
O obxectivo da intervención será delimitar a necrópole, documentar as tipoloxÃas das tumbas, asà como realizar as análises correspondentes sobre os restos óseos que subministrarán información sobre condicións de vida, alimentación, enfermidades ou mobilidade das persoas alà enterradas.
à fronte desta investigación atópase o profesor en arqueoloxÃa medieval na USC, José Carlos Sánchez Pardo, pertencente ao grupo SÃNCRISIS da Facultade de XeografÃa e Historia, quen subliña que esta é “unha necrópole singular na que a boa conservación dos restos óseos permitirá comprender os procesos sociais e económicos que estaban a ocorrer arredor da Idade Media na zona norte de Galicia”. “A necrópole, escavada parcialmente polo arqueólogo Abel Vigo, ten moito que dicir sobre as dinámicas sociais dos grupos que menos representados están nas fontes escritas”, engade.
Cronograma
Os traballos desenvolveranse entre o 1 e o 14 de agosto en colaboración coa empresa de arqueoloxÃa Tempos Arqueólogos, e co Concello de Mondoñedo. O arqueólogo municipal Abel Vigo, colaborador do proxecto, e o veciño Miguel Chao, dono dos terreos onde se atopa a necrópole e descubridor da mesma, explicaron nunha xuntanza recente ao equipo da USC, que se desprazou ata Mondoñedo, como foi a intervención de urxencia do ano 2013. Durante o transcurso desta reunión elaborouse un plan de estudo que permitirá levar a cabo a escavación que está a piques de iniciarse.
A actuación contará cun grupo de investigadoras e investigadores asociados á arqueoloxÃa medieval galega. “Nesta fase da investigación realizaranse tres sondaxes ampliables que permitirán delimitar a área de enterramento dos individuos”, comenta a arqueóloga Celtia RodrÃguez González, doutora en arqueoloxÃa medieval e directora da intervención. “A delimitación e documentación de todo o conxunto funerario será fundamental para as futuras fases do proxecto que permitirán coñecer dunha maneira interdisciplinaria como eran e como se relacionaban estas persoas que viviron na época medieval no norte do territorio de Galicia”, matiza.
De igual modo, nesta investigación tamén estará presente Laura Blanco Torrejón, co-directora en campo e doutora en necrópoles altomedievais “A necrópole de Combarro é un bo exemplo para analizar as tumbas delimitadas por laxas que se documentaron en sepulturas vinculadas á Alta Idade Media no territorio”, explica.
O estudo desta necrópole contará co bioarqueólogo galego Patxi Pérez Ramallo, quen xa elaborou un informe preliminar sobre a muller atopada nesta necrópole na escavación de urxencia dirixida por Abel Vigo. “A muller tiña uns 35-45 anos, e presentaba desgaste dental, o cal parece indicar que a súa dieta baseábase sobre todo na inxesta de cereais como o millo”, indica o bioarqueólogo da Universidade do PaÃs Vasco.
O equipo técnico tamén contará con investigadores e arqueólogos asociados á empresa de arqueoloxÃa Tempos Arqueólogos cunha ampla experiencia neste tipo de contextos funerarios. “Esta intervención é unha oportunidade para coñecer o pasado medieval aproveitando a boa conservación dos restos óseos”, comenta Franciso Alonso Toucido, doutor en arqueoloxÃa medieval e xestor da empresa.
Esta intervención vincúlase ao proxecto ‘EcoloxÃas e economÃas locais na Alta Idade MediaÂ’ (ECOLOC), financiado polo Ministerio de Ciencia e Innovación, e á investigación ‘ArqueoloxÃa das paisaxes monásticas na Galicia altomedievalÂ’ (ARPAMED) financiado pola Axencia Estatal de Investigación a través da convocatoria do ‘Plan Nacional Xeración de Coñecemento 2020Â’.
O programa Radio na Biblio, que vai polo noveno ano en funcionamento, chega este curso a 245 centros de ensino que contan cun laboratorio de radio no que traballan as competencias vencelladas á alfabetización mediática, lingüÃsticas ou de expresión escrita e oral, entre outros. Con nove cursos en marcha, trátase dun programa consolidado que aproveita a posta en marcha dunha emisora de radio na biblioteca para traballar habilidades e destrezas e que permite o tratamento de contidos curriculares mediante metodoloxÃas activas e innovadoras que facilitan a aprendizaxe. Ademais, as actuais tecnoloxÃas da información e da comunicación facilitan o uso da radio como ferramenta pedagóxica de gran alcance para a difusión dos proxectos e iniciativas do centro educativo.
Tivo lugar a na cerimonia de entrega dos XVIII Premios Nacionais de ArtesanÃa 2025, na que resultaron premiadas dúas candidaturas galegas. O artesán Aitor MartÃnez López de Arbina (Tomiño), especializado en tornerÃa de madeira, resultou gañador na categorÃa Produto e a Fundación ArtesanÃa de Galicia obtivo o recoñecemento na categorÃa Promociona para Entidades Públicas polo seu proxecto 'ArtesanÃa no Prato'.