miércoles, 30 de abril de 2025
Nota de prensa del Gabinete de Comunicación de la Xunta de Galicia:
María Xosé Queizán en Letras, Miguel Fernández-Cid en Artes Plásticas, Sarabela Teatro en Artes Escénicas, Maximino Zumalave en Música, a cooperativa Numax en Audiovisual, a Irmandade Xurídica Galega en Lingua, o Museo de Pontevedra en Patrimonio Cultural e Elena Zernova en Proxección Exterior son os galardoados nas diferentes modalidades dos Premios da Cultura Galega 2016, entre un total de 40 candidaturas presentadas na edición deste ano.
O conselleiro de Cultura e Educación, Román Rodríguez, abriu a reunión do xurado dos Premios da Cultura Galega 2016, que tivo lugar no Museo Centro Gaiás da Cidade da Cultura, e que estivo integrado polo secretario xeral de Cultura, Anxo Lorenzo; o xerente do Consello da Cultura Galega, Marcelino Fernández Santiago, por delegación do seu presidente; a bibliotecaria-arquiveira da Real Academia Galega, Margarita Ledo, por delegación do seu presidente; e o presidente da Real Academia Galega de Belas Artes Nosa Señora do Rosario, Manuel Quintana Martelo. O reitor da Universidade de Santiago de Compostela, Juan Viaño, que non puido asistir, delegou o voto na Consellería de Cultura e Educación. Este ano participaron tamén no xurado os profesionais da cultura Xosé Ballesteros, editor; Susana Seivane, gaiteira; Fefa Noia, directora teatral; e Manuel Vilariño, fotógrafo. Actuou como secretaria a subdirectora xeral de Xestión e Coordinación Cultural, Cristina Fabeiro.
A Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria convoca anualmente estes premios co obxecto de apoiar a excelencia creativa, a capacidade de intercambio, a experimentación e a proxección da construción cultural de Galicia nos diferentes ámbitos. O galardón deste ano consistirá nunha escultura do artista Manolo Paz, que os premiados e premiadas recibirán nun acto solemne a realizar en próximas datas.
Escritora e pensadora feminista, o destacado labor de María Xosé Queizán abrangue distintos estilos e xéneros. Como narradora é autora de obras como Amantia e a biografía de Emilia Pardo Bazán. Unha nena seducida polos libros. Como poeta é autora das obras Metáfora da metáfora, Despertar das amantes, Fóra de min, Non o abras como unha flor e Cólera, ademais de diversas pezas teatrais, e como ensaísta publicou, entre outras, A muller en Galicia, Recuperemos as mans, e Mary Wollstonecraft Shelley e a súa criatura artificial. Na actualidade dirixe a revista Festa da Palabra Silenciada.
Crítico de arte en recoñecidos medios nacionais, Miguel Fernández-Cid foi director do CGAC durante unha década e director da Fundación Torrente Ballester en Santiago de Compostela. Comisario de exposicións de artistas galegos e nacionais e cunha ampla traxectoria docente no ámbito universitario, Fernández-Cid desenvolveu un importante labor de defensa e promoción da cultura plástica en Galicia. Recentemente, coordinou a exposición Gallaecia Petrea no Museo Centro Gaiás da Cidade da Cultura de Galicia.
Sarabela Teatro é a compañía privada galega que acadou máis premios María Casares da historia. Integrado por Ánxeles Cuña, Elena Seijo, Sabela Gago, Fina Calleja, Fernando Dacosta, Suso Díaz, Tito Asorey e Nate Borrajo, o grupo puxo en escena os seus espectáculos desde a década dos anos oitenta, tanto en Galicia como no ámbito internacional. Ensaio sobre a cegueira, A Esmorga, Sexismunda e Así que pasen cinco anos son algunhas das obras dunha compañía que tamén participa na organización da Mostra Internacional de Teatro Universitario de Ourense, da Mostra de Teatro Infantil e do Festival Internacional de Teatro de Ourense.
Director e pianista compostelán, Maximino Zumalave formouse musicalmente en Santiago de Compostela, Madrid, Viena e Stuttgart. É fundador e director do Coro Universitario de Santiago e do Collegium Compostellanum, principal director convidado da Orquestra Sinfónica de Galicia entre 1992 e 1995, e director asociado da Real Filharmonía de Galicia, da que foi fundador; así como director asociado da Escola de Altos Estudos Musicais e profesor de Sinfonismo nos cursos universitarios internacionais Música en Compostela. Membro da Real Academia Galega de Belas Artes e do Consello da Cultura Galega, foi distinguido en 2008 coa Medalla Castelao.
