martes, 16 de septiembre de 2025
O conselleiro de Cultura, Lingua e Xuventude, José López Campos, inaugurou hoxe na Cidade da Cultura Tattoo. Arte baixo a pel, a maior exposición internacional sobre tatuaxe desenvolvida ata o momento. A mostra ábrese ao público no Gaiás logo de ser visitada por máis de dous millóns de persoas no seu amplo percorrido por museos e institucións culturais de Francia, Canadá, Estados Unidos, Taiwán, Rusia e os centros da Fundación la Caixa en España.
O titular de Cultura da Xunta de Galicia subliñou a relevancia de traer a Galicia unha mostra que profunda nas orixes e evolución dunha práctica presente en practicamente todas as culturas humanas do mundo e que esperta un crecente interese desde ámbitos diversos como o antropolóxico, o artístico e o social. A mostra poderá visitarse ata o 20 de abril de 2025, de balde, no Museo Gaiás.
Tattoo. Arte baixo a pel está formada por máis de 240 pezas históricas e contemporáneas procedentes dunha vintena de países. Atopamos entre elas obxectos rituais e decorativos, fotografías, debuxos, pinturas, utensilios de tatuar tradicionais e 26 modelos hiperrealistas de silicona tatuados por algúns dos mellores artistas actuais da tatuaxe.
Acompañaron ao conselleiro neste acto inaugural a comisaria da mostra, Anne Richard, destacada axente cultural da arte europea de vangarda e fundadora da influente revista HEY! Modern Arte & Pop Culture, e a directora de Desenvolvemento Cultural do musée du Quai Branly Jacques Chirac, Christine Drouin, institución promotora da exposición.
No acto estivo tamén presente o artista da tatuaxe e coleccionista holandés Henk Schiffmacher, coñecido popularmente como Hanky Panky, investigador incansable da tatuaxe tradicional no mundo e tatuador de celebridades como Lady Gaga, os Red Hot Chili Peppers ou Mötorhead. A Xunta de Galicia tirou proveito da súa presenza na Cidade da Cultura para organizar esta mesma tarde un encontro especial con medio cento de tatuadores e tatuadoras galegos no marco da exposición.
Tatuaxes anti-balas e para peregrinos
A comisaria, Anne Richard, explicou o relato da exposición como un itinerario xeográfico e histórico co que explorar os motivos polos que se practicaba a tatuaxe nas culturas tradicionais, a súa asociación histórica con grupos criminais e marxinados, como a mafia xaponesa ou as bandas latinas, e finalmente a súa expansión como fenómeno estético e manifesto da individualidade.
Atopamos exemplos de tatuaxes realizadas por motivos relixiosos e incluso máxicos, como os yantras tailandeses, considerados un talismán protector contra balas, accidentes e enfermidades que levan celebridades como a actriz Angelina Jolie. Tamén selos empregados polos cristiáns para as tatuaxes que realizaban ao rematar unha peregrinación ou como símbolo de identidade que só eles coñecían. Unha práctica que hoxe vemos nas cunchas de vieira ou a cruz de Santiago que deciden levar no seu corpo moitas das persoas que completan a ruta xacobea, comentou o conselleiro de Cultura.
Das prisións aos escenarios
Desde o primeiro home europeo tatuado, que viviu hai polo menos 4.500 anos, ou as tatuaxes protectoras que desde hai case 3.500 anos levan na cara as mulleres inuit das rexións do Ártico, Tatto. Arte baixo a pel explica como o devir da tatuaxe é froito das influencias e intercambios entre países e dunha vontade constante de experimentación que impulsou o seu desenvolvemento como expresión artística e como fenómeno global.
En Occidente, as tatuaxes comezaron xa no século XIX a gañar visibilidade nos circos e no cabaré, e foron tamén un símbolo de identidade para os prisioneiros latinos nos cárceres, onde naceu o estilo realista e a estética de liña fina. Do marxinal ao popular, hoxe en día son moitas as estrelas do cine, da música e do deporte que locen sen medo as súas tatuaxes. De igual xeito que hai quen o fai a través do lenzo, dun pentagrama ou da fotografía, outros empregan a pel como un lenzo ao que dar vida, afirmou López Campos.
Neste sentido, os modelos tatuados que se poden admirar na mostra supoñen unha nova e innovadora forma de conservar, estudar e apreciar a arte da tatuaxe. Referentes como Kari Barba, unha das primeiras mulleres tatuadoras en acadar recoñecemento internacional, Horiyoshi III, custodio do legado da tatuaxe tradicional xaponesa, o mestre Filip Leu, cunha lista de agarda de ata dez anos para o seu estudo en Suíza, ou Yann Black, coñecido por crear un estilo vangardista con referencias ao cómic, o cubismo e o debuxo de aires infantís, son algúns dos artistas da tatuaxe contemporánea que se poden admirar no Museo Gaiás.
Con Tattoo. Arte baixo a pel, a Xunta de Galicia completa o programa de exposicións internacionais de 2024 da Cidade da Cultura. Unha oferta que suma ata hoxe máis de 75.000 visitantes grazas a mostras como Tesouros reais. Obras mestras do Terra Sancta Museum, ou Unha vida viquinga, aberta aínda ata o mes de xaneiro .
O informe da Consellería de Vivenda e Planificación de Infraestruturas cifra en 2.943 as vivendas de promoción pública en marcha diferentes fases de tramitación e execución na comunidade. Estas vivendas forman parte do traballo do Goberno galego para duplicar o parque público residencial, o que significa que neste momento a Xunta ten xa en marcha o 73 % dos novos fogares comprometidos para esta lexislatura. Cómpre recordar que en 2025 o Goberno galego triplicou o orzamento destinado á vivenda pública e solo residencial. O Informe reflicte así que neste momento, a Xunta de Galicia ten 2.943 vivendas de nova construción en marcha, o que supón un investimento xa licitado de 208 M, e un total estimado de 451 M.
A nova ferramenta, que se activará nos próximos días, está configurada como un cuestionario en liña, sinxelo e de fácil aplicación, que poderán empregar os docentes en calquera momento en que sexa necesario para obter información sobre o ambiente de convivencia na súa aula. Está prevista para ser utilizada, tal e como informou Rueda, nos últimos cursos de educación primaria (5º e 6º) e en secundaria, bacharelato e FP. Logo da decisión do profesor de activar o Termómetro Acoso Escolar, e unha vez que o alumnado o complete, xerarase de forma automática un informe detallado para a aula, que incluirá indicadores clave sobre a convivencia, o benestar emocional do grupo e a detección de posibles casos de acoso. Este informe servirá de base para a reflexión docente e para a toma de decisións pedagóxicas orientadas á mellora da convivencia e á intervención educativa cando sexa necesario.
