lunes, 7 de julio de 2025
O fondo bibliográfico e documental do GIVIUS, que constitúe a orixe e soporte do Arquivo Dixital Valle-Inclán, é produto da adquisición paulatina das obras do autor publicadas en vida —hoxe na Biblioteca da USC—, e da persistente indagación hemerográfica en bibliotecas locais, estatais e internacionais, que permitiron recompilar una extensa tipoloxÃa de material textual, iconográfico e gráfico, fundamental para reconstruÃr e documentar episodios biográficos de Ramón del Valle-Inclán, o seu pensamento estético e polÃtico, o peculiar proceso de escritura e publicación das súas obras, asà como trazar a traxectoria e posición da produción valleinclaniana no campo literario do seu tempo.
No acto de presentación, que presidiu o vicerreitor de Investigación e Innovación, Vicente Pérez Muñuzuri, interviñeron a profesora Margarita Santos Zas, directora da Cátedra Valle-Inclán USC e do grupo de investigación que dende 1994 traballa no proxecto; a decana da Facultade de FiloloxÃa, MarÃa José López Couso; a xestora do Archivo Digital Valle-Inclán, Carmen VÃlchez; o director do CESGA, Manuel Mauro Fernández; a profesora da Universidade da Coruña e membro do Grupo de investigación Laboratorio de Bases de Datos (LBD), Ãngeles Saavedra Places; e MarÃa José Malmierca, do CESGA.
Arquivo dixital de autor
O modelo de arquivo dixital de autor empregado deseñouse para analizar a complexa obra de Valle-Inclán, que describe a produción do escritor vilanovés e permite reconstruÃr tanto a secuencia creativa dun texto como a súa múltiple rede de relacións profesionais e artÃsticas. A sistematización e explotación dese vasto corpus requirÃa a posta en marcha dunha base de datos e o desenvolvemento dunha ferramenta web que permitise a catalogación, visualización, consulta e exportación da información, algo posible grazas ao traballo do grupo Enxenio-LBD da Universidade da Coruña e do Cesga, onde se aloxa o Arquivo Dixital. O LBD atesoura unha ampla experiencia na creación de bases de datos e sistemas de información asà como de bibliotecas dixitais e recuperación da información no campo especÃfico das Humanidades. Precisamente o auxe das humanidades dixitais foi posto en valor polo vicerreitor Pérez Muñuzuri, que avanzou que se trata “dunha das liñas estratéxicas en investigación da USC”.
A directora do grupo Valle-Inclán fixo no acto un relatorio secuencial do proxecto dende os seus inicios. “Cando nos reunimos coa empresa Enxenio-LBD e nos preguntaron que era o que querÃamos conseguir coa arquivo respondémoslles cun “todo”, contou. E, en efecto, “agora calquera persoa interesada poderá gozar coa iconografÃa ou as ilustracións, baixar as obras orixinais, importar citas textuais para traballos de investigación, achar os xornalistas que o entrevistaron, os ilustradores dos seus libros, os artistas que o retrataron, as institucións e os organismos que frecuentou, os xornais onde publicou…”, explicou a profesora Santos. “En definitiva –dixo- o noso obxectivo é devolverlle á sociedade o que nos prestou con fondos públicos”.
O Arquivo non é, por tanto, simplemente un repositorio ou biblioteca dixital da obra do escritor, senón que constitúe un potente recurso de investigación grazas ao modelado de datos e ao buscador avanzado implementado, que permite, entre outras posibilidades, obter nunha consulta a historia textual dunha obra, rastrexar concordancias ou o visualizar a rede de máis de 2.000 suxeitos tecida polo escritor cos axentes e organismos consignados.
Amplo equipo
O equipo interdisciplinar que levou a cabo o deseño e construción do Arquivo foi dirixido no ámbito académico por Margarita Santos Zas e integrado por Rosario Mascato Rei, Francisca MartÃnez RodrÃguez e Carmen E. VÃlchez Ruiz, quen, ademais, realizou os labores de coordinación co equipo informático do Laboratorio de Bases de Datos da Universidade da Coruña dirixido por Ãngeles Saavedra Places e Eduardo RodrÃguez López. No ámbito académico tamén foi fundamental o traballo de procura, compilación e sistematización do fondo documental desenvolvido por Javier Serrano Alonso.
O Arquivo Dixital Valle-Inclán é unha realidade grazas ao financiamento dun Proxecto de Investigación do MICINN e ás axudas concedidas ao GIVIUS en dúas convocatorias consecutivas do programa Grupos de Consolidación e Estructuración de Unidades de Investigación Competitivas da Xunta de Galicia.
EuroPCom, a Conferencia Europea de Comunicación Pública, é a maior reunión anual de expertos en comunicación pública de Europa organizada polo Comité Europeo das Rexións en colaboración coa Comisión Europea, o Parlamento Europeo, o Consello, o Banco Europeo de Investimentos, o Comité Económico e Social Europeo e a Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económicos. O evento ofrece unha plataforma para explorar as últimas tendencias, iniciativas e ideas no ámbito da comunicación pública. O director xeral de Relacións Exteriores e coa Unión Europea, Jesús Gamallo, participou nesta Conferencia organizada polo Comité Europeo das Rexións, e celebrada baixo o lema 'Máis alá das palabras. Unha historia de confianza'.
O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a declaración de Ben de Interese Cultural da Rapa das Bestas de Sabucedo por considerar acreditado o seu valor sobranceiro como patrimonio inmaterial do pobo galego, ao tratarse dunha das festas máis antigas de Galicia que conta, como mÃnimo, con tres séculos de historia. Este recoñecemento supón a aplicación de inmediato do réxime de tutela da Lei de Patrimonio Cultural e, polo tanto, o maior nivel de protección. Esta distinción, que se suma á de Festa de Interese TurÃstico Internacional acadada en 2007, chega tras o visto e prace a este decreto por parte do Consello da Xunta este pasado luns, 30 de xullo, e logo de completarse o expediente administrativo, no que constan os dous informes preceptivos dos órganos consultivos favorables.
