martes, 1 de julio de 2025
O control remoto de reaccións e procesos no interior celular ofrece múltiples posibilidades para desenvolver novas aproximacións terapéuticas en aplicacións como a hipertermia oncolóxica, a liberación de fármacos ou a terapia xénica. Desde o punto de vista da ciencia básica, o control remoto de procesos intracelulares é tamén unha ferramenta fundamental para alcanzar un coñecemento máis profundo da vida a nivel molecular. Neste contexto, a luz é un estímulo externo que permite controlar con resolución espazo-temporal o funcionamento de células e seres vivos. Como exemplo, a aplicación optoxenética ten demostrado xa que mediante a fotoestimulación é posible controlar o ritmo cardíaco ou a actividade neuronal en animais.
Para poder alcanzar tal nivel de control remoto por luz, é necesario introducir nas células axentes esóxenos, como nanomateriais ou biomoléculas artificiais, susceptibles de activarse coa luz para iniciar a resposta desexada (xerar calor local, liberar fármacos, activar profármacos ou activar procesos celulares endóxenos como sinapsis, contracción celular, etc.). Nesta dirección traballan os investigadores Beatriz Pelaz e Pablo del Pino do Grupo Bionanotools do CiQUS, que agora presenta un novo tipo de nanomaterial altamente estable en medios fisiolóxicos que permite liberar fármacos no interior celular mediante estimulación lumínica.
Material poroso intelixente que se activa coa luz
A investigación do equipo dirixido por Pablo del Pino centrouse na fabricación e caracterización dun novo tipo de nanomaterial multicompoñente, que inclúe un núcleo de ouro que produce calor ao ser iluminado, e unha casca altamente porosa baseada nun material de tipo MOF (acrónimo inglés de Armazón organometálico Metal-Organic Framework), que permite encapsular unha gran cantidade de fármaco por partícula. Deste xeito, os fármacos quedan retidos na cortiza MOF, e só cando se aplica luz se liberan no interior celular, como se demostra neste novo traballo que inclúe estudos con célula viva.
A estabilidade, modularidade e versatilidade deste novo tipo de material poroso intelixente fano altamente competitivo para múltiples aplicacións tecnolóxicas, non só no ámbito biomédico senón tamén noutros, como catálise ou enerxía.
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, resaltou hoxe que Galicia asumirá desde mañá 'a plena xestión sobre o seu litoral', un 'feito histórico desde o punto de vista do autogoberno' que virá acompañado da posta en marcha de xeito inmediato de dous novos servizos, unha nova canle de información á cidadanía e a posibilidade de unificar nun só formulario calquera trámite ou solicitude sobre o litoral. Deste xeito, o Goberno autonómico prepárase para asumir o autogoberno pleno do litoral co traspaso efectivo a Galicia a partir de mañá das funcións, medios e servizos en materia de ordenación costeira.
A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os máis de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patoloxías investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, síndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A Consellería de Sanidade presentou esta mañá ante o Consello da Xunta un informe de situación do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 millóns de euros, o Goberno galego márcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboación incluída, Xenoma Galicia é un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitirá ofrecer tratamentos farmacolóxicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia clínica.
