O verán comeza este mércores 21 de xuño ás 16.58 horas
Na tarde do mércores 21 de xuño, ás 16.58 horas, dá comezo o verán no hemisferio norte. En dito instante o Sol atópase no punto Cáncer da eclÃptica, ou solsticio de xuño, acadando a máxima elevación (declinación máxima) con respecto ao ecuador. Nestas xornadas prodúcese, polo tanto, a meirande diferencia entre o dÃa e a noite.

Porén, debido a que o tempo oficial mÃdese con respecto ao chamado Sol medio, “sucede que o dÃa no que o Sol sae antes é o 15 de xuño e cando máis tarde ten lugar o solpor corresponde co 27 do mesmo mes”, explica José Ãngel Docobo, director do Observatorio Astronómico Ramón MarÃa Aller. A estación que agora comeza vaise prolongar ata as 08.50 horas do 23 de setembro. Estes 93,66 dÃas fan que o verán boreal sexa a estación máis longa das catro.
Nesta ocasión a visión das Perseidas na noite do 12 ao 13 de agosto verase favorecida pola fase lunar, que estará entre minguante e nova e que polo tanto “non vai estorbar durante a noite”, engade o profesor Docobo. Dende lugares sen contaminación luminosa poderÃan chegarse a observar sobre 100 meteoros/hora, contando os moi febles.
Por outra banda, os planetas Marte, Xúpiter e Saturno vanse ir vendo cada vez máis tempo ao longo das noites estivais, podéndose contemplar Venus logo do solpor ata comezos de agosto e como luceiro do alba despois. Pola contra, Mercurio estará en boas condicións de ser observado a simple vista ao anoitecer na primeira quincena de agosto. Ademais, non haberá eclipses na estación que agora comeza. “Hai que agardar ao outono no que teremos a posibilidade de contemplar unha eclipse parcial de Lúa, aÃnda que de moi pouca magnitude, na tarde noite do 28 de outubro”, explica Docobo.
Como en anos precedentes, durante o verán o Observatorio Astronómico Ramón MarÃa Aller vai impartir sesións públicas de divulgación astronómica tanto nas súas instalacións como en varios concellos galegos. Este ano a través de programas financiados polo Consello Social da USC e polo Ministerio de Ciencia e Innovación.
MeteoroloxÃa
Remata outra primavera seca na contorna de Compostela na que a estación meteorolóxica do Observatorio Astronómico Ramón MarÃa Aller rexistrou un total de 390 litros /m2 en 43 dÃas con precipitación, sendo en 6 deles inapreciable (menos de 0,1 l/m2). Nos últimos dez dÃas de marzo rexistráronse 75,6 l/m2; en abril, 91,0 l/m2; en maio, 94,2 l/m2; e nos primeiros vinte dÃas de xuño, 129,2 l/m2.
Cómpre destacar a cantidade de chuvia do 22 de abril con 54,9 l/m2, asà como a da noite do 3 de maio (34,8 l/m2) e a tarde do 28 do mesmo mes (31,2 l/m2). As temperaturas máximas en Santiago de Compostela foron os 29º7 e os 29º3, acadados respectivamente os dÃas 15 e 6 de xuño. Tamén se chegou aos 28º2 en tres datas: 17 de abril, 2 de maio, e 16 de xuño.
Universidade de Santiago de Compostela (USC), 2023-06-20
Actualidad

A primeira fase do piloto do proxecto Xenoma Galicia permitiu detectar, entre os máis de 1.000 participantes aos que se lle recolleu unha mostra de sangue, 14 novos casos de alto risco para as patoloxÃas investigadas de cancro de mama e ovario hereditario, sÃndrome de Lynch e hipercolesterolemia familiar. A ConsellerÃa de Sanidade presentou esta mañá ante o Consello da Xunta un informe de situación do piloto do proxecto Xenoma Galicia. Cun investimento de 20 millóns de euros, o Goberno galego márcase o obxectivo de recompilar o ADN de 400.000 persoas. Pola porcentaxe de poboación incluÃda, Xenoma Galicia é un dos proxectos de maior envergadura do mundo. Permitirá ofrecer tratamentos farmacolóxicos individualizados, predicir o risco de enfermidades antes de apareceren para poder anticiparse a elas e evitalas grazas ao estudo do xenoma e da historia clÃnica.

No marco do Plan de Actuacións fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a saúde, a Xunta de Galicia vén de rebaixar a alerta por altas temperaturas aos niveis 1 e 2. Deste xeito, a vaga de calor iniciada pasado venres, que na xornada de onte acadou o nivel 3 de alerta en diversas áreas de Galicia, agora queda establecida nos dous primeiros niveis de alerta. En concreto, as zonas que ficarán no nivel 2 son o noroeste de Ourense, o interior de Pontevedra, asà como o Centro e a Montaña da provincia de Lugo. Pola súa banda, defÃnese o nivel de alerta 1 por vaga e calor as zonas do interior de Coruña, o sur de Lugo, Miño de Ourense, montaña de Ourense, sur de Ourense, Valdeorras, litoral de Pontevedra e a zona Miño de Pontevedra.
Notas
A décimo terceira edición do Campus de Verán XuvenCiencia, no que participan case un cento de adolescentes de terceiro e cuarto da ESO, primeiro e segundo de BAC e ciclos medios de FP, arrancou este luns e desenvolverase ata o sábado 5 en facultades, centros de investigación e laboratorios do Campus de Lugo da USC. Como en anos anteriores, o programa inclúe obradoiros prácticos, visitas a centros de investigación da USC en Lugo e doutros puntos da contorna, asà como diversas actividades deportivas e de ocio.
Investigadores do grupo Encomat e do grupo e-Materiais da UVigo levan varios meses traballando de maneira conxunta para incrementar a vida útil de estruturas de formigón reforzadas con aceiros de memoria de forma. A súa proposta é a aplicación de pelÃculas intelixentes autorreparadoras ou smart coatings, cuxa viabilidade están a estudar no marco do proxecto SmartCoDur, seleccionado dentro do Plan Estatal de Investigación CientÃfica, Técnica e de Innovación.