domingo, 6 de julio de 2025
Dito equipo est谩 encabezado polos catedr谩ticos Luis Anido e Manuel Fern谩ndez Iglesias, principais cabezas visibles dun traballo multidisciplinar que v茅n fragu谩ndose desde hai m谩is de 10 anos, desenvolto por un equipo humano altamente especializado, que uniu esforzos no 谩mbito da tecnolox铆a, a sa煤de e a investigaci贸n para avanzar na detecci贸n temper谩 do deterioro cognitivo.
Este avance sup贸n un fito no 谩mbito da sa煤de e a tecnolox铆a aplicada para romper barreiras, facilitando a detecci贸n precoz de demencias como o Alzheimer, unha enfermidade que s贸 en Espa帽a alcanza a 800.000 persoas.
Gratu铆to, accesible e cunha precisi贸n do 97%
Este videoxogo, cunha precisi贸n do 97% pres茅ntase como unha ferramenta autoadministrable, gratu铆ta e accesible, dese帽ada especificamente para persoas de idade superior a 55 anos sen s铆ntomas evidentes de deterioraci贸n cognitiva. O seu aspecto m谩is innovador 茅 a combinaci贸n de tres elementos cient铆fico-tecnol贸xicos: a gamificaci贸n de probas de memoria convencionais para a detecci贸n da deterioraci贸n cognitiva usados en contornas sociosanitarias e a an谩lise baseada en intelixencia artificial e aprendizaxe autom谩tica (machine learning), cumprindo os criterios de validez psicom茅trica na construci贸n dos tests dixitalizados.
A principal misi贸n de The Mind Guardian 茅 ofrecer un apoio tanxible tanto 谩s persoas afectadas como 谩s s煤as familias e coidadores, considerando a detecci贸n temper谩 como un vector de mellora significativa na calidade de vida facilitando intervenci贸ns m谩is efectivas desde as etapas iniciais da enfermidade. O seu gran valor radica pois na capacidade de detectar de maneira precoz os primeiros signos de deterioraci贸n cognitiva que poden ser orixe de enfermidades como o Alzheimer, o que pode contribu铆r a aumentar a calidade de vida ata en 10 anos e reducir os efectos das demencias ata nun 40%.
Un proxecto que arranca hai m谩is de 10 anos
O proxecto de investigaci贸n que fixo posible o desenvolvemento de The Mind Guardian rem贸ntase a 2014, coa creaci贸n dun grupo de investigadores multidisciplinar dos 谩mbitos tecnol贸xico e sociosanitario nas universidades de Vigo e de Santiago de Compostela para a combinaci贸n de t茅cnicas de gamificaci贸n e intelixencia artificial, con criterios de validez psicom茅trica, como instrumento de cribado de deterioraci贸n cognitiva. A resultas dos seus avances, o Grupo de Enxe帽er铆a de Sistemas Telem谩ticos de atlanTTic encargouse dunha bater铆a de seis videoxogos para avaliar a memoria epis贸dica, executiva, memoria de traballo, memoria sem谩ntica, memoria procedemental e atenci贸n; cada un deles baseado nun test convencional usados en contornas sociosanitarias.
Probas piloto en centros de d铆a, asociaci贸ns聟
Entre 2016 e 2023 lev谩ronse a cabo diferentes probas piloto con esta bater铆a de videoxogos en diferentes centros de d铆a, asociaci贸ns de persoas maiores e entidades vinculadas co tratamento das demencias, como a Asociaci贸n galega de familiares con Alzh茅imer, Afaga. Os resultados m谩is recentes cobren 152 usuarios con valores de validaci贸n cruzada que alcanzan o 97% en precisi贸n (accuracy) e confirman a usabilidade e aceptabilidade do instrumento por parte das persoas participantes.
Como consecuencia do proceso de adestramento dos algoritmos de aprendizaxe autom谩tica e as avaliaci贸ns realizadas a persoas maiores ao longo do proxecto, identificouse que era suficiente enfocarse na memoria epis贸dica, sem谩ntica e procedemental para conclu铆r uns resultados estatisticamente significativos para identificar a unha persoa como sa, con deterioraci贸n cognitiva leve ou con demencia nun proceso de cribado. Adicionalmente, levouse a cabo a validaci贸n de usabilidade no marco dun proxecto europeo, con 150 persoas adicionais en diferentes pa铆ses utilizando o Technology Acceptance Model (TAM). Este traballo de investigaci贸n culminou nunha tese de doutoramento defendida na Universidade de Vigo, as铆 como en diferentes publicaci贸ns en revistas cient铆ficas de alto nivel.
