jueves, 2 de mayo de 2024
O documento de análise, titulado Comportamento orzamentario e fiscal das deputación provinciais, foi elaborado por Alberto Vaquero, codirector de Rede Localis, profesor da Facultade de Ciencias Empresariais e Turismo do campus de Ourense e investigador do Governance and Economics Research Network (Gen) da UVigo. Segundo recolle o texto, as deputación provinciais galegas son entidades financeiramente saneadas, grazas ao seu notable axuste nos seus niveis de endebedamento, sendo un resultado moi positivo e un claro indicador da súa mellor disposición económico-financeira para cumprir cun dos seus principais cometidos: a coordinación e integración dos servizos na xestión municipal, en especial naqueles municipios de menos de 20.000 habitantes.
Porén, indícase no informe, a súa autonomía tributaria é moi limitada, dado que non teñen impostos propios nin cedidos, e dependen en case un 80% (de media nas catro provincias) das transferencias estatais. Segundo se detalla no documento publicado, en termos relativos as deputacións con máis recursos por habitante en 2022 son a de Ourense (362,2 euros) e Lugo (312,4 euros). As que menos, as de Pontevedra (213,8) e A Coruña (218,1). Porén, o volume dos orzamentos xestionados polas deputacións de Ourense e Lugo son moito menores: no 2022, con 92 e 97 millóns de euros, respectivamente, fronte aos 229 millóns da Coruña e os 171 millóns de Pontevedra. Esta cifra débese ao menor número de habitantes das primeiras, xa que a poboación determina as transferencias recibidas desde o estado, que son a principal vía de ingresos dos entes provinciais.
Distribución do orzamento
En canto á distribución destes orzamentos, no documento detállase que a maior parte destínase a actuacións de carácter económico (31,3%) en 2022, especialmente en infraestruturas (25%), e produción de bens públicos de carácter preferente (11,8%), sobre todo en cultura (6,2%), deporte (2,7%) e educación (2,1%). Séguenlle actuacións de protección e promoción social (16,3%), destacando servizos sociais e promoción (9,1%) e, finalmente, en servizos públicos básicos (9,4%), fundamentalmente en benestar comunitario (3,9%), vivenda e urbanismo (2,7%). En transferencias a outras administracións públicas as deputacións destinan o 11,9% dos seus gastos. O gasto en órganos de goberno ascende a 2,4% e en servizos de carácter xeral a 9,8%. A Deputación de Ourense é a que maior porcentaxe do seu orzamento dedica ao capítulo de gastos de persoal (35,2% fronte ao 26,2% de media).
Por último, o informe da Rede Localis sinala que a Lei 27/2013, de 27 de decembro, de Racionalización e Sostibilidade da Administración Local, reforzou o papel das deputacións provinciais ao sinalalas como responsables de comprobar que se cumpran unha serie de servizos públicos básicos para os cidadáns. Isto pode chegar a afectar a 291 municipios en Galicia (92,7% do total), sendo especialmente relevante para os municipios de menos de 5000 habitantes (64,5%), onde reside o 15,3% da poboación, recolle o documento.
A Cidade da Cultura súmase en maio á celebración do Día das Letras Galegas, dedicado este ano á música, profesora e poeta Luísa Villalta, cunha variada programación divulgativa destinada a dar a coñecer a súa figura e a súa obra a toda a cidadanía. Ao longo do mes das Letras, o Gaiás organiza propostas como unha lectura participativa de poemas, un encontro con rapazada de centros de ensino, unha exposición bibliográfica ou dúas propostas teatrais para público adulto e público familiar. A primeira destas actividades será o mércores 8 de maio, e consistirá nun encontro entre alumnado de dous dos institutos nos que Luísa Villalta se desempeñou como profesora e activista cultural.
De pais galegos, nace en Toledo, aos sete anos volve a Galicia e instálase coa familia en Ferrol. Na súa adolescencia séntese atraído pola pintura e recibe clases do pintor ferrolán Felipe Bello Piñeiro, cursa estudos de maxisterio e exerce como mestre nacional en varias escolas. Máis tarde, en 1947 trasládase a Madrid para estudar belas artes na Escola de San Fernando, e licénciase en 1951. É nesta época cando abandona a pintura realista e entra en contacto coa corrente expresionista europea coa que sente afinidade non só no aspecto formal senón tamén polos seus contidos sociais. É tamén a época en que empeza a escribir as súas primeiras novelas e a interesarse pola filosofía, o ensaio e a literatura.
