sábado, 13 de diciembre de 2025
A Consellería de Cultura, Educación e Ordenación Universitaria fai partícipes da conmemoración das Letras Galegas e da difusión da vida e da obra do homenaxeado deste ano, Valentín Paz Andrade, a 16 países de todo o mundo a través da difusión de dúas exposicións confeccionadas por alumnado e profesorado de dous centros de ensino de Galicia. O departamento que dirixe Vázquez Abad distribuíu as dúas coleccións de carteis gañadoras do Concurso-Exposición Letras Galegas 2012 que versan arredor da figura do escritor pontevedrés en todos os centros de estudos galegos cos que este departamento da Xunta de Galicia conta actualmente e que chegaron a universidades de Europa e de América.
Así, través dos 38 centros de estudos galegos que coordina a Secretaría Xeral de Política Lingüística, a obra e a vida de Paz Andrade difúndese con esta exposición en España, Alemaña, Arxentina, Brasil, Chile, Croacia, Estados Unidos, Finlandia, Francia, Hungría, Italia, Irlanda, Polonia, Portugal, Reino Unido e Rusia.
As mostras sobre Valentín Paz Andrade que se están a exhibir nestes países son Colleita de 1898 e Valentín Paz-Andrade, galego de corazón e son os traballos gañadores do Concurso-Exposición Letras Galegas 2012 da Secretaría Xeral de Política Lingüística, na que participaron numerosos centros educativos de Galicia. Os carteis desta exposición e mais os da premiada na categoría de educación infantil e primaria están tamén accesibles no web http://www.xunta.es/linguagalega/letras_galegas
Máis iniciativas para conmemorar no exterior as Letras Galegas
Ademais da exhibición desta mostra, os centros de estudos galegos están a organizar diversas iniciativas para celebrar o 17 de maio e, deste xeito, impulsar a proxección exterior e o recoñecemento internacional da lingua e da cultura galegas.
Dentro do territorio español, as universidades de Barcelona e de Alacant organizan cadansúa conferencia sobre o autor homenaxeado no Día das Letras Galegas. A Universidade de Alacant ofrecerá a conferencia Conexións entre as narrativas en linguas galega e castelá de Celso Emilio Ferreiro, mentres que Miguel Anxo Seixas ofrecerá en Barcelona a conferencia Valentín Paz Andrade. Galicia labra a súa imaxe. Pola súa banda, a Universidade de Granada organiza unha conferencia con motivo do Día das Letras Galegas, que correrá a cargo do profesor Xaime Varela, sobre os recursos do Instituto da Lingua Galega que se poden atopar en internet para traballar co galego.
A Universidade de Cáceres programou diversas actividades para desenvolver ao longo do mes de maio: o día 2 de maio tivo lugar a conferencia-concerto de Bieito Romero, compoñente de Luar na Lubre; o 7 de maio proxectáronse filmes en galego; o 19 de maio terá lugar un concerto da banda galega Ülträqäns na sala El corral de las cigüeñas; e o 21 de maio os actos de celebración das Letras Galegas pecharán cunha conferencia do profesor Emilio Cambeiro López.
No País Vasco, o centro de estudos galegos da Universidade de Deusto organiza numerosas actividades para conmemorar as Letras Galegas, entre as que se encontran a presentación do libro Rosalía de Castro, estranxeira na súa patria, de Francisco Rodríguez ou o obradoiro de banda deseñada en lingua galega a cargo de Miguel Cuba. A estas actividades, hai que engadir o recital poético-musical Erguemos a esperanza. Celso Emilio Ferreiro en tres poetas actuais, con Andrea Nunes, Mario Regueira e Lorena Souto; e a conferencia Valentín Paz Andrade: galeguismo e modernidade no Centro Galego de Bizkaia en Barakaldo. Pola súa banda, a Universidade do País Vasco levará a cabo un combate poético que leva por título A hostia en verso: Valentín Paz Andrade vs. Celso Emilio Ferreiro.
