Notas de prensa

O grupo dx5 explora as transformacións que xerou no cómic o mundo dixital

Analizar, poñendo o foco no cómic xaponés, que transformacións formais, estéticas e narrativas xerou na banda deseñada a súa convivencia ao longo das dúas últimas décadas co cómic dixital. Este é un dos obxectivos do proxecto Estudos transdisciplinares sobre cómic, do grupo de investigación dx5 (digital & art graphic research), que busca definir as características do que definen como “manga posdixital”.

Seleccionado na convocatoria de 2019 de Proxectos de I+D+i Retos de Investigación do Ministerio de Ciencia e Innovación, neste proxecto insírese tamén un estudo sobre o potencial da banda deseñada para xerar empatía e, polo tanto, para servir como vehículo para a transmisión de valores, mentres que unha terceira liña de traballo centrarase en explorar as interaccións entre o manga e o deseño gráfico contemporáneo.

Trátase, como sinala o seu investigador principal, José Andrés Santiago, dun proxecto cunha “compoñente teórica importante”, que desde un “enfoque transversal” busca contribuír a dar resposta á “ausencia de literatura científica sobre cómic en España”, pero ligado tamén, sinala, “á praxe artística”. Ao mesmo tempo, permitirá dar continuidade a unha liña de traballo, centrada nos “estudos transdisciplinares” sobre banda deseñada, que tivo como precedente o proxecto sobre as relacións entre o cómic e outras manifestacións artísticas que o grupo dx5 desenvolveu nos últimos anos, tamén con financiamento estatal. De feito, esta investigación previa axudou a incorporar especialistas de diferentes países ao equipo de traballo do actual proxecto. Concretamente, a Santiago e ás investigadoras do grupo dx5 Teresa Ferreiro, Tatiana Lameiro, Marina Nuñez, Elena Lapeña e Anne Heyvaert súmase a participación de Zoltan Kacsuk, da Stuttgart Media University; Jaqueline Berndt, da Universidade de Estocolmo; Selen Çalic Bedir, da universidade turca de Beykoz; Manuel Hernández-Pérez, da Universidade de Salford; e Stevie Suan e Olga Kopylova, das universidades xaponesas de Hosei e Tohoku, respectivamente.

Transformacións produtivas, pero tamén formais e narrativas

Tomando como punto de partida o concepto da “ecoloxía dos medios”, que afonda en como a evolución tecnolóxica transforma tanto o propio medio en si como a súa contorna, un dos tres subproxectos que integran esta investigación terá como obxectivo estudar “os efectos da dixitalización e as tecnoloxías dixitais dentro do cómic contemporáneo”. A banda deseñada, lembra Santiago, “é un medio complexo, que inclúe elementos paralingüísticos, visuais e narrativos altamente codificados e onde os aspectos formais e estéticos están intimamente relacionados co sistema produtivo”. E no caso concreto do manga, no que se centra a investigación, “non se poden entender algunhas características estéticas á marxe das necesidades produtivas que as propiciaron”.

A industria xaponesa do cómic sustentouse, desde mediados do pasado século, na publicación dos capítulos das diferentes obras en revistas periódicas cun número fixo de páxinas, o que tiña unhas consecuencias no ritmo da narración ou no uso de recursos que xeraban intriga ao lector no final de cada entrega; aspectos aos que, lembra o investigador, non teñen que cinguirse os webcómics. Ao mesmo tempo, o manga caracterizase tamén pola abundancia de “elementos altamente convencionalizados, que o lector identifica e facilitan moito a inmersión na lectura”, desde “tramas que se repiten nas obras de diferentes autores” a personaxes “moi estandarizados” ou o uso de determinados elementos iconográficos. Nese senso, o propósito deste proxecto é estudar como a “constante evolución” que vive o medio no mundo dixital pode provocar transformacións, non só na produción, senón tamén nesta serie de “características formais que ata agora se consideraban trazos definitorios e unha parte esencial deste medio”. Esta análise porá o foco así mesmo no que Santiago define como “manga posdixital”, xa que se trata de transformacións que “non afectan ao cómic impreso ou ao dixital, senón ao medio no seu conxunto”.