A cooperativa Numax, primeira sala de cinema galega integrada na Rede de Exhibición Europa Cinemas, enfoca a súa programación integramente á difusión dos filmes en versión orixinal. Ademais disto, impulsa un programa de subtitulación ao galego que permite, xunto coa difusión en sala, a súa divulgación en múltiples formatos. A través do selo Numax Distribución favorece por primeira vez desde Galicia a estrea no resto de España de filmes de autor contemporáneos, en versión orxinal con subtítulos en galego ou castelán. Este proxecto cultural incorpora unha vertente de formación escolar, unha libraría e un laboratorio de gráfica e vídeo responsable do acabado de filmes que circulan en festivais internacionais, catálogos de exposicións etc.
A Irmandade Xurídica Galega é a continuadora dunha tradición de xuristas impulsores do uso da lingua galega na actividade xudicial, como Sebastián Martínez Risco, Ramón Carballal Pernas, Valentín Paz Andrade e Lois Peña Novo. O traballo dos profesionais do dereito que conforman a entidade contribúe de xeito destacado a acadar un maior uso da lingua propia de Galicia no exercicio da Xustiza.
O Museo de Pontevedra é unha institución pública dedicada a conservar, exhibir, investigar e difundir pezas de singular valor patrimonial. Cunha destacada programación expositiva, o museo desenvolve un labor de investigación propio centrado principalmente nos seus fondos, entre os que se inclúen algúns de especial relevancia como os de Castelao e de interese artístico como esculturas de profetas procedentes da fachada exterior da catedral de Santiago, a colección de olaría tradicional ou a colección Sodesco composta por 313 pinturas de autores galegos e foráneos de entre os séculos XV e XX, entre as que se inclúen obras de Berruguete, Sorolla, Van Der Hamen, Rusiñol ou Julia Minguillón.
Elena Zernova dirixe o Centro de Estudos Galegos da Universidade de San Petersburgo. Creado en 1993, un dos centros de referencia no ámbito internacional na tradución ao galego, onde é responsable do ensino de lingua e cultura galegas. Desde 2005 ocupa tamén o cargo de vicepresidenta da Asociación Internacional de Estudos Galegos, e é profesora visitante e colaboradora en universidades de diversos países. Dirixe a Antoloxía da Literatura Galega (colección bilingüe ruso e galego), da que xa se levan publicado 21 tomos que recollen desde poesía medieval ata poetas e narradores clásicos; e traduciu obra de autores galegos vivos, como Alfredo Conde, Manuel Rivas, ou Xurxo Borrazás, así como de figuras da literatura hispanoamericana.
Os Premios da Cultura Galega recoñecen o labor creativo que entidades e persoas están a desenvolver en Galicia no ámbito cultural. En edicións anteriores recibiron estes galardóns, entre outros, Fina Casalderrey, Xosé Neira Vilas, Luz Pozo Garza, o Festival de Ortigueira, Miguelanxo Padro, María Bouzas, o Real Coro Toxos e Froles, Ignacio Vilar, a Federación Galega pola Cultura Marítima e Fluvial-Culturmar e a Galería Trinta.
Fotografía: Gabinete de Comunicación de la Xunta de Galicia
A Filmoteca de Galicia inicia en maio unha retrospectiva arredor do actor italiano Marcelo Mastroianni como parte dunha carteleira na que tamén sobresaen as visitas de dous destacados nomes do actual panorama cinematográfico estatal: Alauda Ruiz de Azúa e Albert Serra. A oferta mensual da cinemateca da Xunta arranca este venres 2 con Corazón Salvaje, que se exhibe na recta final da homenaxe que se lle está a dedicar ao director David Lynch tralo seu recente pasamento. A nova programación inclúe tamén un repaso ás tres longametraxes do cineasta galego Raúl Veiga e a habitual colaboración co festival Play-Doc de Tui, que desta volta pon o foco en dúas figuras do cinema independente norteamericano: Monte Hellman e Elaine May.
Ou Yeah! é unha nova iniciativa arraigada no territorio, comprometida coa súa xente e deseñada para proxectar Ourense ao mundo. A súa esencia é a transformación: do local ao global, do tradicional ao contemporáneo, do escenario ao prato, do concerto ao encontro. Deste xeito, o festival, que ten como columna vertebral o rock, entendido nun sentido amplo, plural e actual, conxuga música, gastronomía, identidade e impacto territorial. Ou Yeah! espallarase pola provincia de Ourense entre os meses de xullo e outubro de 2025. O primeiro concerto terá lugar na capital da provincia, na explanada de Expouerense, o sábado 12 de xullo, da man de bandas de referencia internacionais, nacionais e galegas como The Waterboys, Morgan, Escuchando Elefantes e Tesouro.
