martes, 1 de julio de 2025
Trátase de tres pezas que aguilloan a curiosidade e convidan á reflexión a través do xogo de escalas, a reformulación de mitos e imaxinarios e a confrontación da ollada do público sobre si mesmo.
Desde os seus inicios, Reb/veladas na paisaxe busca tamén dar visibilidade á presenza da muller en todos os eidos da arte contemporánea. Unha arela que nesta cuarta edición se fai patente na escolla das tres comisarias galegas elixiron, á súa vez, as e os artistas participantes: Mercedes Rozas, que traballou con Diego Vilar; Clara R. Cordeiro, con Rebeca Lar, e Chus Villar, con Alberto Odériz. Todas elas, subliñou a representante da Fundación Cidade da Cultura, son mulleres cunha ampla e destacada traxectoria na programación e dirección de proxectos culturais.
Conectados pero incomunicados
A ruta artística comeza no Bosque de Galicia, detrás das Torres Hejduk, onde se localiza Facendo zapping, de Diego Vidal (Boqueixón, A Coruña, 1997). Formada por tres esculturas humanas, próximas pero incomunicadas entre si e do mundo que as rodea, a intervención chama a atención sobre a perda de contacto coa realidade próxima nunha sociedade hiperconectada onde os individuos corren o risco de illarse dentro das máquinas.
Partindo das ideas do filósofo surcoreano Byung-Chul Han ao redor da alienación provocada polo abuso das novas tecnoloxías, o artista galego presenta tres figuras, homes e mulleres sostendo o móbil, cos seus rostros desfigurados nun mimetismo total coa pantalla do teléfono, chegando incluso a dar as costas á vista das torres da Catedral de Santiago que se pode contemplar desde o cumio do Gaiás.
A experiencia de atravesar a montaña
Desde o lugar onde se localiza este primeiro conxunto escultórico, cara ao norte, batemos no medio do camiño entre as Torres Hejduk e o Museo coa División simple de una roca de granito de Alberto Odériz (Pamplona, 1983). O escultor e arquitecto, premio de Arte Emerxente en ARCO 2023, propón un traballo que percorre o camiño inverso trazado polo arquitecto Peter Eisenman na súa concepción da Cidade da Cultura, inspirado tamén nas esculturas de Richard Serra para o Guggenheim Bilbao.
Á procura da acción primixenia (a división da rocha natural nunha canteira), sobre o material orixinal (o granito), e trasladándoa a unha escala humana, Odériz constrúe unha peza que explora a relación entre a Cidade da Cultura e o Gaiás e introduce ás persoas visitantes na experiencia de atravesar a montaña.
Unha casa de bruxa no medio do Bosque
O percorrido de Reb/veladas na paisaxe finaliza baixando cara ao oeste, onde entre as árbores do Bosque de Galicia emerxe O caso de Palmira, de Rebeca Lar (Vigo, 1993). A galega constrúe unha nova idea da casa da bruxa que cuestiona a historia aceptada e a súa representación como personaxes crueis e escuras no imaxinario colectivo. A intervención propón novas lecturas das meigas como mulleres transmisoras de coñecemento, comadroas, marxinadas, independentes e tamén símbolo feminista.
Inspirada na arquitectura escandinava e coa madeira como material principal, a casa convida a fisgar polas fiestras para descubrir o obradoiro de Palmira. Teas, fíos, agullas, costura e bordado técnicas empregadas habitualmente por Rebeca Lar nas súas pezas artísticas, unha mesa con obxectos e ingredientes relacionados coa práctica menciñeira, así como lenzos que refiren ao tema da obra dan forma a este espazo simbólico.
A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os máis de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patoloxías investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, síndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A Consellería de Sanidade presentou esta mañá ante o Consello da Xunta un informe de situación do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 millóns de euros, o Goberno galego márcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboación incluída, Xenoma Galicia é un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitirá ofrecer tratamentos farmacolóxicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia clínica.
No marco do Plan de Actuacións fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a saúde, a Xunta de Galicia vén de rebaixar a alerta por altas temperaturas aos niveis 1 e 2. Deste xeito, a vaga de calor iniciada pasado venres, que na xornada de onte acadou o nivel 3 de alerta en diversas áreas de Galicia, agora queda establecida nos dous primeiros niveis de alerta. En concreto, as zonas que ficarán no nivel 2 son o noroeste de Ourense, o interior de Pontevedra, así como o Centro e a Montaña da provincia de Lugo. Pola súa banda, defínese o nivel de alerta 1 por vaga e calor as zonas do interior de Coruña, o sur de Lugo, Miño de Ourense, montaña de Ourense, sur de Ourense, Valdeorras, litoral de Pontevedra e a zona Miño de Pontevedra.
