O evento vai moito máis aló dos datos e as gráficas, onde se vai debater e cuestionar o modo tradicional no que se viu facendo a ciencia ata agora, na cal reproducimos os mesmos problemas e lóxicas do poder: xerarquías, elitismo, invisibilización ou desigualdades de xénero e de clase, segundo afirma Sobral, ecóloga e profesora de Xeografía na USC, co organizadora e coordinadora do comité científico do Congreso.
Será, por tanto, un encontro científico convertido nun laboratorio de prácticas e ideas sobre novos enfoques de facer ciencia, que incorporan visións adaptadas á realidade actual, como o feminismo que promove metodoloxías máis participativas e coidadosas; a sostibilidade enfocada a reducir o impacto ecolóxico das prácticas académicas e a investigación; o decrecemento que dá prioridade á calidade; ou a ciencia comunitaria que fomenta a participación da sociedade na investigación científica.
A inauguración tivo lugar este luns no auditorio del Pazo da Cultura de Pontevedra, e contou coa participación da vicerreitora de Política Científica da USC, Pilar Bermejo Barrera; un acto de apertura tralo que tivo lugar a entrega dos premios AEET, un dos cales - o Premio Contribución á diversidade e a inclusión na academia- foi precisamente para Mar Sobral. Esta entidade científica quere así recoñecer a intensa actividade e compromiso en tarefas de fomento e defensa da igualdade e diversidade en ciencia da investigadora do Idega da USC, editora xefe asociada da revista internacional Ecological Monographs e co editora xefe da revista nacional Ecosistemas.
Para o xurado, a intensa actividade de Sobral inclúe coordinación e participación en blogs e podcasts, organización de obradoiros e comisións de igualdade e o desenvolvemento de medidas en materia de igualdade e diversidade. Tamén destacan o seu labor na posta en marcha de actividades de innovación docente e a publicación de varios traballos sobre muller e investigación.
O congreso
O programa deste Congreso inclúe 750 presentacións, 49 sesións científicas, 13 relatorios principais e 9 obradoiros, nas que se abordarán todos os aspectos da investigación en ecoloxía, desde a interconexión entre ecoloxía e evolución ata o uso da intelixencia artificial na ecoloxía ou o impacto da investigación nas políticas públicas. A cita contempla ademais charlas sorpresa sobre temas transversais e directamente relacionadas co lema do congreso, como por exemplo o acoso laboral, e actividades para chegar a outros públicos, que contarán cunha exposición de ilustradores científicos, diversas visitas de escolares e actividades de divulgación.
A cita reúne de novo dúas asociacións (SIBECOL e AEET) que desde hai anos traballan conxuntamente para crear pontes entre disciplinas (o terrestre, o mariño e o limnolóxico) y para que a investigación no campo da ecoloxía signifique tamén coidar da contorna académica e de quen o habitan, explica Isabel Reche, catedrática de Ecoloxía na Universidade de Granada e presidenta da SIBECOL. Ambas sociedades promoveron comités de igualdade e diversidade, premios para novo persoal investigador, á diversidade, á divulgación e á ciencia aberta, porque segundo apunta Ainhoa Magrach, profesora Ikerbasque do Centro Vasco de Cambio Climático (BC3) e presidenta da AEET, nun mundo marcado pola división e a incerteza, debemos construír unha ciencia colaborativa, plural e comprometida, só así poderemos xerar coñecementos capaces de responder aos grandes problemas ambientais e sociais que enfrontamos.