jueves, 18 de septiembre de 2025
O acto conta coa intervención da súa sobriña MarÃa Teresa Fernández de la Vega, ex vicepresidenta do Goberno e, na actualidade, presidenta do Consello de Estado, quen pronuncia o relatorio ‘A tenacidade dunha cientÃfica humanistaÂ’. Asemade, Constanza Sánchez Ferrari, sobriña neta da homenaxeada, intervén para dar lectura ás palabras do seu pai, Wenceslao Sánchez Fernández de la Vega, sobriño de Jimena.
Pioneira
En 1913, Jimena matriculouse na Facultade de Medicina da USC como alumna de ensino oficial non colexiado, validando os cursos de idiomas de francés e alemán que recibira nos Institutos de Lugo e Santiago. Realizou o exame de grao da licenciatura en xuño de 1919, aprobando con sobresaÃnte e, en setembro, conseguiu un dos dous Premios Extraordinarios concedidos. Tres anos máis tarde, doutorouse na Facultade de Medicina da Universidade Central en Madrid, coa tese Estudio de la vagotonÃa infantil por medio del examen hematológico. Ademais, estivo entre as 50 cientÃficas ás que a Junta para Ampliación de Estudios (JAE) lles concedeu bolsas de investigación para estudar fóra de España, con estadÃas en Alemaña, Austria e Italia.
Animada por profesores como Pittaluga, Nóvoa Santos e Marañón ocupouse da tradución de obras de Julius Bauer e outros fisiólogos alemáns, realizou diversos traballos clÃnicos e publicou artigos coa fin de espallar os coñecementos adquiridos no exterior. Como resultado deste traballo, creouse en Madrid a “Sección de Xenética e Constitución” en 1933 da que Fernández de la Vega foi nomeada directora. Logo da Xenética, orientou a súa traxectoria profesional cara á hidroloxÃa médica. O acto institucional do DÃa da Ciencia en Galicia no que tamén toma parte o reitor Antonio López e que se desenvolve no Salón Nobre do Colexio de Fonseca, serve para poñer en valor esta dilatada traxectoria, asà como o “carácter loitador” da homenaxeada. Alén do reitor da USC, toman parte no acto o presidente da RAGC e profesor emérito da USC, Juan Lema Rodicio; asà como o catedrático da institución compostelá e académico numerario da Sección de BioloxÃa e Ciencias da Saúde da RAGC, Ãngel Carracedo, quen pronuncia o relatorio ‘Jimena Fernández de la Vega, pioneira da xenética clÃnicaÂ’.
Medallas de Investigación
A catedrática de Farmacia e TecnoloxÃa Farmacéutica Carmen Ãlvarez Lorenzo e o catedrático de Ãlxebra Manuel Eulogio Ladra González recollen tamén este venres as Medallas de Investigación que outorga a RAGC para distinguir traxectorias consolidadas de cientÃficos galegos en activo. Trátase dun recoñecemento co que a institución pretende destacar traxectorias senlleiras en investigación, desenvolvidas en Galicia, ademais de fomentar a promoción da ciencia e a tecnoloxÃa galegas para tratar de difundir á sociedade o aprecio polos valores cientÃficos. Xunto aos investigadores da USC tamén resultaron premiados nesta terceira edición Carlos Hervés Beloso da UVigo, e Luis Castedo Ribas e MarÃa Antonia SeñarÃs RodrÃguez da UDC.
