lunes, 7 de julio de 2025
O grupo do Centro Singular de Investigación en Medicina Molecular e Enfermidades Crónicas da USC (CiMUS) NeurObesity, liderado por Miguel López en colaboración con investigadores da Universidade de Angers (Francia), conseguiu cargar vesículas extracelulares -unhas nano moléculas naturais- cun xene modificado que inhibe a acción da proteína AMPK nun grupo moi reducido de neuronas desta rexión cerebral de difícil acceso.
O traballo, subvencionado pola Fundación la Caixa no marco da Convocatoria CaixaResearch de Investigación en Saúde e publicado na prestixiosa revista Nature Metabolism, vai máis aló do campo da obesidade e pode estenderse a outras patoloxías relacionadas co cerebro. O primeiro autor do traballo é Edward Milbank, experto en vesículas extracelulares e membro do grupo NeurObesity. Parte dos resultados formaron parte da súa tese doutoral, dirixida por Miguel López.
Fármacos contra a obesidade
A baixa efectividade de dietas e outras estratexias contra a obesidade intensificou nos últimos anos a busca de tratamentos farmacolóxicos. En opinión dos expertos, atopar un tratamento eficaz e aplicable á maioría da poboación obesa preséntase como un dos retos biomédicos máis relevantes do século actual. Un dos maiores problemas que implica buscar un tratamento neste eido é que moitos dos potenciais mecanismos que regulan a masa corporal están localizados no cerebro. Neste senso, o principal obstáculo que implica poder desenvolver fármacos que actúen no cerebro é o seu elevado grao de protección. En primeiro lugar, está emprazado dentro dunha auténtica caixa forte, o cráneo, e, en segundo lugar, calquera molécula que teña que chegar ao cerebro ten que atravesar un sofisticado sistema de transporte: a barreira hematoencefálica. Esta estrutura non so actúa como un sistema de peaxe para moléculas do propio corpo senón que xoga tamén un papel fundamental regulando a entrada de medicamentos no cerebro, explica Miguel Lópezz, investigador do CiMUS e do CIBER de Fisiopatoloxía da Obesidade e Nutrición (CIBEROBN).
A investigación desenvolveu unha nova estratexia para tratar a obesidade. O noso enfoque consistiu en utilizar vesículas extracelulares, un tipo de nanopartículas naturais presentes no noso organismo, cuxa vantaxe reside precisamente no seu tamaño: son tan pequenas que se poden colar sen pagar a peaxe a través da barreira hematoencefálica. Non obstante, son o suficientemente grandes como para ser cargadas con outras moléculas, por exemplo un fármaco, e actuar como mecanismo de transporte. Serían unha especie de vagóns moleculares, tal e como sosteñen Milbank e o doutor López.
O grupo do CiMUS da USC conseguiu cargar esas moléculas cun xene modificado que, ao expresarse, inhibe a acción da proteína chamada AMPK, especificamente nun grupo moi reducido de neuronas, uns poucos miles do hipotálamo. Un dato tamén especialmente relevante se temos en conta que o cerebro do rato posúe uns 100 millóns de células (das que uns 75 millóns son neuronas). Con esta estratexia, o equipo de investigación conseguiu reverter a obesidade en rato moi obesos. En opinión dos investigadores, o interesante do modelo é que os ratos obesos, a pesar de seguir inxerindo unha dieta con elevado contido en graxa (60%) perdían peso, como resultado dun maior gasto calórico no tecido adiposo pardo.
Antecedestes
Esta liña de investigación comezou no ano 2010 cando o grupo de Miguel López descubriu que a proteína AMPK xogaba no hipotálamo un papel clave na regulación da masa corporal modulando a actividade da graxa parda, nun artigo publicado en Nature Medicine. Agora, tras máis dunha década de estudo sobre este mecanismo, o grupo do CiMUS desenvolveu esta novidosa estratexia abrindo a posibilidade de estendela a humanos. Ademais, o descubrimento vai máis alá do campo da obesidade e pode aplicar noutras patoloxías relacionadas co cerebro.
EuroPCom, a Conferencia Europea de Comunicación Pública, é a maior reunión anual de expertos en comunicación pública de Europa organizada polo Comité Europeo das Rexións en colaboración coa Comisión Europea, o Parlamento Europeo, o Consello, o Banco Europeo de Investimentos, o Comité Económico e Social Europeo e a Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económicos. O evento ofrece unha plataforma para explorar as últimas tendencias, iniciativas e ideas no ámbito da comunicación pública. O director xeral de Relacións Exteriores e coa Unión Europea, Jesús Gamallo, participou nesta Conferencia organizada polo Comité Europeo das Rexións, e celebrada baixo o lema 'Máis alá das palabras. Unha historia de confianza'.
O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a declaración de Ben de Interese Cultural da Rapa das Bestas de Sabucedo por considerar acreditado o seu valor sobranceiro como patrimonio inmaterial do pobo galego, ao tratarse dunha das festas máis antigas de Galicia que conta, como mínimo, con tres séculos de historia. Este recoñecemento supón a aplicación de inmediato do réxime de tutela da Lei de Patrimonio Cultural e, polo tanto, o maior nivel de protección. Esta distinción, que se suma á de Festa de Interese Turístico Internacional acadada en 2007, chega tras o visto e prace a este decreto por parte do Consello da Xunta este pasado luns, 30 de xullo, e logo de completarse o expediente administrativo, no que constan os dous informes preceptivos dos órganos consultivos favorables.
