martes, 30 de diciembre de 2025
Así, o financiamento aprobado polo Consello de Ministros no marco do PERTE apoia, entre outras tarefas, a recompilación dunha ampla variedade de recursos en galego de alta calidade (texto e voz) que se publicarán en formato dixital baixo licenzas libres e en aberto e que serán accesibles de forma gratuíta por empresas e institucións. Esta foi unha das cuestións abordadas polo reitor da USC, Antonio López, e polo delegado do Goberno en Galicia, José Manuel Miñones, na xuntanza que mantiveron este mércores 16.
O obxectivo de Nós é que eses recursos e datos recompilados reforcen e impulsen o galego na contorna dixital, con especial énfase na intelixencia artificial, para dotar as máquinas dun adestramento maior con datos masivos en lingua galega e, por tanto, que se vexa incrementada a súa calidade no ámbito tecnolóxico. En total, o proxecto recibirá unha subvención de dous millóns de euros.
A infraestrutura lingüística apoiada economicamente polo Goberno permitirá dar un salto cualitativo na dixitalización da Administración pública, con servizos máis accesibles para os cidadáns. Tamén facilitará a dixitalización e a internacionalización das empresas, fará máis competitiva á industria do ámbito beneficiándose das oportunidades que ofrece actualmente a Intelixencia Artificial e as Tecnoloxías da Linguaxe e xerará novos postos de traballos cualificados.
O proxecto
Dentro do proxecto Nós vanse compilar recursos e desenvolver ferramentas de alta calidade para o procesamento automático do galego, tanto oral como escrito. Ademais, produciranse demostradores de carácter xeral que permitirán mostrar as posibilidades dos ditos recursos e desenvolveranse casos de uso de alto impacto socioeconómico en diferentes contextos. Os recursos desenvolvidos en Nós serán de libre acceso por terceiros, o que vai permitir e facilitar o desenvolvemento de produtos e servizos finais baseados na lingua galega, por parte das empresas, institucións e organizacións, tanto públicas como privadas, que así o desexen. O proxecto encádrase dentro das estratexias galega, española e europea orientadas ao desenvolvemento de tecnoloxías, ferramentas e aplicacións para a proxección e uso das linguas nos ámbitos de aplicación da IA. O proxecto é froito do traballo conxunto que está a desenvolver o Instituto da Lingua Galega (ILG) e o Centro Singular de Investigación en Tecnoloxías Intelixentes da USC (CiTIUS) e que tamén conta con financiamento da Xunta de Galicia.
A obra A arte de non morrer. Antropoloxía da lonxevidade galega, do médico Roberto Fernández Álvarez, resultou gañadora do Premio Ramón Piñeiro de Ensaio 2025, que organizan conxuntamente a Consellería de Cultura, Lingua e Xuventude e a Editorial Galaxia, co patrocinio de Caixa Rural Galega. Roberto Fernández Álvarez (Ourense, 1967) é un médico e escritor galego. Como autor literario foi distinguido no ano 2022 co Premio Blanco Amor pola súa novela A inmoral doutora Cons. Como ensaísta, recibiu o Premio Vicente Risco de Ciencias Sociais no 2017 pola súa monografía Enfermos pobres, médicos tristes.
O uso de internet é practicamente universal no rural de Galicia entre as persoas de entre 16 e 54 anos, e máis do 91% dos fogares destas áreas teñen contratados servizos de internet de banda larga, de acordo cos datos do informe Galicia Dixital: A modernización tecnolóxica no rural Edición 2024 que hoxe publica o Observatorio da Sociedade da Información e a Modernización de Galicia. A conectividade e os usos dixitais seguen avanzando de forma sostida, reducindo a fenda coas áreas urbanas. A publicación analiza o equipamento informático nos fogares, a contratación de internet e banda larga, os usos de internet e o comercio electrónico, así como a interacción en liña coa Administración pública.
