martes, 18 de noviembre de 2025
O secretario xeral de Política Lingüística, Valentín García, participou hoxe na presentación do traballo Dicionario da nova literatura galega (86 voces responden un inquérito, 1969), de Xesús Alonso Montero, que conta co apoio da Xunta. O ensaísta e académico iniciou este proxecto en 1969 cunha enquisa enviada a 86 autores galegos nados como tales despois de 1939 coa intención de determinar cantos deles se adheriran á causa de escribiren, en maior ou menor medida, en lingua galega. Máis de 50 anos despois, a Xunta e Xerais recuperan este traballo en forma de libro prologado polo crítico e escritor Ramón Nicolás.
O representante da Consellería de Cultura, Educación e Universidade sinalou que se trata dun documento excepcional para coñecer a nosa historia literaria recente, para agradecer o esforzo dos escritores e escritoras que mantiveron aceso o facho da literatura galega en tempos máis difíciles e sentirnos, asemade, orgullosos do camiño percorrido en pouco tempo cara á normalización da literatura en lingua galega e cara á incorporación masiva de mulleres ás nosas letras.
Canda Valentín García, tamén participaron neste acto no compostelán Pazo de San Roque, Francisco Alonso Villaverde, director editorial de Edicións Xerais; Ramón Nicolás Rodríguez, editor literario do libro, e o autor deste, Xesús Alonso Montero.
50 anos despois
Dicionario da nova literatura galega comezou a fraguarse a finais da década dos anos 60 do século pasado a través dunha enquisa que o profesor Xesús Alonso Montero distribuíu entre persoas do mundo literario galego que non tivesen obra publicada antes de 1936. En total, 86 persoas responderon aquelas preguntas ideadas por Alonso Montero que permiten coñecer multitude de datos biográficos e, ao tempo, deseñan as preocupacións e expectativas dun tempo moi concreto da nosa historia literaria e cultural.
Este singular dicionario posibilita preguntarse que cambiou na cultura galega nestes últimos 50 anos e engade, ademais, unha rica e valiosa documentación bibliográfica e epistolar, alén doutros documentos de interese para reconstruír percorridos biográficos e literarios concretos.
Xesús Alonso Montero
Xesús Alonso Montero (Vigo, 1928) é un dos ensaístas máis importantes da Galicia das últimas décadas. Presidente da Real Academia Galega entre 2013 e 2017 e catedrático emérito de Literatura Galega da Universidade de Santiago de Compostela, o seu labor como escritor, tradutor e conferenciante fai del un dos intelectuais máis recoñecidos e premiados do panorama galego.
A súa copiosa produción científica abarca os ámbitos da sociolingüística, a historia, a teoría e a crítica literarias e tamén a literatura comparada. Libros como O que cómpre saber da lingua galega (1969) ou Informe(s) sobre a lingua galega (presente e pasado) (1991) son imprescindibles para comprender a realidade idiomática e cultural galega da última metade so século pasado.
'Anuncio con ledicia que hai un acordo de todas as partes, que pensamos que poder ser moi bo para mellorar a docencia da titulación de Medicina en 4º, 5º e 6º e que se desenvolverá a partir do curso que vén e durante os tres próximos'. Con estas palabras confirmaba o reitor da UVigo e coordinador do grupo de traballo para a descentralización do segundo ciclo do Grao en Medicina, Manuel Reigosa, a consecución dun acordo baseado no preacordo ratificado o pasado venres polos reitores de Vigo, Santiago e A Coruña e as consellerías de Educación e Sanidade. Non obstante, os termos concretos do documento non se farán públicos ata que este sexa coñecido polos integrantes do Consello de Docencia Clínica.
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, destacou que o Executivo autonómico 'mobilizou 103 millóns de euros desde 2022' para apoiar os concellos galegos no exercicio das súas competencias en materia de residuos 'e paliar o impacto do taxazo do lixo' imposto polo Goberno central nas arcas municipais. Nesta liña lembrou que 'Galicia é a única comunidade con achegas para apoiar aos concellos' nesta materia. Así se recolle nun informe do que tomou razón o Consello, e que detalla as principais actuacións, proxectos e transferencias directas realizadas por parte do Executivo autonómico co fin de garantir o mantemento duns servizos municipais básicos e, á vez, axudar ás entidades locais a cumprir coas novas obrigas e obxectivos europeos no eido dos residuos.
