Notas de prensa

Persoal investigador do CITMAga logra importantes avances no tratamento personalizado da vertixe persistente

O Centro de Investigación e Tecnoloxía Matemática de Galicia (CITMAga), impulsado polas tres universidades galegas, está a traballar na procura dun tratamento personalizado para os pacientes que presentan vertixe persistente. O proxecto coordínao Alberto Pérez Muñuzuri, xunto a Ismael Arán Tapia, ambos os dous da Facultade de Física da Universidade de Santiago.

Os ensaios clínicos estanse a realizar en colaboración cos xefes de servizo de Otorrinolaringoloxía do Complexo Hospitalario Universitario de Santiago (CHUS), Andrés Soto, do Lucus Augusti (HULA), Marcos Rossi Izquierdo, e do Complexo Hospitalario Universitario de Pontevedra, Ismael Arán González.

A orixe da vertixe persistente atópase no oído interno, que contén tres canles semicirculares, responsables da orientación nas tres direccións do espazo e que, polo tanto, contribúen ao equilibrio. Nas persoas que sofren vertixe prodúcese unha estimulación incorrecta destas canles ao cambiar a posición da cabeza, o que lles provoca unha falsa sensación de movemento ou de rotación. Este trastorno adoita desenvolverse cando algunhas das partículas de calcio se desprenden do seu lugar habitual no utrículo e se introducen nas canles semicirculares. Estas partículas alteran o movemento do líquido endolinfático presente no interior das canles cando a cabeza cambia de posición. Como consecuencia, o cerebro recibe unha información contraditoria, o que provoca que as persoas afectadas experimenten a sensación de estar caendo ou de que todo se move ao seu redor.

Unha xeometría especial nas canles do oído

Segundo explican os investigadores, a solución pasa por sacar as boliñas dese labirinto, polo que cómpre coñecer en que canle están. “O problema xorde no caso das persoas que teñen unha xeometría particular nas canles do oído, de xeito que as manobras habituais que se empregan para pacientes con vertixe non funcionan para elas”, explica Muñuzuri.

“Para resolver este problema, a través dunha proba médica non invasiva como é unha resonancia magnética xunto a avanzadas técnicas de procesado de imaxes, obtemos unha imaxe en 3D da xeometría das canles interiores do oído. De aí extraemos a información necesaria que nos permite desenvolver algoritmos baseados en intelixencia artificial e machine learning, coa fin de poder modelar e simular a dinámica do líquido endolinfático e a súa interacción coas partículas de calcio desprendidas, responsables da vertixe”, explica o investigador do CITMAga.

Simulacións no Cesga

O equipo desenvolveu unha ferramenta que permite reconstruír a canle membranosa por onde se move o fluído, e o seguinte paso foi incluír nesa ferramenta as ecuacións matemáticas do movemento do fluído e das partículas, de cara a simular e resolver o problema co propósito de poder aplicar tratamentos personalizados a estes pacientes. Os investigadores realizan as simulacións no Centro de Supercomputación de Galicia Cesga.

Para o traballo, o grupo de investigación dispón dunha cadeira de brazos especial, doado de xirar, de xeito que os médicos poden poñer ao paciente na dirección desexada. “Esta cadeira permítenos seguir as indicacións proporcionadas polas simulacións con gran precisión. Ademais, grazas a unhas gafas especiais, podemos ver se o tratamento se está aplicando correctamente”, indican.

Abrir o estudo a máis centros hospitalarios

Os investigadores están a realizar un estudo clínico con pacientes afectados por este trastorno nos complexos hospitalarios universitarios de Santiago, Lugo e Pontevedra; logrando a curación na maior parte dos casos considerados ata o momento. “Resulta moi gratificante axudar a persoas que padecen un problema tan incapacitante, xa que calquera movemento da cabeza pode producirlles mareos, co cal non poden conducir, traballar nin estar sos, porque poden caer”, explica o profesor da USC. Agora buscan o interese e a colaboración de centros hospitalarios doutros puntos de España e do norte de Portugal.

“O noso grupo de investigación é experto en dinámica de fluídos, así como no procesamento de imaxes no eido médico. Neste sentido, a partir de imaxes médicas podemos reconstruír xeometrías 3D de interese sanitario e, dado que conteñen fluídos, simular a dinámica dos mesmos para construír un xemelgo dixital do sistema e contribuír así ao coñecemento e á mellora de doenzas diversas”, destaca.

Universidade de Santiago de Compostela (USC), 2025-01-07

Actualidad

Foto del resto de noticias (sociedade-01.jpg) Galicia acada xa o 52 % da cobertura de vacinación fronte á gripe na poboación infantil. Un total de 2.104 nenas e nenos de entre 6 meses e 11 anos inmunizáronse nas xornadas extraordinarias de vacinación organizadas os pasados días 5 e 6 de decembro nos hospitais do Servizo Galego de Saúde. Nesta convocatoria extraordinaria, nos hospitais comarcais vacinouse aos nenos e nenas o venres pola tarde de 16 a 20 horas. O resto de hospitais públicos vacinaron o venres nese horario e, a maiores, na xornada do sábado de 10 a 14 horas e de 16 a 20 horas. Con estes reforzos da vacinación a Consellería de Sanidade busca incrementar a protección da poboación de Galicia ante á gripe, que se atopa xa en fase epidémica con tendencia crecente desde hai xa varias semanas.
Foto de la tercera plana (educacion-edugalia.jpg) Esta primeira fase abrangue o desenvolvemento, avaliación e posterior compra dunha solución de acceso á información académica e de analítica avanzada de datos para a prevención do abandono educativo, así como dunha solución de asistente virtual baseado en intelixencia artificial. Trátase, pois, de despregar un ecosistema dixital integrado que permitirá dotar o sistema educativo galego de infraestruturas analíticas avanzadas, como plataformas de intelixencia artificial, sistemas de alerta temperá e simulación de escenarios, entre outros, ao servizo do conxunto da comunidade educativa.

Notas

Pontevedra convértese na terceira sede da exposición ForestED-Bo bosque á edificación, que reúne un conxunto de prototipos experimentais, resultado dun proxecto de investigación dirixido a atopar novas aplicacións á madeira de frondosas nos ámbitos da arquitectura e a construción. Ata o 21 de decembro poderá visitarse unha exposición con prototipos a escala real, infografías, material audiovisual e troncos das especies empregadas.
Durante dúas xornadas, persoal investigador de universidades e centros internacionais de referencia presentarán os avances máis recentes en materiais para baterías, tecnoloxías de almacenamento e novos retos asociados á transición enerxética. A cidade da Coruña convértese así nun punto relevante da rede europea que lidera a innovación en enerxía electroquímica.
PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
HOMENAXES EGERIA
PUBLICACIONES