sábado, 16 de agosto de 2025
Ata o 14 de novembro pódese visitar en Ãrea Central de Santiago de Compostela a exposición “A Pesca Artesanal en Galicia”, organizada pola ConsellerÃa de Pesca e Asuntos MarÃtimos. O obxectivo desta iniciativa é dar a coñecer a importancia da actividade pesqueira na nosa comunidade ao público en xeral, e amosar tamén a tradición marÃtima de Galicia. Tamén se quere mostrar o patrimonio cultural vencellado con esta importante actividade económica.
O espazo expositivo amosa as caracterÃsticas e aspectos máis relevantes da pesca artesanal, unha actividade que achega diariamente aos mercados un produto fresco dunha calidade dificilmente inigualable. A exposición dá a coñecer tamén os labores e técnicas desenvolvidos polos profesionais para extraer os froitos do mar que chegan aos nosos fogares.
A exposición xira entorno a tres vértices fundamentais. Por unha banda, profundiza nas especies máis representantivas que se pescan nas nosas augas, e nas artes da pesca artesanal que se empregan para capturalas. Por outra, presenta varias unidades das embarcacións tradicionais da nosa comunidade de forma fÃsica.
En canto ás especies pesqueiras máis destacadas de Galicia, a exposición quere pór de manifesto que a diversidade natural do noso litoral é unha riqueza de primeira orde, non só pola extensa tipoloxÃa de ecosistemas e hábitats, senón tamén pola calidade excepcional dos produtos que se extraen do mar. Esta calidade ten un recoñecemento internacional, como o demostra o interese que o turismo gastronómico ten por Galicia. A presentación dos peixes e mariscos máis representativos nesta iniciativa ten tamén a finalidade de axudar a que o gran público os recoñeza e, por suposto, animalos a ter estes produtos como protagonistas indispensables dunha dieta equilibrada e saudable dadas as súas propiedades e beneficios.
A exposición divide estas especies en peixes e cefalópodos e mais en mariscos. No primeiro apartado, aporta información sobre o abadexo, as angulas, o escarapote, a faneca, o linguado, a lura, a cherna, o ollomol, o polbo, a robaliza, o rodaballo, a sardiña, o sargo ou o xurelo, entre outros. Pola súa parte, no referente aos mariscos, a mostra describe os distintos tipos de ameixa, o berberecho, a centola, o lumbrigante, o mexillón, a navalla e o longueirón, a nécora ou o percebe.
Relacionado con isto, recolle tamén as artes da pesca artesanal, aquel conxunto de técnicas e aparellos que se usan para capturar as diferentes especies da fauna mariña que forman parte da nosa dieta. Sobre este vértice, a exposición divide as artes por clases, asà distingue entre as artes de marisqueo, as de anzol, as de arrastre, as de enmalle, asà como as nasas e o cerco. En Ãrea Central pódese ver un bou de vara pendurado do teito, na posición na que se atoparÃa traballando no mar, asà como betas e pezas do xeito, ademais de nasas de camarón e nécora, liñas con poteiras ou un palangre, todos eles aparellos de pesca artesanais que empregan os nosos mariñeiros.
Embarcacións tradicionais
Finalmente, a exposición amosa embarcacións tradicionais de Galicia, algunhas delas fisicamente instaladas no recinto do centro comercial e que, aÃnda sendo tradicionais, están plenamente activas hoxe en dÃa para a realización de actividades pesqueiras ou para a navegación tradicional. Os visitantes poden ver “in situ” algunhas destas embarcacións como a dorna de tope, a canoa, a gamela coruxeira, o bote polbeiro e a dorna polbeira.
É de destacar que a frota pesqueira artesanal galega é un modelo integrado por pequenas embarcacións, de fabricación tradicional ou industrial, que realizan unha explotación intensiva e moi selectiva dos recursos litorais.
Nesta parte da mostra, os tipos de embarcacións seguen a seguinte clasificación: botes, dornas, gamelas e chalanas e outras. Entre os primeiros, destaca por exemplo o bote polbeiro, moi representativo do porto de Bueu, ou os botes de Fisterra. Entre as dornas destacan a polbeira, a máis común na rÃa de Arousa; e a xeiteira ou a dorna meca, propia do Grove. No caso das gamelas ou chalanas destacan a chamada gamela guardesa, propia desta localidade costeira; a gamela coruxeira, propia da área exterior da RÃa de Vigo, ou a gamela de Cabo de Cruz. Tamén se recolle información sobre o bote de Carril, a traiñeira, a canoa e algúns dos aspectos máis destacados da construción naval de ribeira.
A auga é un pilar fundamental para Galicia, non só polo seu valor ecolóxico, senón tamén pola súa influencia na economÃa, a cultura e a identidade do territorio. A Xunta de Galicia ten como obxectivo prioritario xestionar este recurso de maneira eficiente, especialmente nun contexto de cambio climático onde é crucial adaptarse ás novas circunstancias e buscar solucións innovadoras para garantir a súa dispoñibilidade a longo prazo. A presenza de rÃos, rÃas e mananciais é unha das caracterÃsticas máis destacadas da paisaxe galega. Esta abundancia hÃdrica implica tamén unha responsabilidade: a de preservala e mellorar a súa xestión mediante infraestruturas adecuadas e hábitos de consumo responsables en todos os sectores.
Historias LGBTI da Galicia Orgullosa é un proxecto cunha visión a longo prazo para facer crecer a rede de relatos e lembranzas que axuden a construÃr un relato máis diverso e real da historia galega. Neste sentido, estase traballando nun espazo dixital colaborativo aberto á cidadanÃa que parte dunha selección de imaxes históricas e actuais para que calquera persoa poida contribuÃr a tecer o relato. A exposición, que xa estivo durante o mes de xullo no edificio da Pirámide de San Caetano, recolle imaxes históricas de casos coñecidos, como o de Elisa e Marcela, e doutras experiencias vitais con menos eco como a de Maruja Roca, Manolito Soler ou Dalia Flores.
