jueves, 22 de mayo de 2025
Logo do deseño, construción e posta en órbita de catro nanosatélites entre os anos 2008 e finais de 2018, neste 2020, que está a piques de rematar, preto dunha vintena de estudantes das escolas de enxeñarÃa de Telecomunicación, Aeronáutica e do Espazo, Industrial e da Escola Superior de EnxeñarÃa Informática toman a remuda coa posta en marcha de UVigo SpaceLab, unha asociación de estudantes e egresados, asesorados por docentes, co obxectivo de “deseñar, fabricar, verificar e operar pequenos satélites e misións espaciais”. Asà explica Manuel Diz, un dos estudantes que integran o grupo, a finalidade de UVigo SpaceLab, que comezou a xestarse a principios de ano, cando varios estudantes acordan preparar unha proposta para participar nunha xornada de traballo que a Axencia Espacial Europea (ESA) celebraba en Bélxica. “O equipo presentou á ESA Academy un proxecto de microtelescopio espacial Open Little Luminary Observatory (OLLO), que representaba o primeiro intento concreto de realizar unha misión de observación espacial no reducido formato dun cubesat”, detalla Diz, que lembra que varios dos membros do equipo, como recoñecemento ao seu traballo, foron seleccionados para visitar as instalacións da axencia en Bélxica, xunto a outros estudantes de universidades de toda Europa.
Logo da proposta presentada á ESA, as e os integrantes de UVigo SpaceLab están a estudar dúas posibles misións en satélites 1U (100X100X100 mm) ou pocketcube, unha de observación da Terra e outra de carácter máis cientÃfico, no campo da bioloxÃa, para o que están na procura de empresas que queiran patrocinar o proxecto. “Actualmente aÃnda non decidimos a plataforma, se cubesat ou pocketcube, un estándar de pequeno satélite menor que un cubesat, e que dependerá das análises técnicas se é viable nun ou noutro”, sinala Manuel Diz.
Fernando Aguado: “Ilusionado e co máximo apoio pola miña parte”
O laboratorio que nace para complementar a formación académica que recibe o alumnado nun proxecto real e multidisciplinar, similar ao que poden atopar cando emprendan a súa vida laboral, conta co asesoramento do docente, investigador e responsable da Agrupación Aeroespacial da Universidade de Vigo, Fernando Aguado e dos tamén docentes e investigadores da Escola de EnxeñarÃa Aeronáutica e do Espazo, Arno Formella, e FermÃn Navarro, que recentemente participou na misión internacional Solar Orbiter, un proxecto conxunto da NASA e a ESA coa finalidade de obter as medicións solares máis precisas ata a data.
“Ilusionado e co máximo apoio pola miña parte. Que o que comezou co proxecto educacional Xatcobeo lograse a atención do alumnado da Universidade é moi ilusionante”, asegura Fernando Aguado, para quen este tipo de proxectos multidisciplinares axudan a formarse ao alumnado, non só como mellores enxeñeiros, senón tamén persoalmente, “xa que o traballo en grupo é crucial”. Os tres docentes, aos que poderÃan sumarse outros profesores de diversas enxeñarÃas que xa manifestaron o seu interese no proxecto, desenvolverán un traballo de advisor ou conselleiro coa case vintena de estudantes e egresados que a dÃa de hoxe integran o laboratorio e que poderÃa ver incrementado o seu número nun futuro, se a carga de traballo asà o requerise.
A peculiaridade de estar liderado e dirixido por estudantes
A posta en marcha de UVigo SpaceLab produciuse logo dun duro traballo do alumnado e do profesorado, recoñecen os estudantes que conforman a laboratorio, que fronte a proxectos similares que existen noutras universidades, onde se involucran máis a investigadores e docentes, destacan que no caso de Vigo, SpaceLab “é liderado e dirixido por estudantes, aÃnda que teñamos profesores como advisors”. Neste sentido, Aguado considera que o modelo é moi interesante e “complementario ás actividades de investigación, tal e como demostran, por exemplo, os laboratorios de estudantes das universidades de Calpoyly en USA, apoiado e fomentado polo profesor Jordi Puig e en Noruega, na Universidade de Trondheim NTNU”.
AÃnda que a finalidade de UVigo SpaceLab é principalmente educativa, o alumnado que o integra tamén quere aproveitar esta iniciativa para participar en congresos e xornadas de traballo de ámbito educativo dentro de sector espacial, ao tempo que tamén lle permitirá “ao alumnado formado dentro da asociación integrarse nos proxectos de investigación da Universidade, asà como en empresas do sector aeroespacial de Galicia, a nivel nacional e internacional”, apunta Fernando Aguado.
Este novo centro, que conta cun orzamento inicial estimado de 2,07 millóns de euros, que será cofinanciado con fondos Feder, localizarase nunha parcela de preto de 24.000 m2, na zona de reestruturación parcelaria de Fisteus, en Curtis. Trátase dunha situación idónea desde o punto de vista loxÃstico, ao contar con boas comunicacións, e xeográfico xa que está próximo a municipios con menor poboación, que, tal e como incidiu a conselleira, é onde se ten identificado unha maior necesidade deste tipo de infraestruturas. O centro en si terá unha superficie de 2.300 m2 con capacidade para 300 cans e 200 gatos e as súas instalacións incluirán, entre outras dependencias, áreas para corentena, maternidade, illamento infeccioso, hospitalización, animais agresivos ou mantemento habitual de exemplares.
Segundo os datos do Instituto Nacional de EstatÃstica, Galicia é a comunidade que máis reduciu en 2024 a taxa Arope, que mide o risco de pobreza e exclusión social. Actualmente, a taxa situase no 18,8%, a máis baixa da que se teñen datos e sete puntos por debaixo da media nacional. No caso concreto da pobreza infantil, os datos da estatÃstica da Plataforma da Infancia revelan que Galicia foi en 2024 a comunidade coa menor taxa de pobreza infantil de toda España. En doce meses, a comunidade galega reduciu esta taxa en 10 puntos, ata quedar no 16%, moi por debaixo da media estatal, que se sitúa no 34,1%. Ademais, Galicia é única comunidade que ten alcanzado o obxectivo marcado polos Obxectivos de Desenvolvemento Sostible relativos á pobreza infantil.
