
A impresora M3DIMAKER LUX utilizada no estudo —desenvolta pola empresa inglesa FabRx, en colaboración coa empresa coruñesa 3DLimitless— pódese usar para imprimir coa maiorÃa dos teléfonos actuais, tanto Android como Apple. Os ensaios e a elaboración das tintas con fármaco para a impresión realizáronse entre ambas as universidades nun estudo colaborativo liderado polo profesor Ãlvaro Goyanes, cofundador de FabRx e profesor en ambas as dúas institucións. “O uso destas tecnoloxÃas innovadoras no campo da saúde, abrirá novas oportunidades e tratamentos que agora mesmo son difÃciles de albiscar”, explica o investigador da USC.
Resina de impresión personalizada
Para levar a cabo a impresión, o paciente recibirÃa unha resina de impresión personalizada, co fármaco ou fármacos requiridos nunha solución fotosensible. A solución colocarÃase no tanque da impresora, e a aplicación móbil seleccionarÃa os parámetros para obter o tamaño e forma do medicamento para imprimir de acordo coa prescrición médica. Ao introducir o teléfono no lugar adaptado dentro da impresora, a luz da pantalla do teléfono producirÃa o medicamento final.
Un dos investigadores e estudante de doutoramento, Alejandro Seijo, sinala que “este sistema poderÃa axudar a pacientes que necesiten doses distintas ás que normalmente se adoitan vender en farmacias, mesmo se as súas doses cambian regularmente” Os imprimidos (medicamentos 3D) son totalmente personalizables en tamaño e forma, o que permite regular a porcentaxe de liberación do fármaco ao torrente sanguÃneo. “Outra vantaxe desta tecnoloxÃa é a posibilidade de imprimir varios fármacos á vez, o que reducirÃa a cantidade de medicamentos que algúns pacientes, por exemplo, de idade avanzada, adoitan tomar e asà reducir a probabilidade de saltarse algunha dose”, engaden dende o equipo investigador.
No estudo, elaboráronse con éxito imprimidos de warfarina, anticoagulante oral, en distintas doses, tamaños e formas. Ademais, para coñecer como o fármaco se libera para ser absorbido ao torrente sanguÃneo, realizáronse ensaios destes imprimidos utilizando un modelo de laboratorio que emula as condicións do tracto dixestivo, comprobándose que a liberación do fármaco é gradual durante 24 horas. A liberación pódese modificar en función do tamaño e forma do imprimido, podendo asà personalizarse dependendo de como de rápido de requira o efecto do medicamento.
Actualmente a investigación está centrada na seguridade das resinas, para que nun futuro se inicien os ensaios en humanos baixo un marco regulatorio que proporcione un uso seguro desta tecnoloxÃa. Carlos Rial, informático da compañÃa FabRx que traballa dende Santiago, afirma que “a impresión 3D de medicamentos está a cambiar agora mesmo a fabricación tradicional de medicinas cara a unha produción máis personalizada”. Esta tecnoloxÃa abre as portas á unha futura impresión de medicamentos dende a casa.
A Cidade da Cultura convida ás familias a descubrir a programación do Nadal no Gaiás, que hoxe arrinca coa apertura da instalación Soños de Argonautas. Esta proposta da arquitecta Nuria Prieto converte o Hall de Tirantes do Museo nunha paisaxe, feita con materiais de reciclaxe, de esferas luminosas e corredores inchables, presidida pola súa xa tradicional árbore de madeira. Ao longo de máis dun mes, o Gaiás acollerá un feixe de actividades que inclúen espectáculos teatrais e musicais, obradoiros familiares, visitas guiadas, realidade virtual ou un escape room.
O Programa de Desenvolvemento Rural (PDR) de Galicia 2014-2022 acada un grao de execución do 94,9 %, dato superior á media tanto dos programas españois como europeos. AsÃ, a media nacional sitúase no 91,8 % e a europea no 93,7 %. O PDR de Galicia ten unha dotación de 1.606 millóns de euros de gasto público total, dos cales 1.224 millóns corresponden a fondos Feader. Tendo en conta as previsións dos organismos xestores competentes, agárdase que o volume de pagamentos materializados neste mesmo mes de decembro supere o 99 % para o conxunto do programa, segundo subliñou Atán, quen mañá participará tamén na sesión de peche destas xornadas de traballo xunto co director xeral da PAC e do Control da Cadea Alimentaria, Juan José Cerviño.