jueves, 14 de agosto de 2025
O secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García, e o presidente da Real Academia Galega (RAG), Víctor F. Freixanes, presentaron hoxe a quinta edición da campaña Toponimízate. Falámosche dos nomes da túa terra. Nesta nova edición, a iniciativa de divulgación da toponimia galega, coordinada pola RAG en colaboración coa Xunta de Galicia, duplica a súa oferta de actividades e chegará a 17 concellos da man de Vicente Feijoo, coordinador técnico de Galicia Nomeada e especialista en toponimia do Seminario de Onomástica.
O representante da Consellería de Cultura, Educación, FP e Universidades fixo fincapé na importancia deste patrimonio inmaterial que temos o deber de protexer, coidar e divulgar, especialmente nas novas xeracións. Valentín García salientou nesta liña que cómpre, ademais, promover a colaboración na recolla colectiva da microtoponimia, tratando de facer partícipe o maior número de persoas posibles e facendo medrar esta nosa obra colectiva.
O obxectivo principal deste proxecto colectivo é difundir o valor da riqueza toponímica galega e involucrar a moitos colaboradores e colaboradoras para salvagardar os nomes de lugar a través de Galicia Nomeada, a plataforma colaborativa de recolla toponímica creada conxuntamente entre a Real Academia Galega e a Xunta de Galicia.
Nesta nova xeira de charlas procuráronse escoller os concellos onde a microtoponimia (nomes de leiras, montes, regatos, fontes, penedos, etc.) correse un maior risco de perda, como é o caso daqueles lugares que están a vivir un forte despoboamento ou a sufrir amplos procesos de transformación do territorio.
Así, haberá varios bloques temáticos nos que se falará da riqueza toponímica que ten Galicia e do risco que corre de perderse, das utilidades prácticas para a Administración, o mundo da investigación e para a sociedade en xeral e tamén do significado dos nomes de parroquias e aldeas de cada concello. Neste último apartado, contarase coa colaboración na elaboración destas etimoloxías de Gonzalo Navaza, académico numerario da RAG e profesor da Universidade de Vigo.
Tamén se explicará o funcionamento da aplicación Galicia Nomeada coa que a veciñanza poderá engadir na plataforma os topónimos que coñeza. Desde o lanzamento público desta ferramenta dixital, a finais do 2019, foron máis de 43.000 os microtopónimos recuperados e postos á disposición de toda a cidadanía galega na rede. Máis de 2.600 persoas colaboradoras se rexistraron, engadindo nomes en 292 concellos galegos.
Lugares da campaña
O concello lucense de Pantón será o encargado de abrir a campaña Toponimízate 2022 o venres 17 de xuño no Salón de Actos da Casa da Cultura. Despois pasará por Sada, Laza, Chandrexa de Queixa, A Fonsagrada, Covelo, Castrelo de Miño, Rodeiro, Fisterra, Ortigueira, Allariz, Oleiros, Ponteareas, Forcarei, Zas, Guntín e O Incio, onde pechará a campaña o 25 de novembro.
Coas 17 sesións que se van levar a cabo neste ano, a quinta edición de Toponimízate. Falámosche dos nomes da túa terra xa suma un total de 70 concellos galegos visitados.
A auga é un pilar fundamental para Galicia, non só polo seu valor ecolóxico, senón tamén pola súa influencia na economía, a cultura e a identidade do territorio. A Xunta de Galicia ten como obxectivo prioritario xestionar este recurso de maneira eficiente, especialmente nun contexto de cambio climático onde é crucial adaptarse ás novas circunstancias e buscar solucións innovadoras para garantir a súa dispoñibilidade a longo prazo. A presenza de ríos, rías e mananciais é unha das características máis destacadas da paisaxe galega. Esta abundancia hídrica implica tamén unha responsabilidade: a de preservala e mellorar a súa xestión mediante infraestruturas adecuadas e hábitos de consumo responsables en todos os sectores.
Historias LGBTI da Galicia Orgullosa é un proxecto cunha visión a longo prazo para facer crecer a rede de relatos e lembranzas que axuden a construír un relato máis diverso e real da historia galega. Neste sentido, estase traballando nun espazo dixital colaborativo aberto á cidadanía que parte dunha selección de imaxes históricas e actuais para que calquera persoa poida contribuír a tecer o relato. A exposición, que xa estivo durante o mes de xullo no edificio da Pirámide de San Caetano, recolle imaxes históricas de casos coñecidos, como o de Elisa e Marcela, e doutras experiencias vitais con menos eco como a de Maruja Roca, Manolito Soler ou Dalia Flores.