A UVigo 茅 a titular dos dereitos
En 2022, Samsung Iberia e a Universidade de Vigo comezan a explorar a posibilidade de ofrecer estas probas en formato de aplicaci贸n gratu铆ta para autoavaliaci贸n en 谩mbito domiciliario e facilitar as铆 un cribado inicial a grande escala para, finalmente, asinar en 2024 un convenio de colaboraci贸n entre a Universidade de Vigo e Samsung Iberia para impulsar o desenvolvemento e posta ao dispor de The Mind Guardian, de cuxos dereitos 茅 titular a Universidade de Vigo.
O proxecto levouse a cabo tam茅n coa colaboraci贸n desde o 谩mbito cl铆nico do Grupo de Neurociencia Traslacional do Instituto de Investigaci贸n Sanitaria Galicia Sur, a axencia Cheil Spain como titular da aplicaci贸n e a s煤a distribuci贸n os usuarios finais, e Innatial Developers S.L., firma galega experta en integraci贸n de sistemas Android.
Samsung, como socio tecnol贸xico, xogou un papel crucial, achegando os recursos necesarios para escalar o proxecto desde o 谩mbito acad茅mico ata a s煤a transformaci贸n nunha aplicaci贸n, cun especial foco no dese帽o e usabilidade para optimizar a experiencia de usuario garantindo que a aplicaci贸n sexa intuitiva e funcional para o seu uso polo p煤blico obxectivo e nunha contorna autoxestionada.
聯Enfoc谩monos no desenvolvemento dunha bater铆a de 聭serious games聮 para a detecci贸n temper谩 da deterioraci贸n cognitiva, integrando t茅cnicas de gamificaci贸n e IA longamente experimentadas no centro de investigaci贸n atlanTTic da Universidade de Vigo. Grazas a un equipo multidisciplinario de investigadores, exploramos a combinaci贸n de videoxogos e machine learning para avaliar distintos tipos de memoria e detectar sinais de deterioraci贸n cognitiva leve. O noso traballo centrouse na incorporaci贸n de algoritmos de IA desenvolvidos previamente en atlanTTic na app de The Mind Guardian e que mostraran un nivel de exactitude do 97,1%, o que demostra o enorme potencial da tecnolox铆a para a detecci贸n temper谩 de deterioraci贸n cognitiva en masa; algo moi custoso en tempo e recursos mediante as t茅cnicas actuais de cribado聰, asevera Luis Anido, catedr谩tico de Enxe帽er铆a Telem谩tica e investigador especializado en tecnolox铆a aplicada 谩 sa煤de e intelixencia artificial de atlanTTic.
EuroPCom, a Conferencia Europea de Comunicaci贸n P煤blica, 茅 a maior reuni贸n anual de expertos en comunicaci贸n p煤blica de Europa organizada polo Comit茅 Europeo das Rexi贸ns en colaboraci贸n coa Comisi贸n Europea, o Parlamento Europeo, o Consello, o Banco Europeo de Investimentos, o Comit茅 Econ贸mico e Social Europeo e a Organizaci贸n para a Cooperaci贸n e o Desenvolvemento Econ贸micos. O evento ofrece unha plataforma para explorar as 煤ltimas tendencias, iniciativas e ideas no 谩mbito da comunicaci贸n p煤blica. O director xeral de Relaci贸ns Exteriores e coa Uni贸n Europea, Jes煤s Gamallo, participou nesta Conferencia organizada polo Comit茅 Europeo das Rexi贸ns, e celebrada baixo o lema 'M谩is al谩 das palabras. Unha historia de confianza'.
O Diario Oficial de Galicia publica hoxe a declaraci贸n de Ben de Interese Cultural da Rapa das Bestas de Sabucedo por considerar acreditado o seu valor sobranceiro como patrimonio inmaterial do pobo galego, ao tratarse dunha das festas m谩is antigas de Galicia que conta, como m铆nimo, con tres s茅culos de historia. Este reco帽ecemento sup贸n a aplicaci贸n de inmediato do r茅xime de tutela da Lei de Patrimonio Cultural e, polo tanto, o maior nivel de protecci贸n. Esta distinci贸n, que se suma 谩 de Festa de Interese Tur铆stico Internacional acadada en 2007, chega tras o visto e prace a este decreto por parte do Consello da Xunta este pasado luns, 30 de xullo, e logo de completarse o expediente administrativo, no que constan os dous informes preceptivos dos 贸rganos consultivos favorables.
