lunes, 29 de diciembre de 2025
Este traballo é o resultado do convenio de colaboración asinado o pasado mes de febreiro pola Xunta e os reitores das tres universidades galegas.
Ao inicio da sesión, a directora da Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia, Mar Pereira, destacou que o obxectivo deste estudio é o de ser a guía para o deseño das actuacións que a Xunta de Galicia debe poñer en marcha para garantir a adopción dunha IA ética e fiable.
Este convenio forma parte do desenvolvemento da Estratexia Galega de Intelixencia Artificial (EGIA), aprobada en xuño de 2021, que promove o despregamento en Galicia dunha IA de vangarda, ética e segura, que contribúa á soberanía dixital de Europa. Nesta liña, o Parlamento Europeo e a Comisión Europea acadaron a pasada semana consenso sobre a Lei de Servizos Dixitais para garantir os dereitos da cidadanía no entorno das tecnoloxías da información e a comunicación.
Así mesmo, Galicia, a Comunidade Valenciana e Cataluña son as tres únicas comunidades do Estado que dispoñen dunha estratexia propia para a aplicación da Intelixencia Artificial.
Axencia Española de Supervisión da Intelixencia Artificial
O desenvolvemento deste convenio, único entre as Comunidades Autónomas españolas, está aliñado co ofrecemento de Galicia para acoller a sede da Axencia Española de Supervisión da Axencia Artificial. Trátase dun organismo de nova creación anunciado polo Estado para este ano no contexto de descentralización de novos entes públicos.
A Axencia estará adscrita á Secretaría de Estado de Dixitalización e Intelixencia Artificial, dentro do Ministerio de Asuntos Económicos e Transformación Dixital. Encargarase de crear medidas para protexer á cidadanía dos posibles riscos que se deriven desta tecnoloxía, tanto no que se refire á súa seguridade física como a dos dereitos fundamentais. Para elo, este órgano terá capacidade para levar a cabo actuacións propias en coordinación con outras autoridades competentes o en apoio de entidades privadas.
Nodo galicIA
Ademais do desenvolvemento do marco ético e normativo, entre os obxectivos principais da EGIA está tamén a creación do nodo galicIA, como estrutura de colaboración público-privada promovida pola Xunta e conformada por todos os axentes con vontade de situar a esta Comunidade á vangarda das tecnoloxías intelixentes.
Na reunión de hoxe participou a directora da Axencia para a Modernización Tecnolóxica de Galicia, Mar Pereira, xunto aos coordinadores dos grupos de investigación das universidades.
A aportación da Universidade de Santiago de Compostela está centrada no ámbito do estudio do marco ético e normativo. Na sesión de traballo de hoxe participaron Luis Míguez Macho, catedrático de Dereito Administrativo, en representación do grupo de Empresa e Administración; Alberto Xose Bugarín, catedrático en Ciencias da Computación e Intelixencia Artificial , en representación do grupo de Sistemas Intelixentes, e Luis Otero González, profesor do Departamento de Economía Financeira e Contabilidade, en representación do grupo de Valoración Financeira Aplicada.
A Universidade da Coruña centra a súa aportación no ámbito de estudo relativo á análise de estratexias e construción de indicadores. Na sesión de hoxe participaron María Isabel Novo Corti, catedrática de Análise Económica , en representación do grupo de Desenvolvemento Económico e Sustentabilidade Social (EDaSS); Xosé Andrés Faíña Medín, catedrático Emérito de Economía, en representación do grupo Jean Monnet de Competencia e Desenvolvemento, e María Amparo Alonso Betanzos, catedrática en Ciencias da Computación , en representación do Laboratorio de Investigación e Desenvolvemento en Intelixencia Artificial (LIDIA).
A Universidade de Vigo encárgase do ámbito de estudo relativo á aplicación de tecnoloxías intelixentes. Na reunión de traballo de hoxe participaron Santiago Lago Peñas, catedrático en Economía Aplicada e Alberto Vaquero, profesor titular de Economía Aplicada, en representación da Rede de Investigación de Gobernanza e Economía.
A obra A arte de non morrer. Antropoloxía da lonxevidade galega, do médico Roberto Fernández Álvarez, resultou gañadora do Premio Ramón Piñeiro de Ensaio 2025, que organizan conxuntamente a Consellería de Cultura, Lingua e Xuventude e a Editorial Galaxia, co patrocinio de Caixa Rural Galega. Roberto Fernández Álvarez (Ourense, 1967) é un médico e escritor galego. Como autor literario foi distinguido no ano 2022 co Premio Blanco Amor pola súa novela A inmoral doutora Cons. Como ensaísta, recibiu o Premio Vicente Risco de Ciencias Sociais no 2017 pola súa monografía Enfermos pobres, médicos tristes.
O uso de internet é practicamente universal no rural de Galicia entre as persoas de entre 16 e 54 anos, e máis do 91% dos fogares destas áreas teñen contratados servizos de internet de banda larga, de acordo cos datos do informe Galicia Dixital: A modernización tecnolóxica no rural Edición 2024 que hoxe publica o Observatorio da Sociedade da Información e a Modernización de Galicia. A conectividade e os usos dixitais seguen avanzando de forma sostida, reducindo a fenda coas áreas urbanas. A publicación analiza o equipamento informático nos fogares, a contratación de internet e banda larga, os usos de internet e o comercio electrónico, así como a interacción en liña coa Administración pública.
