jueves, 30 de octubre de 2025
O obxectivo da intervención será delimitar a necrópole, documentar as tipoloxÃas das tumbas, asà como realizar as análises correspondentes sobre os restos óseos que subministrarán información sobre condicións de vida, alimentación, enfermidades ou mobilidade das persoas alà enterradas.
à fronte desta investigación atópase o profesor en arqueoloxÃa medieval na USC, José Carlos Sánchez Pardo, pertencente ao grupo SÃNCRISIS da Facultade de XeografÃa e Historia, quen subliña que esta é “unha necrópole singular na que a boa conservación dos restos óseos permitirá comprender os procesos sociais e económicos que estaban a ocorrer arredor da Idade Media na zona norte de Galicia”. “A necrópole, escavada parcialmente polo arqueólogo Abel Vigo, ten moito que dicir sobre as dinámicas sociais dos grupos que menos representados están nas fontes escritas”, engade.
Cronograma
Os traballos desenvolveranse entre o 1 e o 14 de agosto en colaboración coa empresa de arqueoloxÃa Tempos Arqueólogos, e co Concello de Mondoñedo. O arqueólogo municipal Abel Vigo, colaborador do proxecto, e o veciño Miguel Chao, dono dos terreos onde se atopa a necrópole e descubridor da mesma, explicaron nunha xuntanza recente ao equipo da USC, que se desprazou ata Mondoñedo, como foi a intervención de urxencia do ano 2013. Durante o transcurso desta reunión elaborouse un plan de estudo que permitirá levar a cabo a escavación que está a piques de iniciarse.
A actuación contará cun grupo de investigadoras e investigadores asociados á arqueoloxÃa medieval galega. “Nesta fase da investigación realizaranse tres sondaxes ampliables que permitirán delimitar a área de enterramento dos individuos”, comenta a arqueóloga Celtia RodrÃguez González, doutora en arqueoloxÃa medieval e directora da intervención. “A delimitación e documentación de todo o conxunto funerario será fundamental para as futuras fases do proxecto que permitirán coñecer dunha maneira interdisciplinaria como eran e como se relacionaban estas persoas que viviron na época medieval no norte do territorio de Galicia”, matiza.
De igual modo, nesta investigación tamén estará presente Laura Blanco Torrejón, co-directora en campo e doutora en necrópoles altomedievais “A necrópole de Combarro é un bo exemplo para analizar as tumbas delimitadas por laxas que se documentaron en sepulturas vinculadas á Alta Idade Media no territorio”, explica.
O estudo desta necrópole contará co bioarqueólogo galego Patxi Pérez Ramallo, quen xa elaborou un informe preliminar sobre a muller atopada nesta necrópole na escavación de urxencia dirixida por Abel Vigo. “A muller tiña uns 35-45 anos, e presentaba desgaste dental, o cal parece indicar que a súa dieta baseábase sobre todo na inxesta de cereais como o millo”, indica o bioarqueólogo da Universidade do PaÃs Vasco.
O equipo técnico tamén contará con investigadores e arqueólogos asociados á empresa de arqueoloxÃa Tempos Arqueólogos cunha ampla experiencia neste tipo de contextos funerarios. “Esta intervención é unha oportunidade para coñecer o pasado medieval aproveitando a boa conservación dos restos óseos”, comenta Franciso Alonso Toucido, doutor en arqueoloxÃa medieval e xestor da empresa.
Esta intervención vincúlase ao proxecto ‘EcoloxÃas e economÃas locais na Alta Idade MediaÂ’ (ECOLOC), financiado polo Ministerio de Ciencia e Innovación, e á investigación ‘ArqueoloxÃa das paisaxes monásticas na Galicia altomedievalÂ’ (ARPAMED) financiado pola Axencia Estatal de Investigación a través da convocatoria do ‘Plan Nacional Xeración de Coñecemento 2020Â’.
Celebrouse o DÃa da Eurorrexión, centrado na cultura e celebrado na sede do Consello da Cultura Galega. A iniciativa intégrase no proxecto Nortear, promovida no marco do programa Interreg España–Portugal (POCTEP), con participación da ConsellerÃa de Cultura, Lingua e Xuventude, a Direção Regional de Cultura do Norte e a propia AECT da Eurorrexión. O evento sinalou máis de tres décadas de cooperación entre Galicia e o Norte de Portugal, reafirmando a importancia da cultura como ponte de entendemento e desenvolvemento compartido entre os dous territorios.
O Goberno galego aprobou e está a desenvolver unha Estratexia integral e pioneira para facer fronte á soidade non desexada, un fenómeno que afecta a unhas 170.000 persoas en Galicia e que se configura como un dos grandes desafÃos sociais do noso tempo, ligado ao incremento da esperanza de vida.Dotada cun investimento sen precedentes de máis de 145 millóns de euros, a estratexia articúlase arredor de catro eixos principais de actuación: detección, sensibilización, prevención e intervención.
