sábado, 12 de julio de 2025
Un estudo publicado na revista do Museo Nacional de Historia Natural de Francia, Comptes Rendus Palevol, sobre Cova Eirós axuda a comprender o proceso da transición entre os últimos grupos de neandertais e os primeiros humanos modernos (Homo sapiens) que habitaron o noroeste ibérico. As investigacións arqueolóxicas foron executadas por membros do Grupo de Estudos para a Prehistoria do Noroeste-ArqueoloxÃa, Antigüidade e Territorio da USC en colaboración co Institut Català de PaleoecologÃa Humana i Evolució Social e a Universidade Rovira i Virgili de Tarragona, baixo un convenio coa ConsellarÃa de Cultura da Xunta de Galicia e o Proxecto do Plan Nacional de Investigación do Ministerio de Ciencia.
A localización de Cova Eirós na localidade lucense de Triacastela, entre o extremo máis occidental da cornixa cantábrica e a fachada atlántica peninsular, convértea nun importante enclave para entender a expansión das primeiras comunidades de Homo sapiens na PenÃnsula ibérica e a progresiva extinción dos neandertais. A secuencia de Cova Eirós contén varios niveis que se enmarcan no momento de transición entre os últimos neandertais que poboaron o norte peninsular e a chegada dos primeiros humanos modernos.
As datacións radiocarbónicas do nivel do PaleolÃtico medio (Nivel 3) apuntan a unha supervivencia tardÃa, hai uns 40-41.000 anos, dos grupos de neandertais nas montañas do interior galego con respecto aos últimos grupos do Cantábrico. Mentres a cornixa cantábrica xa estaba colonizada polos humanos modernos, nas montañas galegas aÃnda quedaban poboacións residuais de neandertais. As datacións do nivel de PaleolÃtico superior (Nivel 2), hai uns 36.000 anos, apuntan a unha chegada á rexión relativamente rápida dos Homo sapiens, con respecto a outras rexións do centro e sur peninsular. “Este feito poderÃa indicar unha relativa estabilización das poboacións de Homo sapiens que se manteñen no litoral e vales cantábricos durante uns poucos milenios, antes de estenderse fóra da conca cantábrica en momentos de lixeira mellora climática”, explican os investigadores.
Actividades cinexéticas
As escavacións dos niveis do PaleolÃtico medio (nivel 3) e PaleolÃtico superior (nivel 2) permitiron caracterizar os restos materiais asociados e tipo de ocupación que tivo lugar na entrada da cavidade. Ambas as especies ocuparon a entrada de Cova Eirós durante estancias breves e reiteradas no tempo, ligadas a actividades cinexéticas como a caza e procesado de cervos, rebezos, corzos e xabarÃs, baixo unhas condicións ambientais bastante similares. “Pero tamén se observan diferenzas entre ambas as especies humanas en canto ás estratexias de abastecemento das materiais primas para fabricar as ferramentas, a súa tecnoloxÃa e as estratexias de caza”, explican dende o equipo investigador. Por outra banda, cando a cavidade non estaba ocupada polos humanos, esta era utilizada como lugar de hibernación e crÃa polos osos das cavernas, e como cubil para carnÃvoros como as hienas ou os leóns das cavernas.
O Festival Abanea celebrará entre o 16 e o 20 de xullo a súa cuarta edición cun programa de danza contemporánea de distintos estilos que distribuirá 15 funcións de nove compañÃas entre os concellos de Ames, Outes, MarÃn, Foz e Celanova. ISMO Cultura, colectivo organizador do encontro, estenderá asà a súa actividade de exhibición e dinamización ás catro provincias. A bailarina Andrea Castro presentou a primeira fase do espectáculo Lola y los lamentos, como artista seleccionada para o acompañamento bienal 2025–2026 co que o festival apoia procesos de creación de artistas emerxentes e que nesta edición terá como resultado a estrea de 'A mona de seda'.
As diversas actividades do festival terán lugar do 28 de xullo ao 1 de agosto no claustro do Mosteiro de San Salvador de Celanova. A actuación que inaugurará a cita será a da Banda de Música de Celanova con James Morrison, un concerto único en España que terá lugar ás 20,30 horas. Ademais deste, subirán ao escenario a Boston Brass de Estados Unidos, Abraham Cupeiro coa Orquestra Gaos e pechará a edición o Hércules Brass Ensemble dirixido por Isabel Rubio e coa Boston Brass e Adam rapa como solistas. AsÃ, os concertos complementaranse con cinco dÃas de actividades formativas para un centenar de estudantes procedentes de distintas comunidades autónomas. Clases de alto nivel da man dalgúns dos participantes nas actuacións e un seguimento continuo e individualizado que garante un acompañamento pedagóxico para o alumnado.
