Notas de prensa

A análise do material xenético de SARS-CoV-2 en augas residuais confírmase como un método sensible e práctico para a detección de novos gromos de covid-19

Financiado polo Fondo Supera Covid da CRUE-Santander, en maio de 2020, pouco tempo despois do inicio da pandemia da covid-19, botaba a andar o proxecto DIMCoVAr, para poñer a disposición dos xestores da pandemia unha ferramenta que servise para adiantarse ás sucesivas vagas de infeccións

Co obxectivo de determinar se a análise das augas residuais permitía detectar o virus e predicir a evolución da pandemia en Galicia, investigadores do Centro Superior de Investigaciones Científicas (CSIC), da Universidade de Vigo e a empresa Geseco Aguas S.A. crearon un equipo multidisciplinar no que, a través da sinerxía entre viroloxía, bioloxía molecular, modelización matemática e enxeñaría, puidesen poñer a disposición dos xestores da pandemia unha ferramenta que servise para adiantarse ás sucesivas vagas de infeccións. “A rápida propagación do virus evidenciou pronto a necesidade de desenvolver ferramentas para detectar masivamente a súa presenza nas comunidades locais, pois estas ferramentas combinadas con métodos de detección individual, contribuían á vixilancia do SARS-CoV-2”, explica Antonio Figueras, profesor de investigación do CSIC no Instituto de Investigacións Mariñas (IIM), que sinala que pronto se apreciou a posibilidade de utilizar o enfoque epidemiolóxico de augas residuais para covid-19. “Así, a carga viral en augas residuais utilizouse para detectar gromos de covid e seguir a evolución da poboación infectada e os protocolos de detección do material xenético en augas residuais e a súa cuantificación optimizáronse cada vez máis desde o inicio da pandemia”, aclara Figueras.

Dous anos despois do iniciar o proxecto, os grupos de Inmunoloxía e Xenómica e Enxeñería de Procesos do CSIC, a través do Instituto de Investigacións Mariñas (IIM); o grupo de Biotecnoloxía Industrial e Enxeñería Ambiental da UVigo; Geseco Aguas S.A e o Centro de Investigación en Tecnologías de la Información y las Comunicaciones, fan públicos os resultados do proxecto no artigo Wastewater and marine bioindicators surveillance to anticipate COVID-19 prevalence and to explore SARS-CoV-2 diversity by next generation sequencing: One-year study, publicado en Science of the total Enviroment.

“Os resultados confirmaron a capacidade da vixilancia de augas residuais para seguir a evolución da pandemia en Galicia, a través da monitoraxe de augas residuais SARS-CoV-2 dunha serie de municipios representativos. Ademais, e a diferenza doutras investigacións o noso estudo tamén pretendía explorar a detección do virus no medio mariño e a capacidade de eliminación do virus nas estacións depuradoras, pois Galicia é coñecida polas súas actividades de pesca, marisqueo e acuicultura”, explica Claudio Cameselle, investigador do grupo de Biotecnoloxía Industrial e Enxeñería Ambiental da UVigo. Neste sentido, os datos confirmaron a capacidade dos reactores biolóxicos e o sistema de desinfección en EDAR para eliminar o virus. “O impacto no medio mariño foi de menor importancia e a detección do virus na auga de mar e mexillóns silvestres e de acuicultura pode asociarse aos vertidos descontrolados de augas residuais e descontaminación da rede de sumidoiros”, conclúe Cameselle.

Mostraxes en estacións depuradoras e en puntos de vertido no medio mariño

O artigo, publicado en Science of the total Enviroment, presenta a metodoloxía desenvolvida para a vixilancia de augas residuais do SARS-CoV-2 en Galicia a través de 11 estacións depuradoras localizadas en municipios de tamaño medio, entre 20.000 e 23.000 habitantes e sen vertidos de hospitais, concretamente Baiona, Nigrán, Gondomar, Cambados, Moraña, Porto do Son, Muros, Melide, Ares, Cedeira e Noia, aos que por petición das autoridades sanitarias, co obxectivo de axudar ao control da pandemia, engadíronse Pobra do Caramiñal, Betanzos, Burela e Viveiro. A mostraxe realizouse tanto en estacións, como no punto de vertido no medio mariño, prestando especial atención á detección de SARS-CoV-2 en mexillóns, pola súa extraordinaria capacidade de filtrado de auga e a posibilidade de concentrar o ARN viral, aumentando a probabilidade de detección de material xenético viral.

