sábado, 12 de julio de 2025
O volume, con prólogo do conselleiro de Educación, comeza cunha reflexión de Santos Rego sobre a investigación educativa en Galicia diante da sociedade dos algoritmos para logo recoller catorce capítulos de máis de 40 investigadoras e investigadores das universidades públicas galegas, dos que nove son encabezados por especialistas da Universidade compostelá. Cada un deses capítulos reflicte o traballo da investigación realizada nesta última década en áreas fundamentais de estudo relacionadas coa historia, os métodos de ensino, a tecnoloxía educativa, a diversidade cultural, a orientación profesional, ou a didáctica en disciplinas específicas como as ciencias, a lingua, e as artes.
Os retos
Só mediante a combinación de excelencia científica, reflexión crítica e unha firme aposta pola transferencia do coñecemento poderemos enfrontar con éxito os desafíos do futuro e garantir que a investigación siga a ser un piar fundamental para a mellora da educación, favorecendo, á súa vez, un impacto positivo e duradeiro na sociedade. Con esta sentencia remata o libro, que formula no seu último capítulo os retos máis inmediatos aos que se vai ter que enfrontar a investigación educativa, que hoxe se realiza dende os 46 grupos que existen nas tres universidades públicas.
Neste senso, proponse fortalecer as capacidades científicas e innovadoras mediante o desenvolvemento de estruturas de investigación que, máis alá dos grupos, permitan crear unha ampla masa crítica a partir de alianzas estratéxicas que favorezan a abordaxe de problemas máis complexos e potencien os resultados da investigación xerando unha maior incidencia política e social. A radiografía a día de hoxe -advirten- é que nas Facultades de Educación os grupos carecen de espazos axeitados e instalacións específicas nos que poder desenvolver as súas tarefas de investigación.
O compromiso coa transferencia de coñecemento é outros dos eixos salientables para os autores. Temos que responder, co maior nivel de validez de resultados, a problemas educativos da sociedade, sendo capaces de por a disposición dos/as distintos profesionais programas, técnicas ou instrumentos de eficacia contrastada para que podan ser aplicados e, á súa vez, revisados, nunha constante retroalimentación teoría-práctica, explican.
Boa parte das expectativas, apuntan, teñen tamén que ver co papel da Intelixencia Artificial no seu ámbito e como afecta á ética na investigación. Asistimos á aparición dun elemento con capacidade e múltiples posibilidades para transformar o propio campo da investigación educativa e o da avaliación da súa calidade, pero tamén temos que prestar atención, por unha banda, aos desafíos ou problemas derivados dos nesgos algorítmicos que poden levar á realización de avaliacións nas que os resultados non reflexan correctamente a realidade, advirten.
A última das cuestións sobre as que poñen o foco no informe é a formación dos investigadores e investigadoras en educación, que debe ser sólida e en constante renovación e que necesariamente debe abarcar a dimensión ética na investigación educativa. Este proceso, indican, debe facerse tendo presente o marco común europeo da carreira investigadora, mais tendo en conta que a sostibilidade da investigación educativa aséntase, en boa medida, nos chanzos iniciais de predoc e posdoc nos que temos que asegurar a captación de talento, que debe moverse nun marco altamente competitivo, e onde os indicadores nos que nos manexamos en educación presentan, en ocasións, difícil encaixe nas convocatorias.
O Festival Abanea celebrará entre o 16 e o 20 de xullo a súa cuarta edición cun programa de danza contemporánea de distintos estilos que distribuirá 15 funcións de nove compañías entre os concellos de Ames, Outes, Marín, Foz e Celanova. ISMO Cultura, colectivo organizador do encontro, estenderá así a súa actividade de exhibición e dinamización ás catro provincias. A bailarina Andrea Castro presentou a primeira fase do espectáculo Lola y los lamentos, como artista seleccionada para o acompañamento bienal 20252026 co que o festival apoia procesos de creación de artistas emerxentes e que nesta edición terá como resultado a estrea de 'A mona de seda'.
As diversas actividades do festival terán lugar do 28 de xullo ao 1 de agosto no claustro do Mosteiro de San Salvador de Celanova. A actuación que inaugurará a cita será a da Banda de Música de Celanova con James Morrison, un concerto único en España que terá lugar ás 20,30 horas. Ademais deste, subirán ao escenario a Boston Brass de Estados Unidos, Abraham Cupeiro coa Orquestra Gaos e pechará a edición o Hércules Brass Ensemble dirixido por Isabel Rubio e coa Boston Brass e Adam rapa como solistas. Así, os concertos complementaranse con cinco días de actividades formativas para un centenar de estudantes procedentes de distintas comunidades autónomas. Clases de alto nivel da man dalgúns dos participantes nas actuacións e un seguimento continuo e individualizado que garante un acompañamento pedagóxico para o alumnado.
