jueves, 24 de julio de 2025
Nota de prensa remitida por el Gabinete de Comunicación de la Xunta de Galicia:
O conselleiro de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria, Xesús Vázquez Abad, inaugurou a exposición Do it yourself! Os incunables contemporáneos dun impresor particular, unha viaxe de séculos desde a invención da imprenta por Gütenberg ata a edición dixital a través dunha historia única e persoal, a do galego Francisco Barros Cascallar, máis coñecido como Chankecham, zapateiro de profesión e escritor de vocación que a partir dunha antiga prensa para a elaboración do viño publicou a súa obra.
Así, desde hoxe ata o 10 de xuño, o Arquivo de Galicia da Cidade da Cultura custodia este legado, seguindo os pasos doutros centros de recoñecido prestixio internacional como a Biblioteca Vaticana ou as nacionais de España, Francia e Portugal ás que Chankecham enviou exemplares da súa obra, consciente das pezas únicas que supoñen
Xunto coa directora-xerente da Fundación Cidade da Cultura de Galicia, Beatriz González Loroño; e o comisario da exposición, Anxo Rabuñal; Vázquez Abad inaugurou a mostra, composta nove libros cuase-incunables, o tórculo, a imprenta, os tipos e o instrumental, as pranchas de gravado e outros elementos xunto con documentación sobre o seu prodixioso e secreto labor creativo.
Vázquez Abad salientou o incalculable valor deste legado, que permite poñer á Biblioteca da Cidade da Cultura na senda deses centros de recoñecido prestixio internacional. Neste sentido o conselleiro destacou ademais o compromiso do departamento que dirixe para a través de iniciativas como esta, dar a coñecer o talento dos nosos creadores e artistas a través de diferentes formatos, ademais de poñer en valor os fondos da Biblioteca de Galicia.
A exposición -que se abre cunha enorme pintura mural feita polo artista Kukas e que reproduce unha das estampas de Chankecham: a conversa do Home da Barba Florida coas estrelas da noite- inclúe ademais unha mostra dos catro libros dixitais editados por Chankecham e un documentario sobre a súa obra e persoa realizado por Simón Vázquez.
De forma paralela á mostra, nos primeiros días de maio terá lugar un obradoiro de autoedición dirixido polo artista Federico Guzmán e titulado "Candura & Coraxe", co que se porá en funcionamento, por derradeira ocasión, a imprenta inventada por este fabuloso e escondido artista impresor. Chankecham, un impresor particular Francisco Barros Cascallar (Pontecesures, 1931) é un poeta, escritor e artista que con tesón e grande ambición levou adiante a "reinvención" da imprenta de Gutenberg e logrou editar a súa propia obra ante a indiferenza das editoriais. De formación autodidacta, en Madrid mercou os seus primeiros libros que viaxaron sempre con el nunha maleta, primeiro a Brasil en 1956 e logo no retorno a Galicia en 1968. Desta forma, a súa maleta de libros converteuse nunha "universidade portátil, ao gusto persoal". A súa obra literaria iniciouse con tres libriños de poemas financiados do seu peto, mais, insatisfeito co resultado, resolveu emprender da súa man a titánica tarefa de completar todas as fases de elaboración dun libro, dende a composición da páxina ao encadernado, comezando pola construción manual dunha imprenta e outros útiles e acabando coa creación de fabulosas imaxes 'brut' para enfeitar as páxinas. Este empeño levouno a estampar curtas tiraxes dun total de nove libros, facendo deles uns asombrosos incunables contemporáneos: No Jardim das Pedras, O Livro dos samarúas, O Laio de Tantotem, Galitopía, Cantigas de Escarnho, O Fantasminha Camarada, Requiem por un Sonho nom Nato, O Livro do Desespero e Viage ao Fim dos Tempos. Chankecham é un creador de mundos. Personaxes entrañables como o Home da Barba Florida, o coitado Tantotem, o pantasma Joao Ninguem, o pobo dos Samarúas ou a Esfinxe da Silvouta, seres que habitan o Xardín das Pedras, o País da Felicidade, o planeta Luz Divina, a terra futurista de Galitopia
e outras paraxes onde el viaxa "na máis poderosa e potente nave interestelar que viron os tempos, a fantástica nave da imaxinación".
Libros para ver: tres exposicións ao redor do libro Do it yoursef! Incunables contemporáneos dun impresor particular forma parte dun ciclo de exposicións que acolle o Arquivo de Galicia e que xira ao redor dun denominador común: o libro. Libros para ver é o título común a estas tres mostras que inclúe a exposición de Caxigueiro e Baldo Ramos, Os ollos das palabras, coa que se inaugurou este ciclo o venres 9 de marzo, e Orixes do cómic en Galicia, que tamén pode visitarse desde o 16 deste mes.
Fotografía: Xunta de Galicia.
O pregón da romaxe terá lugar no exterior da Casa da Cultura do Vicedo ás 20.30 horas do venres, e correrá a cargo do actor e guía turístico Suso Martínez. A actividade continuará nas rúas da localidade con música, combates e exhibicións a cargo das asociacións de recreación histórica Cabaleiros Rías Altas, Hípica Celta, Gandalf e Caballeros Bergidum Templi. O escenario do sábado será a praia de Area Grande de San Román, que acolle os campamentos viquingo e cristián e as numerosas actividades que se sucederán ao longo da xornada, como obradoiros, pintacaras, xogos tradicionais, clase de runas, talleres de coiro, contacontos ou un concurso para premiar as mellores caracterizacións.
Do total das 21 etapas que compoñen esta edición de La Vuelta , tres desenvolveranse por solo galego. En concreto, o paso por Galicia deste certame será entre o 7 e o 10 de setembro. O día 7, na etapa 15, o grupo de competidores entrará na comunidade desde Asturias, no tramo A Veiga/Vegadeo-Monforte de Lemos. Tras dunha xornada de descanso, a competición retómase o día 9 coa etapa 16, que vai de Poio a Mos -rematando en concreto no Castro de Herville-. O día 10 de setembro, La Vuelta despídese da comunidade galega coa etapa 17, que por primeira vez sairá desde O Barco de Valdeorras para chegar, 143 quilómetros despois, ao Alto de El Morredero, xa en Ponferrada.