“A metodoloxía integra a mostraxe en augas residuais nas depuradoras (nos puntos de entrada, efluente de saída e vertido final), mostraxe de sedimentos mariños e bioindicadores, pretratamento e cuantificación de biomarcadores, detección de ARN por RT-qPCR, secuenciación de SARS-CoV-2 en mostras de augas residuais, xestión de datos a través dunha plataforma dixital e prognóstico de epidemias por un modelo mecanicista preditivo, detalla Beatriz Novoa, profesora de investigación do CSIC no IIM. Este modelo, desenvolvido por Antonio A. Alonso, Irene Otero-Muras e Manuel Pájaro do grupo de Enxeñería de Procesos do IMM, é o primeiro que incorpora datos sanitarios e de carga viral da auga, e través del “obtivemos predicións en horizontes temporais de 7-10 días nas 11 localidades obxecto de estudo, permitindo a súa vez, ao ser mecanístico, analizar os efectos das distintas políticas de mitigación na evolución do número de persoas infectadas”, explica Irene Otero-Muras, que destaca a robusteza e flexibilidade desta ferramenta, que se pode adaptar para a detección, vixilancia e monitoraxe da propagación de SARS-CoV-2 ou outros patóxenos.

Unha ferramenta moi valiosa para seguir a evolución do virus

A carga viral na corrente de entradas das estacións depuradoras de augas residuais utilizouse para detectar novos gromos de covid-19 e os datos de carga viral nas augas residuais, en combinación cos datos proporcionados polo sistema de saúde, utilizáronse para predicir a evolución da pandemia nos municipios de estudo nun horizonte temporal de sete días.

“O traballo, respecto de estudos publicados anteriormente, achega a avaliación do destino do virus en augas residuais e ambientes mariños, a avaliación da eficiencia das EDAR na eliminación do material xenético do virus e o desenvolvemento dun modelo mecanicista que, combinando datos do sistema de saúde, amose capacidade preditiva para prognosticar a evolución das pandemias a nivel mundial”, explica Beatriz Novoa. Ademais, explica a profesora de investigación do CSIC no IMM, o enfoque integral, que inclúe a detección de variantes a partir de mostras de augas residuais é unha importante fonte de información para o seguimento do impacto da pandemia, “pois fomos quen de detectar variantes do virus que están a circular en toda a poboación, e non só en pacientes. Isto é unha ferramenta moi valiosa para seguir a evolución do virus”, destaca.

Universidade de Vigo, 2022-05-09

Actualidad

Foto del resto de noticias (pesca-azul.jpg) Alfonso Rueda informou de que o Consello 'aprobou a orde para a posta en marcha do Bono Peixe' que ofrecerá 'ata 50 €' para mercar peixe e marisco frescos nos establecementos da comunidade adheridos. Unha medida coa que a Xunta busca 'incentivar o consumo' destes produtos galegos que son sinónimo 'de excelencia e calidade' por todo o mundo e 'facer unha chamada atención' sobre o descenso destes alimentos na dieta que se está a vivir 'a nivel nacional, europeo e mundial e do que Galicia non é allea'.
Foto de la tercera plana (praia_mar.jpg) Galicia segue a ser un referente nacional en calidade ambiental e turística, con 137 bandeiras azuis e 54 sendeiros azuis recoñecidos en marzo. Sanxenxo mantén a súa posición á cabeza do conxunto estatal con 17 praias, 3 portos deportivos (o Real Club Náutico Sanxenxo, o Club Náutico Portonovo e o Porto Deportivo Juan Carlos I) e 1 centro azul (o Centro de Interpretación das Telleiras), ademais de ser o concello que conta co maior número de sendeiros azuis de toda España, cun total de 8 rutas. Galicia mantense entre as tres Comunidades con máis distintivos azuis (tras a Comunidade Valenciana e Andalucía) con 137 galardóns que inclúen praias, portos e centros azuis, ademais de 54 sendeiros azuis recoñecidos en marzo. De feito, concentra unha de cada seis bandeiras azuis concedidas este ano aos areais españois.

Notas

No contexto do Ano Castelao 2025, o proxecto expositivo 'Traxes e cores de Galiza. A identidade nacional na plástica de Castelao' que dende este luns e ata o 30 de agosto se pode visitar no Colexio de Fonseca propón amosar a rica e importante presenza da indumentaria tradicional na obra pictórica e gráfica de Alfonso Daniel Rodríguez Castelao.
Conectar os sectores agrícola e espacial, promovendo o uso de tecnoloxías do ámbito espacial en zonas rurais como ferramentas para a innovación e a resiliencia fronte ao cambio climático é o obxectivo do proxecto europeo AgroSpace, no que participan 12 entidades, entre elas a UVigo. Coordinados polo catedrático Jesús Simal Gándara, investigadores e investigadoras dos grupos de Investigacións Agrarias e Alimentarias; Tecnoloxías Aeroespaciais e Historia Contemporánea I conforman a representación da UVigo en AgroSpace.
PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
HOMENAXES EGERIA
PUBLICACIONES