sábado, 12 de julio de 2025
Desde o inicio deste programa, que desenvolve a Dirección Xeral de Saúde Pública, o Goberno galego enviou 2.331.114 invitacións a participar, o que supón preto dun 99 % de homes e mulleres de 50 a 69 anos.
O informe constata que nos últimos anos existe unha tendencia ascendente na participación, de xeito que no 2023 superou o 54 % derivada, en parte, polo cambio de estratexia do programa, que pasou no 2022 a enviar directamente os tests aos domicilios. Cómpre incidir, tamén, que a participación no programa galego é superior á media nacional.
As mulleres lideran a participación, cunha taxa do 56 %, fronte ao 44 % dos homes. Existen diferenzas na taxa de positividade global, máis alta nos homes, 7,14 %, fronte ao 4,54 % en mulleres.
Respecto da participación por rolda de cribado, obsérvase que aquelas persoas que xa participaron algunha vez volven facelo en preto do 90 % dos casos.
Desde o inicio do programa e ata decembro de 2023, realizáronselles colonoscopias a 56.641 persoas e detectándose 23.100 persoas con lesións que requiren vixilancia con colonoscopia, o que supón unha taxa de detección de lesións a seguimento do 21,6 % por cada mil persoas.
Os cancros de intervalo, que son aqueles que se dan entre dúas citas de cribado, foron mínimos, graza á alta sensibilidade do programa.
Todos estes datos reflicten que o programa galego está cumprindo cos obxectivos marcados, tanto a nivel nacional como europeo. Como valor engadido, o programa incorpora as actividades de seguimento mediante colonoscopia de todas as persoas ás que se lles detecta un risco alto ou intermedio de padecer un cancro colorrectal.
Incidencia
O cancro colorrectal é o tumor máis frecuente en Galicia e o segundo en mortalidade. Cunha taxa de incidencia de 90,4 casos por 100.000 homes e 74,2 por 100.000 mulleres en 2022, este tipo de cancro supón un dos maiores desafíos de saúde pública. En concreto, máis de 1.100 falecementos anuais por cancro colorrectal en Galicia.
A maioría dos casos diagnostícanse en estadios avanzados, o que limita as opcións de tratamento. Esta realidade subliña a necesidade de programas de detección precoz como o implantado pola Consellería de Sanidade a través da Dirección Xeral de Saúde Pública.
Sinalar, así mesmo, que a incidencia do cancro colorrectal aumenta significativamente a partir dos 55 anos. Segundo os datos do Rexistro Galego de Tumores, este grupo de idade concentra a maior parte dos novos diagnósticos.
Operativo
A invitación a participar á poboación diana (homes e mulleres de 50 a 69 anos residentes en Galicia), realízase a través dun sms. Ademais, envíase o material necesario para a toma de mostras das feces, acompañado dun folleto explicativo. A mostra pode depositarse en calquera centro de saúde da área de residencia das persoas, desde onde se envía ao laboratorio de referencia.
Se non se atopan restos de sangue nas feces, a proba considérase normal e en dous anos envíase de novo un kit para a nova recollida da mostra. A persoa participante entraría na súa segunda rolda de participación.
Na actualidade, esta información envíase a través dunha mensaxe de texto ao teléfono móbil das persoas subscritas a este tipo de comunicación co Servizo Galego de Saúde e, ademais, atópase dispoñible na plataforma É-saúde.
Por outra parte, as persoas nas que se detectan indicios de sangue oculto nas feces son citadas na consulta de atención primaria para explicarlles o significado deste resultado e a necesidade de realizar unha colonoscopia. Posteriormente, no hospital de referencia realízaselles unha colonoscopia de cribado, a cal ten carácter de diagnóstico e tamén terapéutico, xa que se trata de visualizar e extirpar todas as lesións detectadas.
Unha vez realizada a colonoscopia e extirpadas, se é o caso, as lesións suxestivas de malignidade, o programa realiza unha avaliación individual do risco en función do resultado da anatomía patolóxica e establécese o seguimento adecuado. Este resultado da avaliación comunícaselle por carta á persoa interesada.
No caso de que se detecte cancro nalgún pólipo ou biopsia, o programa xestiona directamente unha cita no servizo de dixestivo ou en cirurxía. As persoas que precisan un seguimento mediante colonoscopia continúan no programa ata os 75 anos, de xeito que pasan a formar parte da actividade rutineira do programa de cribado.
Este programa implica a actuación coordinada dos servizos de atención primaria, de atención hospitalaria e da Dirección Xeral de Saúde Pública.
O Festival Abanea celebrará entre o 16 e o 20 de xullo a súa cuarta edición cun programa de danza contemporánea de distintos estilos que distribuirá 15 funcións de nove compañías entre os concellos de Ames, Outes, Marín, Foz e Celanova. ISMO Cultura, colectivo organizador do encontro, estenderá así a súa actividade de exhibición e dinamización ás catro provincias. A bailarina Andrea Castro presentou a primeira fase do espectáculo Lola y los lamentos, como artista seleccionada para o acompañamento bienal 20252026 co que o festival apoia procesos de creación de artistas emerxentes e que nesta edición terá como resultado a estrea de 'A mona de seda'.
As diversas actividades do festival terán lugar do 28 de xullo ao 1 de agosto no claustro do Mosteiro de San Salvador de Celanova. A actuación que inaugurará a cita será a da Banda de Música de Celanova con James Morrison, un concerto único en España que terá lugar ás 20,30 horas. Ademais deste, subirán ao escenario a Boston Brass de Estados Unidos, Abraham Cupeiro coa Orquestra Gaos e pechará a edición o Hércules Brass Ensemble dirixido por Isabel Rubio e coa Boston Brass e Adam rapa como solistas. Así, os concertos complementaranse con cinco días de actividades formativas para un centenar de estudantes procedentes de distintas comunidades autónomas. Clases de alto nivel da man dalgúns dos participantes nas actuacións e un seguimento continuo e individualizado que garante un acompañamento pedagóxico para o alumnado.