A Universidade Complutense de Madrid tamén se suma aos actos de conmemoración das Letras Galegas cunha serie de actividades organizadas polo Centro de Estudos Galegos desta universidade para a semana das letras, en colaboración coa UNED, o Espazo das Linguas Ibéricas e Aturuxo Tenda Galega. Os actos comezan o día 16 cunha xornada de conferencias, que terá lugar na Universidade Complutense. A primeira conferencia correrá a cargo de Tucho Calvo co título Valentín Paz-Andrade, a memoria do século XX; ás 12.00 h, o profesor Ricardo Pichel falará obre a Semblanza de Isaac Díaz Pardo e, ás 12.30 h, Ana Acuña conmemorará o ano de Celso Emilio Ferreiro co relatorio Onde o mundo se chama Celso Emilio. Pechará o programa de mañá un recital poético en homenaxe a Celso Emilio Ferreiro. Xa pola tarde, no Espazo das Linguas Ibéricas celebrarase unha homenaxe a Isaac Díaz Pardo. O programa completo de actividades pode consultarse no recén estreado blog do Centro de Estudos Galegos da Complutense http://galegomadrid.blogaliza.org
En Portugal, o centro de estudos galegos de Lisboa organizou un ciclo de conferencias para os meses de abril e maio. Amais, programou diversas actividades como a Feira do livro galego, a exposición fotográfica Ordesa, o obradoiro de música tradicional galega, representacións teatrais e encontros e recitais poéticos.
Tamén en Portugal, a Universidade do Minho programou para o 17 de maio a emisión dun programa especial na radio universitaria (www.rum.pt) dedicado a Valentín Paz Andrade. Mentres, o 22 de maio, celebrarán unha aula aberta De Rosalía de Castro a Valentín Paz Andrade.
Como mostra das actividades realizadas polos centros de estudos galegos nas universidades europeas, destacamos os cursos monográficos que a Universidade de París realizará no mes de maio sobre o Día das Letras Galegas e sobre Valentín Paz Andrade.
Outros exemplos das iniciativas no exterior promóveo o centro de estudos galegos da Universidade de Kiel, onde a escritora Inma López Silva falou sobre o que supón ser unha literata galega hoxe en día. O acto foi introducido polo profesor Gómez-Montero, quen realizou unha introdución na que presentou a figura de Valentín Paz Andrade.
O papel dos centros de estudos galegos
Na actualidade, a secretaría xeral posibilita que o galego sexa obxecto de estudo en 38 universidades de 16 países de Europa e de América. A maior parte delas contan con profesores lectores asentados en departamentos coñecidos como centros de estudos galegos, que imparten materias de lingua galega.
A actividade realizada nos centros de estudos galegos leva contribuído de maneira fundamental á difusión exterior do galego, á investigación lingüística desde perspectivas moi diversas e tamén ao prestixio da lingua entre os seus propios falantes, ao observar o interese e recoñecemento que posúe fóra.
Os Concertos do Xacobeo da Xunta de Galicia achegarán a mellor música internacional do momento a Santiago de Compostela cunha nova edición de O Gozo Festival. Maroon 5, Martin Garrix, Danny Ocean, Rita Ora e Miriam Rodríguez son as primeiras confirmacións do festival, que presentarán os seus directos no Monte do Gozo compostelán o sábado 11 de xullo de 2026. O Gozo Fest conta co apoio da Xunta de Galicia a través da Axencia Turismo de Galicia, no marco dos Concertos do Xacobeo. En 2026, O Gozo Festival celebrará a súa cuarta edición cun line-up de luxo. O proxecto O Gozo Festival, que naceu en 2023 co apoio da Xunta de Galicia a través da Axencia Turismo de Galicia, no marco de Concertos do Xacobeo, consolidouse na súa terceira edición, celebrada en 2025, cun éxito rotundo de crítica e público.
O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, defendeu esta mañá, na súa condición de presidente da delegación española do Comité Europeo das Rexións (CdR), unha maior cogobernanza das rexións na planificación e xestión dos fondos europeos e máis recursos para o sector primario. Así o destacou logo dunha reunión organizada polo Executivo galego entre os representantes españois tanto das comunidades autónomas como das entidades locais do CdR con eurodeputados españois e o embaixador representante permanente de España ante a Unión Europea, Marcos Alonso, 'para poñer en común as intencións e o noso plantexamento' de cara á negociación do novo Marco Financieiro Plurianual 2028-2034.
