A Conselleira de Pesca e Asuntos MarÃtimos, Carmen Gallego Calvar, viaxou a Roma para formalizar coa Organización das Nacións Unidas para a Agricultura e a Alimentación (FAO) un Memorando de Entendemento que permitirá, entre outras accións, a posta en marcha do proxecto “Acuicultura rural e de pequena escala para o desenvolvemento sustentable en América Latina e o Caribe”. A titular de Pesca e o Subdirector General do Departamento de Cooperación Técnica da FAO, José MarÃa Sumpsi, subscribiron este protocolo co que queren intensificar a colaboración que veñen mantendo en materia pesqueira en beneficio dos paÃses en desenvolvemento, en concordancia coas metas definidas por Nacións Unidas (ONU), en particular cos Obxectivos do Milenio.
Para acadar ese fin, a ConsellerÃa de Pesca e a FAO identificarán de
común acordo programas e proxectos que poidan ser materia de cooperación,
á vez que se fixarán pactos especÃficos para cada unha desas actuacións.
Ademais, co obxecto de verificar a correcta execución e a avaliación do
Memorando, asà como para determinar accións no seu marco de actividade,
designarase unha Comisión de Seguimento integrada por dous representantes
da cada unha das partes. A referida comisión será a encargada de fixar a
finalidade, programa de traballo, orzamento total e medios requiridos dos
proxectos e actuacións e, en xeral, calquera outro aspecto considerado
relevante. Pola súa banda, a execución dos subprogramas farase con cargo
ao orzamento ordinario da ConsellerÃa de Pesca.
O protocolo asinado entre a Administración pesqueira galega e a FAO
fixa como primeira actividade a levar a cabo no vindeiro mes de agosto a
identificación, análise, formulación e posta en funcionamento dun
proxecto de acuicultura para América Latina e o Caribe, que persegue o
incremento e expansión sustentable desta actividade, a mellora das
técnicas de manexo acuÃcola, o impulso dos mercados locais e rexionais
para produtos de cultivo e o estÃmulo do consumo de peixe. Ademais, con
esta medida tamén se quere implementar a nivel rexional o enfoque
ecosistémico da acuicultura e mellorar a aplicación do Código de Conducta
para a Pesca Responsable (CCRF), asà como fomentar a gobernabilidade e a
planificación da acuicultura nas zonas obxecto de actuación e diseminar e
mellorar as capacidades e experiencias técnicas.
Unha vez coñecidas e avaliadas polo miúdo as necesidades e demandas
concretas, os técnicos de Pesca e da FAO elaborarán un documento de
proxecto coas actividades a desenvolver, o perÃodo de realización e os
recursos técnicos e orzamentarios necesarios. Este texto deberá ser
considerado e sometido á aprobación das partes para a redacción
definitiva do proxecto.
Obxectivos
A execución desta iniciativa, baixo a dirección técnica da FAO,
dirixirase a lograr a mellora da cooperación entre paÃses con experiencia
en prácticas de manexo, planificación e polÃticas acuÃcolas que poida
incrementar o impacto dos cultivos mariños sobre o PIB dos estados
implicados, particularmente aumentado a influencia do sector sobre as
comunidades rurais e as súas formas de gañar a vida. Por outra banda,
tamén se quere promover o desenvolvemento sustentable da acuicultura
neses paÃses.
Para acadar os obxectivos do devandito proxecto promoveranse diferentes
actividades e subprogramas que incluirán catro módulos de diagnose e
capacitación técnica enfocados á acuicultura rural e de pequena escala.
Eses módulos son o fortalecemento institucional e a organización do
sector privado (pequenos produtores e agrupacións de acuicultores
rurais); o desenvolvemento tecnolóxico e produción de alimentos, semente
e sistemas produtivos; a posta en marcha de boas prácticas de manexo; e a
ampliación de mercados xunto co incremento do consumo local de peixe de
acuicultura.
Os catro módulos nos que se incidirá incluirán talleres e actividades
prácticas e demostrativas e a súa planificación buscará cubrir os
diferentes estados participantes no proxecto “Acuicultura rural e de
pequena escala para o desenvolvemento sustentable en América Latina e o
Caribe”.
Situación actual e oportunidades
A acuicultura ten experimentado un desenvolvemento significativo en
América Latina e no Caribe nos últimos anos, cun aumento promedio anual
do 13,8 por cento. Durante o mesmo perÃodo, a produción das pesquerÃas de
captura declinou e estabilizouse cun aumento medio que se achega ao cero
por cento. Nesta liña, o principal impacto do sector acuÃcola industrial
sobre a vida rural destas rexións foi a xeración directa e indirecta de
emprego, mentres que os sistemas de acuicultura de subsistencia tiveron
pouco éxito, sobre todo pola falta de capacitación e a escaseza de
mercados para os produtos acuáticos nas comunidades locais e rurais.
As principais oportunidades que presenta a acuicultura nas rexións
latinoamericanas e caribeñas xorden, sobre todo, da posibilidade de
aumentar o consumo e a demanda do peixe entre a súa poboación, tanto para
a mellora da nutrición como para o aumento dos mercados locais, co maior
apoio aos cultivadores a través do fortalecemento da gobernabilidade.
Asà mesmo, a actividade acuÃcola pode ser unha opción social e económica
de importancia porque ofrece unha contribución alternativa ao
desenvolvemento de paÃses como Nicaragua, Salvador, Guatemala, Honduras,
República Dominicana, HaitÃ, Costa Rica, Cuba, Perú e algunhas das illas
caribeñas. Tamén pode ter un importante impacto en Bolivia ou Paraguay
onde o sector acuÃcola non tivo ata o de agora un desenvolvemento
incipiente. No caso de Arxentina, Brasil, Venezuela, Colombia, Panamá,
Chile e Ecuador o desenvolvemento da acuicultura, dirixido máis
directamente aos pequenos produtores, poderÃa ter un efecto positivo en
poboacións rurais moi pobres.
Amais disto, a acuicultura a nivel nacional poderÃa chegar a beneficiarse
das sinerxias e da cooperación organizada de cada rexión. Neste sentido,
as redes de acuicultura poden ser un instrumento para promover o
crecemento do sector e a súa contribución ao desenvolvemento sustentable
nalgunhas comunidades.
O contido do Memorando de Entendemento asinado hoxe entre a ConsellerÃa
de Pesca e a FAO foi perfilado entre as partes nunhas xornadas de
traballo celebradas o pasado mes de abril en Santiago de Compostela.
Neses encontros, participaron por parte da Administración pesqueira
galega o secretario xeral da ConsellerÃa, Miguel Ãngel López Sieiro; o
director-xerente do Cetmar, Alberto González Garcés; técnicos do Cetmar e
o asesor de cooperación internacional de Pesca. Con respecto á
Organización das Nacións Unidas para a Agricultura e a Alimentación
asistiron o coordinador da área de cooperación descentralizada da FAO,
Javier Pérez Vega, e unha técnico do departamento de Acuicultura do
devandito organismo, Doris Soto.