O CiQUS lidera un proxecto do Consello Europeo de Innovación para desenvolver un novidoso axente anticancro
Con máis de 400 propostas presentadas desde 39 paÃses, a última convocatoria EIC Transition do Consello Europeo de Innovación foi a máis concorrida. Entre as 40 propostas finalmente seleccionadas atópase MEDiCS, un proxecto liderado polo profesor José Luis Mascareñas que se centrará no desenvolvemento clÃnico dun novo axente anticancro. O CiQUS suma asà o seu segundo proxecto deste tipo e sitúa a USC como a única española, xunto a Pompeu Fabra, que foi beneficiaria dúas veces deste programa.

O consorcio liderado desde o CiQUS obtivo 2,5 millóns de euros para desenvolver a súa proposta durante os próximos tres anos.
MEDiCS é o acrónimo de Anticancer approach based on the Metabolic Disruption of Cancer Stem Cells, un proxecto que pivota sobre o potencial preclÃnico que demostrou unha familia de complexos metálicos baseados en rutenio para combater certos tumores. O seu obxectivo agora é avanzar na madurez da tecnoloxÃa completando a fase preclÃnica, necesaria antes de comezar os ensaios clÃnicos en humanos. O proxecto buscará mellorar o comportamento deste novidoso composto na etapa preclÃnica fronte a dous tipos de cancro particularmente desafiantes: o de páncreas, pola súa elevada prevalencia, e o de colon, pola súa alta letalidade, ambos cun enorme impacto na sociedade.
Estes compostos sintéticos de rutenio actúan alterando e comprometendo a respiración mitocondrial nas células nai de cancro, que son as principais responsables de iniciar o tumor, formar metástase e resistir os tratamentos. As células nai de cancro dependen da respiración mitocondrial para obter a súa enerxÃa e evadir as defensas do sistema inmune, polo que estes complexos metálicos atacan o seu punto máis vulnerable. Este innovador mecanismo de acción non só demostrou ser eficaz para frear a proliferación tumoral en modelos preclÃnicos, senón que tamén presenta unha baixa toxicidade, o que o fai especialmente prometedor.
O profesor Mascareñas e Bruno Sainz, xunto aos seus respectivos equipos no CiQUS e no Instituto de Investigacións Biomédicas Sols-Morreale (CSIC-UAM), recibiron no pasado o apoio de Ignicia (Xunta de Galicia) e da Fundación La Caixa para estudar o comportamento deste tipo de axentes anticancro. Alentados por resultados prometedores, decidiron postular a un proxecto do EIC, a pesar de que estas convocatorias son extremadamente competitivas e teñen unha taxa de éxito inferior ao 10%. A selección dos proxectos lévase a cabo en dúas fases: unha preselección baseada na calidade da proposta e, posteriormente, unha esixente entrevista a modo de exame ante un panel avaliador multidisciplinar, formado por seis expertos internacionais.
Ademais dos doutores Mascareñas e Sainz, o equipo de MEDiCS tamén conta con cientÃficos do Institute for Research and Innovation in Health (i3S) da Universidade de Porto e o apoio das empresas MyBiotech e Asphalion.
O programa EIC Transition está deseñado para pechar a fenda entre a investigación en etapa temperá e as innovacións listas para o mercado. O seu obxectivo é avanzar e madurar tecnoloxÃas prometedoras proporcionando financiamento e asesoramento para demostrar a viabilidade en aplicacións do mundo real e preparar o camiño cara a súa comercialización. A concesión do proxecto MEDiCS é froito do esforzo continuado do seu persoal investigador, resultado de anos de investigación básica e da confianza na súa capacidade para transformar o coñecemento en avances con impacto real.
Universidade de Santiago de Compostela (USC), 2025-03-25
Actualidad

A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os máis de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patoloxÃas investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, sÃndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A ConsellerÃa de Sanidade presentou esta mañá ante o Consello da Xunta un informe de situación do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 millóns de euros, o Goberno galego márcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboación incluÃda, Xenoma Galicia é un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitirá ofrecer tratamentos farmacolóxicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia clÃnica.

No marco do Plan de Actuacións fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a saúde, a Xunta de Galicia vén de rebaixar a alerta por altas temperaturas aos niveis 1 e 2. Deste xeito, a vaga de calor iniciada pasado venres, que na xornada de onte acadou o nivel 3 de alerta en diversas áreas de Galicia, agora queda establecida nos dous primeiros niveis de alerta. En concreto, as zonas que ficarán no nivel 2 son o noroeste de Ourense, o interior de Pontevedra, asà como o Centro e a Montaña da provincia de Lugo. Pola súa banda, defÃnese o nivel de alerta 1 por vaga e calor as zonas do interior de Coruña, o sur de Lugo, Miño de Ourense, montaña de Ourense, sur de Ourense, Valdeorras, litoral de Pontevedra e a zona Miño de Pontevedra.
Notas
A décimo terceira edición do Campus de Verán XuvenCiencia, no que participan case un cento de adolescentes de terceiro e cuarto da ESO, primeiro e segundo de BAC e ciclos medios de FP, arrancou este luns e desenvolverase ata o sábado 5 en facultades, centros de investigación e laboratorios do Campus de Lugo da USC. Como en anos anteriores, o programa inclúe obradoiros prácticos, visitas a centros de investigación da USC en Lugo e doutros puntos da contorna, asà como diversas actividades deportivas e de ocio.
Investigadores do grupo Encomat e do grupo e-Materiais da UVigo levan varios meses traballando de maneira conxunta para incrementar a vida útil de estruturas de formigón reforzadas con aceiros de memoria de forma. A súa proposta é a aplicación de pelÃculas intelixentes autorreparadoras ou smart coatings, cuxa viabilidade están a estudar no marco do proxecto SmartCoDur, seleccionado dentro do Plan Estatal de Investigación CientÃfica, Técnica e de Innovación.