lunes, 30 de junio de 2025
Os traballos arqueolóxicos e de escavación desenvolvidas ao longo das últimas semanas por membros do Grupo de Estudos para a Prehistoria do Noroeste, ArqueoloxÃa, Antigüidade e Territorio (GEPN-ATT) da USC e do Institut de PaleocologÃa Humana i Evolució Social de Tarragona na Cova Eirós (Triacastela) permiten adentrarse no coñecemento dos modos de vida dos grupos de neandertais que durante o PaleolÃtico medio moraron esta cova radicada na montaña luguesa, ao tempo que achegan luz sobre as formas de aproveitamento e explotación dos diferentes recursos do territorio durante un perÃodo do que se dispón de moi pouca información en Galicia.
O reitor da USC, Antonio López, salientou na súa visita a Triacastela o alcance e a relevancia das pescudas que está a realizar en Cova Eirós o grupo de investigación liderado polo catedrático da USC Ramón Fábregas Valcarce, ao tempo que puxo de manifesto as novas posibilidades de estudo e a múltiple información que achegan as numerosas pezas e restos lÃticos e óseos descubertos no marco desta nova campaña de escavacións no xacemento localizado no concello lugués de Triacastela. López lembrou asemade que esta actuación, financiada pola ConsellerÃa de Cultura e Turismo da Xunta de Galicia e que chega hoxe ao seu remate logo de intensas semanas de traballo, posibilitou tamén afondar en diversos aspectos do coñecemento da cavidade e da súa contorna.
As intervencións arqueolóxicas desta campaña centráronse, segundo indicou Ramón Fábregas, nas ocupacións neandertais localizadas á entrada da cavidade e permitiron escavar toda a extensión do nivel 4, o que concentra a maior densidade de restos da cova e que xa ten proporcionado para a investigación máis de 2.500 obxectos lÃticos e óseos.
As estancias nas que se centrou esta última actuación correspóndense con campamentos residenciais onde os grupos de neandertais pasaron un tempo prolongado en Cova Eirós e realizaron diversas actividades. A presenza de fogares, ósos queimados e con marcas de corte e percusión identificadas sobre a súa superficie indican que cazaban os animais, entre os que se advirte un predominio de cervos, para logo procesalos dentro do xacemento, tanto para o seu consumo como para o aproveitamento das súas peles, relata o investigador da USC.
Os numerosos restos lÃticos, con núcleos, lascas e instrumentos retocados, indican que tallaron as súas ferramentas en cuarzos locais, transportados desde as canles próximas. Ademais, as ferramentas de talla Levallois en cuarcita de grao fino dan conta da gran complexidade tecnolóxica destes grupos e a súa pericia técnica, precisa o co director da escavación, Arturo de Lombera. Deste xeito, engade, as intervencións xa desenvolvidas no nivel 4 de Cova Eirós achegan cumprida información para afondar no coñecemento do PaleolÃtico medio en Galicia.
Alén das actuacións arqueolóxicas, durante a primeira semana desta campaña, o traballo realizado por membros do clube CETRA e Ãrtabros permitiu levantar a topografÃa tridimensional da cavidade. Daquela, explica de Lombera, foi posible identificar os puntos de contacto entre as galerÃas interiores que conforman Cova Eirós e descubrir que ten conexión con outra pequena cavidade veciña, chamada Cova das Cabras.
Esta información, ademais de achegar novos datos sobre o sistema cárstico do monte Penedo, ten un importante valor patrimonial de cara á conservación deste Ben de Interese Cultural, tal e como se puxo de manifesto este luns no marco da visita institucional realizada polo reitor da USC co gallo do remate dos traballos desta campaña de escavacións. A alcaldesa de Triacastela, Olga DÃaz; a secretaria Xeral da USC, Dulce GarcÃa Mella, e a vicerreitora de Coordinación do campus de Lugo, Montserrat Valcárcel Armesto, tamén formaron parte da comitiva universitaria desprazada ata Cova Eirós. O director facultativo de Canteiras da firma Cosmos, Javier GarcÃa, e a responsable de Sustentabilidade da empresa, Ana González, estiveron presentes na visita.
Galicia reforza por terceiro curso consecutivo o seu liderado na taxa de escolaridade de 0 a 3 anos e achégase ao 65 %, máis de 15 puntos por riba da media de España, segundo os últimos datos oficiais que vén de publicar hoxe o Ministerio de Educación, Formación Profesional e Deportes. Deste xeito, Galicia segue sendo a comunidade autónoma onde máis familias poden acudir a unha escola infantil totalmente gratuÃta. As cifras oficiais revelan que Galicia rexistrou no curso 2024-2025 unha taxa do 64,3 % de escolarización, máis de catro puntos por riba do 60,6 % acadado no perÃodo anterior. Esta porcentaxe mantén á comunidade ao nivel dos paÃses con maiores Ãndices de benestar en Europa, como Suecia ou Dinamarca.
No marco do Plan de Actuacións da Xunta de Galicia fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a saúde, vénse de activar o nivel 1 de alerta a diversas áreas da comunidade autónoma por episodio de calor. Meteogalicia informa que a partir da xornada do venres 27, as altas presións volverán localizarse ao norte da penÃnsula Ibérica, achegando unha masa de aire moi cálida de orixe norteafricana. Isto fará que as temperaturas experimenten significativos ascensos, tanto nos valores mÃnimos como nos máximos. Este ascenso de temperaturas comezará a notarse desde ese mesmo dÃa, cando en moitos puntos de Galicia se superarán os 30ºC, e mesmo os 35ºC, en puntos do interior.