Carmen Ãlvarez
Carmen Ãlvarez Lorenzo (Santiago de Compostela, 1970) recibe a medalla Ãnxeles Alvariño González, da sección de BioloxÃa e Ciencias da Saúde. É catedrática de Farmacia e TecnoloxÃa Farmacéutica na USC, ademais de académica numeraria da Real Academia de Farmacia de Galicia e fellow do American Institute for Medical and Biological Engineering (AIMBE). Conta con 23 anos de investigación posdoutoral en institucións como o Massachusetts Institute of Technology (MIT) e en colaboración con industrias. O seu traballo sitúase na interfase da bioloxÃa, a ciencia dos materiais e a medicina coa tecnoloxÃa farmacéutica, e deu lugar a unha ampla variedade de sistemas de administración de fármacos nas escalas macro, micro e nano, a produtos de combinación fármaco-produto sanitario e a scaffolds para medicina rexenerativa. As súas achegas recóllense en máis de 300 artigos en revistas indexadas, 37 capÃtulos de libro, dous libros en co-edición, preto de 400 comunicacións a congresos e 18 patentes, algunhas delas estendidas a outros paÃses europeos, USA e Xapón. “Esta distinción supón un estÃmulo e tamén un reto para o meu traballo futuro, e quero compartila con todas as persoas que me apoiaron dende os inicios da miña carreira e que me enriqueceron coas súas ensinanzas, cos meus estudantes de doutoramento asà como con todos os membros do grupo I+D Farma”, manifesta.
Manuel Ladra
A medalla Enrique Vidal Abascal, da sección de Matemáticas, FÃsica e Ciencias da Computación, correspóndelle a Manuel Eulogio Ladra González (A Coruña, 1956). É catedrático de Ãlxebra na USC e socio da RSME. Con 43 anos de actividade docente, Manuel Ladra desenvolveu toda a súa actividade académica, profesional e investigadora na USC. Dirixiu quince teses de doutoramento e actualmente dirixe outras dúas. Ademais de desempeñar labores de xestión universitaria e de avaliación cientÃfica, o galardoado é investigador principal de varios proxectos nacionais e internacionais. O seu labor investigador, difundido en máis de 130 artigos publicados en revistas de impacto internacional, céntrase no estudo da álxebra homolóxica de diferentes estruturas alxébricas, investigación de estruturas alxébricas non asociativas con ampla conexión na FÃsica e a BioloxÃa, e en aspectos computacionais da álxebra non conmutativa. Actualmente é coordinador e investigador principal da Rede de Investigación REDE EACA (Rede temática de cálculo simbólico, álxebra computacional e aplicacións). “A concesión da medalla supón unha gran satisfacción persoal, polo recoñecemento á miña traxectoria cientÃfica durante máis de 40 anos, ao ser o máis prestixioso a nivel galego no ámbito onde traballo. Pero tamén é un respaldo á investigación pura en matemáticas, no meu caso particular á disciplina da álxebra, aos meus compañeiros e amigos do meu grupo de investigación en matemáticas na USC. Ademais, é un recoñecemento ao meu departamento e á Facultade de Matemáticas, pola súa posición no liderado internacional en Matemáticas nos últimos anos”, apunta.
O festival Internacional Intersección da Coruña presentou hoxe a programación completa da súa oitava edición que se desenvolverá do 26 de setembro ao 4 de outubro para ofrecer máis de 100 de pelÃculas independentes de 17 paÃses e situarse como punto de encontro do cinema contemporáneo. Na Sección Galicia competirán este ano 11 filmes que viaxan da memoria Ãntima á mitoloxÃa, u da exploración ecolóxica ás identidades disidentes. Destacan, neste sentido, as proxeccións de Deuses de pedra, de Iván Castiñeiras, Maldito EspÃrito, de Carlos MartÃnez-Peñalver e Alboroque, de Sabrina Fernández Casas.
A Xunta de Galicia vén de lanzar o Protocolo de actuación contra a violencia na infancia e na adolescencia no ámbito educativo, que ten como principal obxectivo que os docentes dispoñan das ferramentas axeitadas, asà como dunha folla de ruta clara para activar ante a sospeita de que algún estudante poida estar sufrindo unha situación de violencia de calquera tipo e en calquera contexto. O protocolo establece o procedemento a seguir cunha actuación coordinada do persoal educativo que asegure unha resposta rápida e eficaz e sempre orientada á protección do menor. Nel fai fincapé tanto na prevención como na detección e intervención ante casos de violencia que os estudantes poidan sufrir tanto no propio centro como no seu ámbito social e familiar.
