lunes, 7 de julio de 2025
Estes traballos son froito dun proxecto de investigación coordinado polos profesores José López Calo e Carlos Villanueva co apoio da Fundación Barrié. Naquela altura, o Museo das Peregrinacións abeirou un obradoiro multidisciplinar que congregou en Compostela persoal investigador en Historia e MusicoloxÃa canda profesionais da artesanÃa musical e instrumentistas. A experiencia conduciu á reprodución de 19 dos instrumentos esculpidos na pedra polo Mestre que se farÃan soar en concerto aos pés do Pórtico da Gloria en 1991. A seguir, a colaboración coas deputacións de Lugo e Ourense permitiu o establecemento de novos obradoiros nas dúas cidades que, baixo a dirección de Luciano Pérez e Manuel Brañas, respectivamente, levaron á réplica en madeira dos instrumentos do Pazo de XelmÃrez da Catedral de Santiago e o Pórtico do ParaÃso da Catedral de Ourense.
O achegamento a este proxecto de investigación e ao patrimonio instrumental recuperado artéllase agora a través dunha variada proposta de actividades que inclúen un simposio académico, unha exposición e un ciclo de concertos para exploraras múltiples arestas do legado do Mestre Mateo. O programa conta con patrocinio da Xunta de Galicia e a Axencia Estatal de Investigación e coa colaboración da Fundación Barrié, as deputacións de Lugo, Ourense e A Coruña e o Museo da Catedral de Santiago.
Simposio
O programa de actividades ‘Os Sons da Pedra. O ronsel do Mestre MateoÂ’ bota a andar o xoves 28 ás 16.00 horas na Aula Magna da Facultade de XeografÃa e Historia cun Simposio homónimo organizado polo grupo de investigación Organistrum. Ata o sábado, dÃa 30 de abril, o evento reunirá en Compostela persoal investigador, instrumentistas e luthieres ligados aos mencionados proxectos de reconstrución instrumental.
As sesións expositivas explorarán, entre outros temas, a riqueza dos sons do Pórtico, a historia da arqueoloxÃa musical experimental, as caracterÃsticas dos instrumentos medievais, as escolas e obradoiros da artesanÃa galega ou a actualidade da lutherÃa na contorna estatal. Ademais, o programa do evento garda lugar para a visitas á Catedral e á exposición do Pazo de Fonseca e para a asistencia aos concertos do ciclo homónimo que dará vida e son a eses instrumentos recuperados. Esta oferta musical amplÃase cun recital engadido no que a voz e salterio de Begoña Olavide clausurarán o programa de actividades o sábado dÃa 30 ás 13.00 horas no Paraninfo da Facultade de XeografÃa e Historia. A asistencia ao simposio é libre ata completar a capacidade das salas.
Ciclo de concertos
Do 28 de abril ao 24 de maio, o ciclo Os sons da pedra. O ronsel do Mestre Mateo ofrece cinco concertos -todos eles a partir das 20.30 horas e de entrada libre ata completar capacidade que teñen- como fÃo condutor a reconstrución dos instrumentos que o Mestre Mateo esculpiu no Pórtico da Gloria e as derivacións de xéneros e xeográficas que deixou o seu ronsel.
O primeiro deles, por conta do grupo Malandança, terá lugar o mesmo xoves, 28 de abril, ás 20.30 horas no Paraninfo da Facultade de XeografÃa e Historia. Baixo o tÃtulo Unha noite na corte do Rei Alfonso, a formación dirixida por Francisco Luengo ofrecerá un repertorio da corte do monarca con algunhas das cantigas de Santa MarÃa. Malandança está integrado por vocalistas e instrumentistas de prestixio, como Esperanza Mara (voz), Manuel Vilas (arpa medieval), César Arias (cÃtola, laúde e organistrum), Xurxo Lois Varela (viola) e Francisco Luengo (violón e organistrum). Moitos dos seus instrumentos foron construÃdos nos talleres de César Arias e do propio Luengo, e empregados en numerosas gravacións do grupo.
O ciclo continúa no mes de maio con outros catro concertos que levarán ao Paraninfo os sons de múltiples instrumentos medievais. AsÃ, o martes, dÃa 3 de maio, Pancho Ãlvarez fará soar zanfonas, arpas, fÃdulas cÃtolas, vihuelas, violas e liras. O dÃa 10, o dúo conformado por Rosa Sánchez e Pablo Carpintero revivirá diferentes tipos de gaitas e cordófonos. O grupo MartÃn Códax interpretará o mércores 18 de maio un programa para voz, organistrum, fÃdula, laúde, arpa, corneto, chirimÃa, frauta, zanfona, salterio, dulzema e percusión. Finalmente, o musicólogo e instrumentista Antonio Madueño e a soprano Kimiyo Nakako pecharán o ciclo cun concerto para voz e diferentes instrumentos de corda.
Exposición
Monterrat Capelán e Carlos Villanueva comisarÃan a exposición Os sons da pedra. O ronsel do Mestre Mateo que permanecerá no Salón do Artesoado do Colexio de Fonseca do 29 de abril ao 28 de maio.
A mostra inclúe varias das pezas elaboradas a partir dos traballos de reconstrución en madeira dos instrumentos presentes no Pórtico da Gloria e o Pazo de XelmÃrez da Catedral de Santiago e o Pórtico do ParaÃso da Catedral de Ourense. A exposición está dedicada á memoria de tres persoas que marcaron fondamente o desenvolvemento daqueles tres proxectos: José López Calo, SerafÃn Moralejo e John Wright. O deseño expositivo é de Manuel MartÃnez, con fotos de Tono Arias e Tino MartÃnez (pertencentes estas á Fundación Barrié). Os sons da pedra. O ronsel do Mestre Mateo inaugúrase o venres 29 de abril ás 20.00 horas e a asistencia é libre ata completar a capacidade da sala.
EuroPCom, a Conferencia Europea de Comunicación Pública, é a maior reunión anual de expertos en comunicación pública de Europa organizada polo Comité Europeo das Rexións en colaboración coa Comisión Europea, o Parlamento Europeo, o Consello, o Banco Europeo de Investimentos, o Comité Económico e Social Europeo e a Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económicos. O evento ofrece unha plataforma para explorar as últimas tendencias, iniciativas e ideas no ámbito da comunicación pública. O director xeral de Relacións Exteriores e coa Unión Europea, Jesús Gamallo, participou nesta Conferencia organizada polo Comité Europeo das Rexións, e celebrada baixo o lema 'Máis alá das palabras. Unha historia de confianza'.
O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a declaración de Ben de Interese Cultural da Rapa das Bestas de Sabucedo por considerar acreditado o seu valor sobranceiro como patrimonio inmaterial do pobo galego, ao tratarse dunha das festas máis antigas de Galicia que conta, como mÃnimo, con tres séculos de historia. Este recoñecemento supón a aplicación de inmediato do réxime de tutela da Lei de Patrimonio Cultural e, polo tanto, o maior nivel de protección. Esta distinción, que se suma á de Festa de Interese TurÃstico Internacional acadada en 2007, chega tras o visto e prace a este decreto por parte do Consello da Xunta este pasado luns, 30 de xullo, e logo de completarse o expediente administrativo, no que constan os dous informes preceptivos dos órganos consultivos favorables.