O cómic de testemuño

Outra das liñas de traballo céntrase no concepto de “cómic de testemuño” e na definición daquelas características que o diferencian da banda deseñada biográfica ou xornalística. Tomando como punto de partida o estudo sobre o “cómic testemuñal feminista” que, baixo a dirección de Santiago, desenvolve para a súa tese de doutoramento Teresa Ferreiro, este subproxecto busca afondar na “capacidade e idoneidade” do cómic para xerar empatía. “Polas súas peculiares elementos paralingüísticos, estrutura e flexible velocidade de consumo, permite establecer unha relación diferente co lector”, salienta o grupo dx5 dunha liña de análise que porá o foco como aspectos como a “simplificación de conceptos en signos” ou o uso de “imaxes menos realistas” contribúen a facer deste medio unha “canle para a transmisión de valores”. Así mesmo, a través da análise de publicacións europeas, xaponesas e americanas, o estudo porá o foco no “cómic de testemuño”, aquel que pon “o peso da mensaxe nos aspectos sociais e emotivos”, e no seu potencial para “os relatos de denuncia” e a transmisión de valores como os do feminismo.

Influencia máis aló das viñetas

O terceiro subproxecto céntrase nas “interaccións conceptuais e visuais” entre a linguaxe e características formais do manga e o deseño gráfico. Tomando como punto de partida o concepto do “mangaesco”, unha serie de recursos conceptuais e visuais que definen a “estética manga”, esta liña de análise centrarase na súa “utilización como recursos estilísticos dentro do deseño de carteis e pósters”, á vez que reflexionará tamén sobre “as implicacións sociolóxicas que determinan unha certa estética no deseño xaponés”.

Universidade de Vigo, 2021-02-24

Actualidad

Foto del resto de noticias (pesca-azul.jpg) Alfonso Rueda informou de que o Consello 'aprobou a orde para a posta en marcha do Bono Peixe' que ofrecerá 'ata 50 €' para mercar peixe e marisco frescos nos establecementos da comunidade adheridos. Unha medida coa que a Xunta busca 'incentivar o consumo' destes produtos galegos que son sinónimo 'de excelencia e calidade' por todo o mundo e 'facer unha chamada atención' sobre o descenso destes alimentos na dieta que se está a vivir 'a nivel nacional, europeo e mundial e do que Galicia non é allea'.
Foto de la tercera plana (praia_mar.jpg) Galicia segue a ser un referente nacional en calidade ambiental e turística, con 137 bandeiras azuis e 54 sendeiros azuis recoñecidos en marzo. Sanxenxo mantén a súa posición á cabeza do conxunto estatal con 17 praias, 3 portos deportivos (o Real Club Náutico Sanxenxo, o Club Náutico Portonovo e o Porto Deportivo Juan Carlos I) e 1 centro azul (o Centro de Interpretación das Telleiras), ademais de ser o concello que conta co maior número de sendeiros azuis de toda España, cun total de 8 rutas. Galicia mantense entre as tres Comunidades con máis distintivos azuis (tras a Comunidade Valenciana e Andalucía) con 137 galardóns que inclúen praias, portos e centros azuis, ademais de 54 sendeiros azuis recoñecidos en marzo. De feito, concentra unha de cada seis bandeiras azuis concedidas este ano aos areais españois.

Notas

No contexto do Ano Castelao 2025, o proxecto expositivo 'Traxes e cores de Galiza. A identidade nacional na plástica de Castelao' que dende este luns e ata o 30 de agosto se pode visitar no Colexio de Fonseca propón amosar a rica e importante presenza da indumentaria tradicional na obra pictórica e gráfica de Alfonso Daniel Rodríguez Castelao.
Conectar os sectores agrícola e espacial, promovendo o uso de tecnoloxías do ámbito espacial en zonas rurais como ferramentas para a innovación e a resiliencia fronte ao cambio climático é o obxectivo do proxecto europeo AgroSpace, no que participan 12 entidades, entre elas a UVigo. Coordinados polo catedrático Jesús Simal Gándara, investigadores e investigadoras dos grupos de Investigacións Agrarias e Alimentarias; Tecnoloxías Aeroespaciais e Historia Contemporánea I conforman a representación da UVigo en AgroSpace.
PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
HOMENAXES EGERIA
PUBLICACIONES