxÃas activas e innovadoras que facilitan a aprendizaxe. Ademais, as actuais tecnoloxÃas da información e da comunicación facilitan o uso da radio como ferramenta pedagóxica de gran alcance para a difusión dos proxectos e iniciativas do centro educativo.
Tivo lugar a na cerimonia de entrega dos XVIII Premios Nacionais de ArtesanÃa 2025, na que resultaron premiadas dúas candidaturas galegas. O artesán Aitor MartÃnez López de Arbina (Tomiño), especializado en tornerÃa de madeira, resultou gañador na categorÃa Produto e a Fundación ArtesanÃa de Galicia obtivo o recoñecemento na categorÃa Promociona para Entidades Públicas polo seu proxecto 'ArtesanÃa no Prato'.
