A información facilitada, engadiu, constata que o estado de conservación do lobo en Galicia é favorable en todos os parámetros que se avalían, tanto no que ten que ver coa amplitude xeográfica, a poboación, o hábitat e as perspectivas futuras. Por iso, instou ao Goberno central a actuar con rigorosidade e reflectir con exactitude no informe sexenal da especie os datos que lle trasladan as comunidades autónomas.
Neste sentido, a información enviada ao Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico certifica a presenza de 93 mandas de lobos na comunidade, que están en arredor do 92% do territorio galego, practicamente na súa totalidade.
A conselleira tamén incidiu en que esa exclusión do Lesrpe permitiría corrixir o erro cometido en 2021, cando se incorporou a especie a ese listado en base a criterios culturais e ecolóxicos, obviando as consideracións técnicas, científicas e sociais. De feito, o Goberno central tampouco tivo en conta a opinión das comunidades lobeiras -as que en último termo xestionan as poboacións- sendo consciente en todo momento de que os valores culturais e o papel ecolóxico desta especie non estaban en risco.
Esa inclusión no Lesrpe, incidiu a titular de Medio Ambiente e Cambio Climático, provocou que os avisos por ataques do lobo aumentasen en Galicia máis dun 75% desde 2021, rexistrándose nove reses afectadas cada día, o que mostra os importantes prexuízos que a acción desta especie causa no sector agrogandeiro.
Xabaril
Ángeles Vázquez e Hugo Morán tamén abordaron a situación do xabaril e a súa xestión na comunidade e no conxunto do Estado. Neste caso, a representante da Xunta lembrou a necesidade de contar cun censo a nivel nacional da especie, para o que expuxo a posibilidade de ampliar o número de puntos de monitorización da súa poboación existentes na actualidade -están a desenvolverse proxectos piloto en distintos territorios- e a conveniencia de que o Goberno central financie a súa posta en marcha para contar cun maior control e seguimento desta especie silvestre.
Nesta liña, a conselleira recordou que a presenza do xabaril provocou danos en máis de 2.800 hectáreas en Galicia na tempada 2023-2024 e que as comunidades están a facer un esforzo económico inxente para compensar ao sector agrogandeiro e axudarlle a adoptar medidas de prevención. Por iso, instou a homoxeneizar a nivel nacional as medidas de xestión co fin optimizar ao máximo a xestión da especie.
Residuos
En canto á xestión de residuos, a responsable autonómica puxo en valor que Galicia é a sexta comunidade que menos refugallos envía a vertedoiro -a opción máis contaminante e menos respectuosa co medio ambiente- e que nos últimos anos a comunidade fixo importantes investimentos para avanzar na recollida separada dos residuos orgánicos e o seu tratamento coa creación dunha rede de plantas de biorresiduos -cun orzamento de máis de 56 millóns de euros- e o reparto entre os concellos de máis de 22.000 composteiros para o tratamento da materia orgánica.
A conselleira lamentou tamén a distorsión que provocan nos datos globais de Galicia sistemas de xestión de residuos a extinguir como os das plantas de Nostián e Serra do Barbanza -o modelo húmido-seco-, que envían un volume demasiado alto de residuos a vertedoiro por unha ineficiente separación das distintas fraccións de refugallos.
Renovables
No eido da descarbonización, Ángeles Vázquez reiterou a Hugo Morán a necesidade de que o Goberno central corrixa ou retire a zonificación e o visor habilitados sobre a implantación de proxectos eólicos pois consideran sensible o 100% do territorio galego para a instalación de aeroxeradores. Máis tendo en conta, incidiu, que a zonificación ambiental é unha competencia exclusiva da comunidade autónoma.
Na mesma liña, subliñou que, malia que a zonificación ministerial é unicamente orientadora, é o criterio que está a utilizar o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) para suspender proxectos que contan con avaliacións de impacto ambiental favorables. De feito, a conselleira censurou que preto do 80% dos autos de suspensión emitidos polo TSXG recorren única e exclusivamente a esta zonificación orientadora para paralizar os proxectos, o que lastra o obxectivo de Galicia de avanzar no desenvolvemento das enerxías renovables e na senda da transición ecolóxica.