viernes, 11 de julio de 2025
Este galardón instaurado en 1977, ten por obxecto perpetuar e honrar a memoria de Otero Pedrayo, recoñecer o labor de contribución eminente á cultura e promover os valores propios de Galicia e as obras que leven ao esclarecemento e á mellora da súa cidadanÃa e institucións. Ãlvarez recibiu o premio xunto á pintora Menchu Lamas nun acto que se desenvolveu este sábado no Pazo Provincial de Pontevedra, presidido pola presidenta Carmela Silva e ao que asistiu o reitor Antonio López.
A lingüista Rosario Ãlvarez dedicou a súa intervención ao propio 'Don Ramón, polo que sentÃa fascinación', á docencia, á súa nai e á cidade de Pontevedra. A premiada recordou 'aquel 30 de xaneiro do 73 cando con 21 anos asistiu, 'sentada no chan', á conferencia en Fonseca de Otero Pedrayo 'e fÃxome oteriana ante a súa oratoria, a súa sintaxe, o seu don da palabra'. Ãlvarez, que definiu como unha honra recibir este premio xunto a Lamas, 'levamos vidas paralelas, tanto que nunca nos tocamos', fixo todo un canto á docencia.
A premiada lembrou a súa nai, 'unha verdadeira mestra, a quen debo a miña curiosidade cultural', e a todas e todos, mestras e mestres 'porque sempre aprendÃn das e dos mellores'. Tamén á cidade de Pontevedra 'porque as miñas raÃces e a súa pegada deixaron en min todo o que fixen ata o dÃa de hoxe'. Ãlvarez rematou cunha loa ao patrimonio lingüÃstico 'como creación colectiva de homes e mulleres. Concibo a cultura en 360 graos e Galicia é o meu universo'.
Traxectoria
Rosario Ãlvarez foi directora do Instituto da Lingua Galega da USC (2005-2013), entidade á que pertence desde 1974; é especialista en gramática e variación da lingua galega; e preside na actualidade o Consello da Cultura Galega (CCG).
Nada en Pontevedra o 12 de xullo de 1952, Rosario Ãlvarez foi tamén vicerreitora de Profesorado da USC (1990-1994) e directora do Departamento de FiloloxÃa Galega (1995-1999). As súas liñas de investigación seguen tres eixos: o estudo da gramática descritiva da lingua galega, cunha perspectiva sincrónica mais con atención á historia da lingua galega e á gramática contrastiva portugués-galego; o cambio lingüÃstico, tanto no galego actual coma no antigo e medio; e a edición e estudo de textos do galego medio e do galego da etapa previa ao Rexurdimento.
É membro do equipo do Atlas LingüÃstico Galego (ALGa), coautora de dúas gramáticas do galego, e investigadora principal do equipo redactor da gramática da Real Academia Galega. É directora do Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués, no que colaboran equipos de Galicia, Portugal e Brasil, e codirectora do proxecto ‘Gondomar. Corpus dixital de textos galegos da Idade ModernaÂ’; no CCG é, ademais, responsable do proxecto ‘Gallaeciae Monumenta HistoricaÂ’. Directora da revista Estudos de LingüÃstica Galega, a profesora Ãlvarez é membro da Real Academia Galega dende o ano 2003, con funcións de coordinadora do Seminario de Gramática (dende 2003), Tesoureira (2013-2017) e directora da Sección de Lingua (dende 2013).
O Festival Abanea celebrará entre o 16 e o 20 de xullo a súa cuarta edición cun programa de danza contemporánea de distintos estilos que distribuirá 15 funcións de nove compañÃas entre os concellos de Ames, Outes, MarÃn, Foz e Celanova. ISMO Cultura, colectivo organizador do encontro, estenderá asà a súa actividade de exhibición e dinamización ás catro provincias. A bailarina Andrea Castro presentou a primeira fase do espectáculo Lola y los lamentos, como artista seleccionada para o acompañamento bienal 2025–2026 co que o festival apoia procesos de creación de artistas emerxentes e que nesta edición terá como resultado a estrea de 'A mona de seda'.
As diversas actividades do festival terán lugar do 28 de xullo ao 1 de agosto no claustro do Mosteiro de San Salvador de Celanova. A actuación que inaugurará a cita será a da Banda de Música de Celanova con James Morrison, un concerto único en España que terá lugar ás 20,30 horas. Ademais deste, subirán ao escenario a Boston Brass de Estados Unidos, Abraham Cupeiro coa Orquestra Gaos e pechará a edición o Hércules Brass Ensemble dirixido por Isabel Rubio e coa Boston Brass e Adam rapa como solistas. AsÃ, os concertos complementaranse con cinco dÃas de actividades formativas para un centenar de estudantes procedentes de distintas comunidades autónomas. Clases de alto nivel da man dalgúns dos participantes nas actuacións e un seguimento continuo e individualizado que garante un acompañamento pedagóxico para o alumnado.
