viernes, 11 de julio de 2025
Un dos colaboradores deste ensaio audiovisual é Hermes Salceda, profesor do Departamento de FiloloxÃa Inglesa, Francesa e Alemá da Universidade de Vigo e integrante da Raymond Roussel Society, entidade que trata de evitar o esquecemento dun nome que consideran fundamental na historia da literatura. Rodada en varias linguas, esta longametraxe, a primeira dirixida por Joan Bofill, amosa o universo do que algúns denominan pai do surrealismo, creador dunha obra que Salceda cualifica como “a máis arriscada do século XX francés”.
Varios expertos redescubren a importancia dun autor visionario
El dÃa de Gloria reúne cineastas, investigadores, pintores, músicos, poetas, performers e novelistas para revalorizar a Raymond Roussel, un escritor que, malia a súa repercusión literaria, é pouco coñecido entre o público xeral. AÃnda que o alcance do traballo de Roussel fixo que o Museo Nacional Centro de Arte Reina SofÃa lle dedicara unha exposición no ano 2011, a difusión virtual deste novo filme universaliza a súa figura, achegándoa a todas as persoas interesadas.
Explicando o que singulariza a obra de Roussel, Hermes Salceda pon de relevo a súa inspiración en elementos da cultura popular, como “a ciencia ficción, as novelas de policÃas, as feiras, os fantoches, os acróbatas, o mundo da maxia, a opereta, etc.”. Asà mesmo, o docente sinala que Roussel tentou “facer unha obra de imaxinación pura, sen interferencias co mundo real”, para o que “inventou un procedemento de escritura baseado na homonimia, na homofonÃa, na paronimia e na sinonimia”. Estes xogos lingüÃsticos e combinacións de dobres sentidos dominaron toda a súa creación literaria, velaà a súa transcendencia para os artistas do OuLiPo, o nouveu roman e o surrealismo.
“Cunqueiro é o máis rousseliano dos escritores galegos”
A cinta pretende poñer en valor unha obra na que se basearon pintores e autores célebres, como Max Ernst, Duchamp ou Proust que, de acordo co proxecto, construÃu un personaxe de à busca do tempo perdido inspirándose en Roussel. A pegada do francés chega ata os nosos dÃas, influÃndo no quefacer artÃstico de Enrique Vila-Matas, Josh Ashbery, Jan Svankmajer ou Miquel Barceló, creadores que tamén participan no documental. Para o profesor da Facultade de FiloloxÃa e Tradución, “o modo de proceder de Roussel é similar ao de Ãlvaro Cunqueiro, o máis rousseliano dos escritores galegos” que, como o galo, tamén dedicaba a súa obra á imaxinación e á cultura popular. A diferenza é que, mentres Roussel daba prioridade á experimentación lingüÃstica, Cunqueiro “centraba a súa atención na estrutura do relato”.
El dÃa de Gloria fai fincapé nos vÃnculos de Roussel co surrealismo amosando a relación entre o francés e DalÃ, que decidiu homenaxear, xunto a José Montes-Baquer, ao escritor cun vÃdeo que parte dun bolÃgrafo sobre o que o propio artista ouriñara. Arredor deste feito, o docente expón que o documental “toma como fÃo condutor a historia da última, misteriosa e insuficientemente coñecida pelÃcula de Salvador DalÃ, Impressions de la Haute Mongolie” e subliña a relevancia do filme pois, ademais de poñer sobre a mesa o nome de Roussel, “rescata o traballo de Montes-Baquer, un realizador orixinal”.
Grande acollida entre a crÃtica e o público
Segundo Salceda, El dÃa de Gloria “foi moi ben recibida por varias razóns: porque é o documental máis completo que existe hoxe en dÃa sobre Raymond Roussel e sobre a relación de Dalà coa obra do escritor” e porque “traza unha imaxe de Roussel que non pretende explicalo, senón traer o seu misterio ao presente”. Sinala o docente que “se algo caracteriza o mundo rousseliano é a paixón, unha paixón que non se atopa con outros autores e que pode xerar grandes discusións”.
AÃnda que é agora cando se comeza a difundir na plataforma Filmin, esta produción audiovisual xa foi presentada en Nova York e no Instituto Cervantes de ParÃs. Asà mesmo, estivo nomeada nos festivais de cinema Docu Days Beirut e Festival International du Livre dÂ’Art et du Film, FILAF, e algúns centros especializados como a Filmoteca de Cataluña organizaron encontros nos que tamén participou como relator o profesor da Universidade de Vigo.
O Festival Abanea celebrará entre o 16 e o 20 de xullo a súa cuarta edición cun programa de danza contemporánea de distintos estilos que distribuirá 15 funcións de nove compañÃas entre os concellos de Ames, Outes, MarÃn, Foz e Celanova. ISMO Cultura, colectivo organizador do encontro, estenderá asà a súa actividade de exhibición e dinamización ás catro provincias. A bailarina Andrea Castro presentou a primeira fase do espectáculo Lola y los lamentos, como artista seleccionada para o acompañamento bienal 2025–2026 co que o festival apoia procesos de creación de artistas emerxentes e que nesta edición terá como resultado a estrea de 'A mona de seda'.
As diversas actividades do festival terán lugar do 28 de xullo ao 1 de agosto no claustro do Mosteiro de San Salvador de Celanova. A actuación que inaugurará a cita será a da Banda de Música de Celanova con James Morrison, un concerto único en España que terá lugar ás 20,30 horas. Ademais deste, subirán ao escenario a Boston Brass de Estados Unidos, Abraham Cupeiro coa Orquestra Gaos e pechará a edición o Hércules Brass Ensemble dirixido por Isabel Rubio e coa Boston Brass e Adam rapa como solistas. AsÃ, os concertos complementaranse con cinco dÃas de actividades formativas para un centenar de estudantes procedentes de distintas comunidades autónomas. Clases de alto nivel da man dalgúns dos participantes nas actuacións e un seguimento continuo e individualizado que garante un acompañamento pedagóxico para o alumnado.
