domingo, 6 de julio de 2025
Os biofilms ou biopelÃculas son ecosistemas microbianos asociados a unha superficie viva ou inerte. A formación deste tapiz de microbios que tamén coloniza o patrimonio monumental responde en moitos casos a unha estratexia de adaptación fronte a condiciones ambientais adversas. A investigadora da USC, Elsa Fuentes Alonso, logrou, a partir de datos de campo e de laboratorio, sentar as bases para a caracterización do efecto do cambio climático no deterioro provocado polos organismos formadores de biofilms subaéreos fototróficos no patrimonio monumental construÃdo en granito.
Deste xeito, a investigadora do departamento de EdafoloxÃa e QuÃmica AgrÃcola da USC conseguiu afondar nun dos grandes enigmas neste eido investigador: en que medida o cambio climático afectará o biodeterioro dos materiais empregados na construción do patrimonio monumental? O estudo conclúe que o cambio climático poderÃa reducir a biomasa acumulada nos monumentos pero a colonización resistente pode ser máis deteriorante.
DesafÃo
“Un dos desafÃos aos que se expón o patrimonio cultural é o cambio climático, sendo recoñecidos polo menos 125 sitios de especial interese patrimonial como altamente vulnerables”, sinala a investigadora do grupo de Estudos medioambientais aplicados ao patrimonio natural e cultural, na súa tese de doutoramento. “Mentres que o efecto directo que teñen as variacións nos parámetros ambientais que gobernan o cambio climático sobre as infraestruturas e os materiais de construción do patrimonio cultural construÃdo é relativamente coñecido, pouco se sabe do efecto que estes teñen sobre a actividade deteriorante dos biofilms que tapizan as súas paredes”, engade.
Os resultados obtidos contribuÃron a mellorar o coñecemento existente sobre os patróns de colonización do patrimonio cultural granÃtico do noroeste da PenÃnsula Ibérica, asà como a coñecer e entender a resposta dos biofilms colonizadores ante cambios ambientais tales como a redución da dispoñibilidade hÃdrica, o aumento da temperatura e da concentración de CO2, e os cambios na radiación UVB, e as súas consecuencias en termos de biodeterioro.
AsÃ, aÃnda que nun futuro próximo é esperable que ocorra unha redución da biomasa acumulada sobre o patrimonio cultural granÃtico exposto, esta dará lugar a unha maior actividade deteriorante ao ser favorecido o desenvolvemento de cianobacterias fronte a algas verdes, ademais da produción de pigmentos —causantes do deterioro estético—e de exopolisacáridos, favorecedores do deterioro fisicoquÃmico do material pétreo.
Tribunal e cualificación
A tese titulada ‘Evaluation of the impact of climate change on the deteriorating activity of phototrophic subaerial biofilm-forming organisms on the monumental heritageÂ’ está dirixida pola profesora da Facultade de BioloxÃa, Beatriz Prieto Lamas. O tribunal estivo composto por Xabier Pontevedra Pombal da USC, Graciela Paz Bermúdez da UVigo e Nuno Mesquita da Universidade de Coimbra. O traballo recibiu a cualificación de sobresaliente cum laude.
EuroPCom, a Conferencia Europea de Comunicación Pública, é a maior reunión anual de expertos en comunicación pública de Europa organizada polo Comité Europeo das Rexións en colaboración coa Comisión Europea, o Parlamento Europeo, o Consello, o Banco Europeo de Investimentos, o Comité Económico e Social Europeo e a Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económicos. O evento ofrece unha plataforma para explorar as últimas tendencias, iniciativas e ideas no ámbito da comunicación pública. O director xeral de Relacións Exteriores e coa Unión Europea, Jesús Gamallo, participou nesta Conferencia organizada polo Comité Europeo das Rexións, e celebrada baixo o lema 'Máis alá das palabras. Unha historia de confianza'.
O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a declaración de Ben de Interese Cultural da Rapa das Bestas de Sabucedo por considerar acreditado o seu valor sobranceiro como patrimonio inmaterial do pobo galego, ao tratarse dunha das festas máis antigas de Galicia que conta, como mÃnimo, con tres séculos de historia. Este recoñecemento supón a aplicación de inmediato do réxime de tutela da Lei de Patrimonio Cultural e, polo tanto, o maior nivel de protección. Esta distinción, que se suma á de Festa de Interese TurÃstico Internacional acadada en 2007, chega tras o visto e prace a este decreto por parte do Consello da Xunta este pasado luns, 30 de xullo, e logo de completarse o expediente administrativo, no que constan os dous informes preceptivos dos órganos consultivos favorables.
