A editora Gersam, con sé no Parque Tecnolóxico de Galicia, ten xa lista a adaptación española dun novo sistema de avaliación máis avanzado cós tradicionais test de intelixencia que permite dende a detección de problemas na aprendizaxe ata a identificación de retraso mental ou sobredotación en rapaces de 5 a 17 anos. Esta nova fórmula é coñecida nos Estados Unidos coma o test de intelixencia intelixente.
Gersam fíxose cos dereitos que lle permitiron crear en exclusiva a versión española deste sistema grazas a un acordo asinado coa editorial americana Riverside Publishing. A partir dese momento, o profesor Manuel Deaño, do departamento de Psicoloxía Evolutiva e Comunicación da Universidade de Vigo, traballou para adaptalo á realidade española ata o pasado mes de xuño, dende cando está a disposición de educadores e psicólogos na web www.dncas.es.
O Sistema de Avaliación Cognitiva é resultado dunha nova corrente que entende a intelixencia coma un conxunto de procesos cognitivos e que enfoca o seu estudo dende a combinación da teoría e a práctica. Os seus autores son os profesores Jack Naglieri, norteamericano, e Jagannath Prasad Das, natural da India, co que Deaño colabora dende hai anos.
O test desenvolvido dende o Parque Tecnolóxico de Galicia para poder ser aplicado en España ten unha duración de entre 60 e 90 minutos e, segundo os seus creadores, permite identificar disfuncións nos procesos psicolóxicos básicos, desordes de déficit de atención e/ou hiperactividade, lesións traumáticas do cerebro, problemas na aprendizaxe, retraso mental e altas capacidades.
Un dos aspectos destacados polos deseñadores deste sistema é a posibilidade de utilizalo en grupos multiculturais, xa que introduce parámetros de análise que pasan desapercibidos aos tests de cociente intelectual.
O test baséase na avaliación das capacidades do neno nos catro piares que as novas correntes sitúan como eixos da intelixencia: a planificación, a atención, o procesamento de información simultáneo e o procesamento sucesivo.
Dependendo das necesidades de avaliación, pódese facer o test completo ou limitalo a un ou varios destes apartados. Se polo contrario se quere coñecer a capacidade do neno nunha área concreta, o sistema conta con unha ducia de subtests que permiten avaliar aspectos tan específicos coma a atención receptiva, a memoria de figuras ou a velocidade da fala.
A análise destes parámetros fai posible, segundo os deseñadores do sistema, predicir o rendemento académico e detectar dificultades relacionadas coa lectura e co cálculo. Ademais, permite que educadores e psicólogos valoren o funcionamento cognitivo dos superdotados e dos rapaces afectados por transtornos de hiperactividade, déficil de atención, lesión cerebral, retraso mental e perturbación emocional grave.
Por outra parte, o carácter detallado dos resultados que se obteñen da avaliación permite deseñar estratexias educativas e tratamentos terapéuticos segundo as necesidades do neno.
O novo test é obra dos profesores J.P. Das e J.A.Naglieri, ámbolos dous de reputado prestixio no eido da investigación dos procesos cognitivos. O primeiro deles traballa no Centro para o Estudo do Retraso Mental da universidade canadiana de Alberta e o segundo na universidade estadounidense George Mason.
Das é doutor honoris causa en grao supremo da Universidade de Vigo en Psicoloxía da Educación. O seu vencellamento á institución académica galega está en relación directa coa colaboración que dende hai anos mantén con profesor Deaño no campo dos procesos cognitivos e da aprendizaxe escolar. O investigador galego comparte ámbito de estudo con Das, xa que está especializado en educación especial e, en concreto, no retraso mental.
A estreita relación profesional dos dous investigadores garante a solvencia da adaptación ó español do sistema de avaliación, que se atopa xa a disposición tanto na web creada especificamente para el coma na da editora Gersam (www.gersam.net).