martes, 28 de octubre de 2025
Os traballos arqueolóxicos e de escavación desenvolvidas ao longo das últimas semanas por membros do Grupo de Estudos para a Prehistoria do Noroeste, ArqueoloxÃa, Antigüidade e Territorio (GEPN-ATT) da USC e do Institut de PaleocologÃa Humana i Evolució Social de Tarragona na Cova Eirós (Triacastela) permiten adentrarse no coñecemento dos modos de vida dos grupos de neandertais que durante o PaleolÃtico medio moraron esta cova radicada na montaña luguesa, ao tempo que achegan luz sobre as formas de aproveitamento e explotación dos diferentes recursos do territorio durante un perÃodo do que se dispón de moi pouca información en Galicia.
O reitor da USC, Antonio López, salientou na súa visita a Triacastela o alcance e a relevancia das pescudas que está a realizar en Cova Eirós o grupo de investigación liderado polo catedrático da USC Ramón Fábregas Valcarce, ao tempo que puxo de manifesto as novas posibilidades de estudo e a múltiple información que achegan as numerosas pezas e restos lÃticos e óseos descubertos no marco desta nova campaña de escavacións no xacemento localizado no concello lugués de Triacastela. López lembrou asemade que esta actuación, financiada pola ConsellerÃa de Cultura e Turismo da Xunta de Galicia e que chega hoxe ao seu remate logo de intensas semanas de traballo, posibilitou tamén afondar en diversos aspectos do coñecemento da cavidade e da súa contorna.
As intervencións arqueolóxicas desta campaña centráronse, segundo indicou Ramón Fábregas, nas ocupacións neandertais localizadas á entrada da cavidade e permitiron escavar toda a extensión do nivel 4, o que concentra a maior densidade de restos da cova e que xa ten proporcionado para a investigación máis de 2.500 obxectos lÃticos e óseos.
As estancias nas que se centrou esta última actuación correspóndense con campamentos residenciais onde os grupos de neandertais pasaron un tempo prolongado en Cova Eirós e realizaron diversas actividades. A presenza de fogares, ósos queimados e con marcas de corte e percusión identificadas sobre a súa superficie indican que cazaban os animais, entre os que se advirte un predominio de cervos, para logo procesalos dentro do xacemento, tanto para o seu consumo como para o aproveitamento das súas peles, relata o investigador da USC.
Os numerosos restos lÃticos, con núcleos, lascas e instrumentos retocados, indican que tallaron as súas ferramentas en cuarzos locais, transportados desde as canles próximas. Ademais, as ferramentas de talla Levallois en cuarcita de grao fino dan conta da gran complexidade tecnolóxica destes grupos e a súa pericia técnica, precisa o co director da escavación, Arturo de Lombera. Deste xeito, engade, as intervencións xa desenvolvidas no nivel 4 de Cova Eirós achegan cumprida información para afondar no coñecemento do PaleolÃtico medio en Galicia.
Alén das actuacións arqueolóxicas, durante a primeira semana desta campaña, o traballo realizado por membros do clube CETRA e Ãrtabros permitiu levantar a topografÃa tridimensional da cavidade. Daquela, explica de Lombera, foi posible identificar os puntos de contacto entre as galerÃas interiores que conforman Cova Eirós e descubrir que ten conexión con outra pequena cavidade veciña, chamada Cova das Cabras.
Esta información, ademais de achegar novos datos sobre o sistema cárstico do monte Penedo, ten un importante valor patrimonial de cara á conservación deste Ben de Interese Cultural, tal e como se puxo de manifesto este luns no marco da visita institucional realizada polo reitor da USC co gallo do remate dos traballos desta campaña de escavacións. A alcaldesa de Triacastela, Olga DÃaz; a secretaria Xeral da USC, Dulce GarcÃa Mella, e a vicerreitora de Coordinación do campus de Lugo, Montserrat Valcárcel Armesto, tamén formaron parte da comitiva universitaria desprazada ata Cova Eirós. O director facultativo de Canteiras da firma Cosmos, Javier GarcÃa, e a responsable de Sustentabilidade da empresa, Ana González, estiveron presentes na visita.
O Centro Dramático Galego colgará de novo o cartel de “entradas esgotadas” nas tres últimas funcións do seu espectáculo A serie clopen esta fin de semana no Salón Teatro de Santiago de Compostela, onde terá sido visto por arredor de 5500 persoas desde a súa estrea o pasado 11 de setembro. Tras os 33 pases ofrecidos na sede da compañÃa da Xunta, tamén completando as butacas dispoñibles en varias ocasións, o espectáculo iniciará a finais de mes unha xira que o levará a outros cinco escenarios de Galicia e Portugal. AsÃ, a proposta dirixida por Pablo Reboleiro representarase o 30 de outubro no Teatro Académico de Gil Vicente de CoÃmbra como parte da programación da Mostra Galiza Coimbra 2025, organizada polos colectivos Cena Lusófona e A Escola da Noite e que conta co apoio económico da ConsellerÃa de Cultura, Lingua e Xuventude para ofrecer unha escolma de producións escénicas galegas, entre outras moitas actividades artÃsticas e formativas.
As empresas galegas que empregan Intelixencia artificial son xa o 15,7%, tras experimentar un crecemento do 51,1% no último ano. Crece tamén o uso do Cloud Computing, que pasou do 31,5% ao 38,2% no mesmo perÃodo de tempo. Son datos da enquisa sobre o uso das TIC e do comercio electrónico nas empresas 2024/2025, publicada hoxe polo Instituto Nacional de EstatÃstica (INE) e que constatan o crecemento sostido das tecnoloxÃas innovadoras no tecido produtivo galego. Outro dos indicadores do grao de dixitalización das empresas galegas é a incorporación dos especialistas TIC. O 13,1% das empresas de máis de 10 empregados conta con este perfil profesional, un 4% máis no último ano, o que a converte a Galicia na novena Comunidade Autónoma con máis proporción de especialistas TIC no tecido empresarial.
