sábado, 28 de junio de 2025
Baixo a denominación ECOSER 2.0 (Efectividade das áreas naturais protexidas á contribución do benestar humano) o proxecto conta tamén coa participación dos profesores Gumersindo Feijoo e Maite Moreira (BioGroup) asà como doutras entidades como as universidades de Vigo e AlmerÃa e a Fundación Lonxanet, e ten como obxectivo destacar a importancia da dimensión humana das AMP.
Para cumprir cos seus obxectivos, ECOSER 2.0 desenvolverá diversas accións. A primeira será o uso da teorÃa de grafos para o deseño de redes que analicen os vÃnculos entre compoñentes ecolóxicos, sociais e institucionais presentes nas AMP, o que permitirá identificar como se desenvolven, de forma integrada, os procesos nos que toman parte os servizos ecosistémicos. Isto é, como os servizos son subministrados polas especies presentes nestas áreas, como son proporcionados aos beneficiarios directos e indirectos e como son xestionados polas institucións públicas. Con estes datos poderanse identificar os factores ambientais (abundancia das especies), económicos (rendibilidade), sociais (emprego) e institucionais (sistemas de xestión) que determinan o grado de efectividade das AMP, cunha énfase especial nos efectos do cambio climático ou a contaminación mariña.
Lira, Illas Atlánticas e Cabo de Gata
Os servizos ecosistémicos mariños (SEM) enténdense como os elementos que achegan benestar e recursos ás sociedades humanas, entre os que destacan as actividades da pesca, recreativas ou o secuestro de carbono. AsÃ, ECOSER 2.0 afondará en tres casos de estudo (a reserva mariña dos Miñarzos, en Lira-Carnota, e os parques nacionais das Illas Atlánticas e do Cabo de Gata), en contacto con xestores destes espazos, pescadores, demais usuarios e centros de investigación. Deste traballo sobre o terreo sairán solucións para cada un dos sectores e propostas para mellorar a toma de decisións na xestión das áreas mencionadas, en consonancia cos Obxectivos de Desenvolvemento Sustentable (ODS) establecidos pola ONU.
Os resultados obtidos axudarán a identificar os compoñentes que determinan a efectividade das AMP, como son a diversidade de especies, as funcións ecolóxicas do sistema, o rol dos actores sociais, o papel dos sistemas de gobernanza e os impactos locais e distais do cambio climático e a contaminación costeira. Tamén se desenvolverán mesas de traballo para validar os resultados da man de axentes implicados nestas áreas. Para isto, colaborarán con ECOSER 2.0 entidades como os Parques Naturais de Cabo de Gata-NÃjar e Illas Atlánticas de Galicia, a Asociación de pesca artesanal do Parque Natural de Cabo de Gata, a ConfrarÃa de Pescadores de Lira e a Federación Galega de ConfrarÃas de Pescadores.
Ferramenta pioneira
Este labor de investigación estará representado nunha ferramenta interactiva de visualización na que se poderán observar os resultados do proxecto. Por primeira vez no campo de estudo das AMP desenvolverase un portal en liña (ECO-DATASEA) con información de acceso público, sinxelo, alta calidade e actualizacións periódicas para cada un dos tres casos de estudo, na que se exporá como se tecen as relacións entre os diversos compoñentes das AMP a través de mapas, gráficos e informes.
Segúndo o profesor Villasante, ante a nova Estratexia de Biodiversidade da Unión Europea para o 2030 “existe a necesidade de xerar coñecemento acerca dos beneficios sociais das AMPs”, asà como “o rol dos seres humanos actores de cambio imprescindibles para a xestión destas áreas mariñas”. Villasante tamén sinala que esta ferramenta contribuirá, ao mesmo tempo, a divulgar os avances do proxecto achegándoos ás administracións, os usuarios e os centros de investigación. Os resultados compartiranse cos diversos axentes implicados, asà como coa sociedade en xeral, a través de obradoiros, conferencias divulgativas e a elaboración dunha guÃa que estableza as claves para o manexo dos servizos ecosistémicos. Con estas accións preténdese fomentar a capacitación dos grupos implicados nestas áreas para mellorar a súa xestión. Os resultados obtidos nos tres espazos protexidos citados poderán ser, ademais, estenderse a outras AMPS en España.
Galicia reforza por terceiro curso consecutivo o seu liderado na taxa de escolaridade de 0 a 3 anos e achégase ao 65 %, máis de 15 puntos por riba da media de España, segundo os últimos datos oficiais que vén de publicar hoxe o Ministerio de Educación, Formación Profesional e Deportes. Deste xeito, Galicia segue sendo a comunidade autónoma onde máis familias poden acudir a unha escola infantil totalmente gratuÃta. As cifras oficiais revelan que Galicia rexistrou no curso 2024-2025 unha taxa do 64,3 % de escolarización, máis de catro puntos por riba do 60,6 % acadado no perÃodo anterior. Esta porcentaxe mantén á comunidade ao nivel dos paÃses con maiores Ãndices de benestar en Europa, como Suecia ou Dinamarca.
No marco do Plan de Actuacións da Xunta de Galicia fronte aos posibles efectos das altas temperaturas sobre a saúde, vénse de activar o nivel 1 de alerta a diversas áreas da comunidade autónoma por episodio de calor. Meteogalicia informa que a partir da xornada do venres 27, as altas presións volverán localizarse ao norte da penÃnsula Ibérica, achegando unha masa de aire moi cálida de orixe norteafricana. Isto fará que as temperaturas experimenten significativos ascensos, tanto nos valores mÃnimos como nos máximos. Este ascenso de temperaturas comezará a notarse desde ese mesmo dÃa, cando en moitos puntos de Galicia se superarán os 30ºC, e mesmo os 35ºC, en puntos do interior.
