viernes, 1 de agosto de 2025
A intervención foi realizada pola empresa Breogán Arqueoloxía, baixo a dirección de Víctor Muñiz, profesor e investigador da Área de Medieval no campus de Ourense. A sección de arqueoloxía prehistórica do proxecto estivo a cargo de Lucía Rodríguez, investigadora predoutoral da UVigo, coa supervisión e asesoramento científico de Beatriz Comendador, titular da Área de Prehistoria. O equipo contou tamén coa participación de Miguel Ángel Álvarez, investigador posdoutoral da Área de Xeografía Física, e a colaboración de José Ángel Cid, profesor da Área de Enxeñaría Cartográfica e Xeodésica. Finalmente, a datación foi financiada polo GEAAT da Universidade de Vigo.
Un "achado prometedor"
Segundo explican desde o proxecto, na campaña realizada este ano un dos achados máis destacados foi a identificación dun burato de poste no contexto dunha estrutura circular detectada previamente grazas á prospección xeomagnética. Esta estrutura, detallan, podería ser unha cabana ou construción doméstica e será clave para comprender mellor as formas de vida e organización das comunidades prehistóricas da zona. A datación por radiocarbono realizada confirmou agora que as estruturas descubertas datan de mediados do IV milenio aC. "É a primeira vez que atopamos evidencias in situ da ocupación prehistórica no xacemento; ata agora só se coñecían restos materiais que afloraban na superficie", indican. Concretamente, detallan desde o equipo da UVigo participante no proxecto, os resultados das análises realizadas no laboratorio Beta Analytic (Miami) confirman que a plataforma noreste do conxunto arqueolóxico foi habitada por comunidades prehistóricas que vivían no val do Támega hai arredor duns 5500 anos. É un achado moi prometedor que abre novas vías de investigación. Unha futura intervención podería permitirnos coñecer completamente esta estrutura e o seu contexto, apuntan.
O equipo investigador comenta que o achado permite establecer conexións directas co xacemento de Vinha da Soutilha (Mairos, Chaves), destacando a unidade cultural existente no val do Támega durante a Prehistoria, nunha época en que as fronteiras non existían. Este descubrimento, engaden, abre un abanico de posibilidades para a investigación do pasado prehistórico, facendo do val do Támega un referente clave para a arqueoloxía da Prehistoria recente no noroeste peninsular.
Unha investigación multidisciplinar
O conxunto arqueolóxico de A Ceada das Chás/Castelo de Lobarzán atópase situado entre os núcleos de poboación de As Chás (Oímbra) e Vilaza (Monterrei), cabeceiras das parroquias homónimas. Érguese entre unha serie de outeiros que dominan unha ampla chaira situada en altura entre os vales dos ríos Támega e Búbal, o que lle confire un carácter eminentemente estratéxico. A investigación deste enclave, que conta cunha ampla historiografía que parte da Prehistoria, iniciouse en 2019 co proxecto Lobarzán, no marco dun convenio entre a Universidade de Vigo e os concellos de Oimbra e Monterrei. Nos primeiros traballos recolléronse materiais cerámicos e líticos en superficie, cuxos patróns decorativos apuntaban xa a unha cronoloxía anterior ao III milenio aC.
En 2022, no contexto da tese de doutoramento de Lucía Rodríguez Materialidade e mobilidade na Prehistoria recente no territorio do Alto Támega transfronteirizo (realizada na Universidade de Vigo baixo a dirección de Beatriz Comendador e Diego Herrero) realizouse unha prospección xeofísica en colaboración con Emmanuelle Meunier, investigadora posdoutoral financiada pola Casa Velázquez-EHEHI. Esta prospección permitiu identificar diversas anomalías no terreo, que este ano se confirmaron mediante sondaxes arqueolóxicas, reforzando a importancia do xacemento, tal e como indica o equipo investigador.
O Instituto Nacional de Estatistica (INE) fixo públicos os datos sobre a ocupación nos primeiros seis meses do ano que indican que 2.967.407 viaxeiros visitaron Galicia facendo un total de 4.961.113 noites nos establecementos galegos. Estas cifras son as máis elevadas dos últimos once anos e tradúcense nun incremento en viaxeiros do 4,5% e do 3,8% en volume de noites. O mercado internacional supón neste semestre o 39,6% dos viaxeiros que visitaron a comunidade, rexistrando un incremento do 5,5% con respecto ao mesmo período de 2024. Concretamente, no mes de xuño, o incremento de viaxeiros foi do 6,7% acadando 814.138 visitantes e do 7% nas noites, superando o 1,4M. En canto a mercados de procedencia destes visitantes destaca o 57,6% do turismo nacional -interno e doutras Comunidades españolas- e o 42,4% do internacional.
O Instituto da Lingua Galega da USC (ILG) acaba de publicar, en colaboración coa Fundación Barrié e USC Editora, o Atlas Lingüístico Galego VIII. Léxico. O ser humano (III). Trátase do oitavo volume do Atlas Lingüístico Galego (ALGa), obra de investigación dialectolóxica amplamente recoñecida no eido dos estudos europeos 'pola rigorosidade dos seus datos e a excelencia das súas visualizacións cartográficas', explican. O novo tomo, froito do traballo dos profesores Rosario Álvarez, Francisco Dubert e Xulio Sousa, está constituído por 280 mapas que dan conta das variedades léxicas no dominio do galego para 259 conceptos vinculados á educación, a música, os xogos, as actividades de lecer, a relixión, as festas relixiosas e profanas, os seres míticos, as características psicolóxicas do ser humano e a roupa e o seu coidado.
