domingo, 13 de julio de 2025
Nel amósase como “grazas a este proxecto conseguiuse sacar á luz e rescatar do esquecemento un dos máis importantes xacementos arqueolóxicos de Galicia e convertelo nun dos principais activos histórico-culturais da comarca de Allariz”.
O libro está coordinado por Marta Lago (conservadora do proxecto Armea) e MarÃa López (Concello de Allariz), estando editado polo Servizo de Publicacións da Universidade de Vigo e impreso pola Deputación de Ourense. Tendo en conta o contexto do décimo aniversario, a publicación xurdiu a raÃz da elaboración dun detallado dosier do proxecto Armea para a súa presentación a uns premios estatais de protección de patrimonio. Os membros do proxecto decidiron aproveitar ese documento como base para a elaboración da publicación presentada agora. “O libro recolle todo o feito nos últimos dez anos. É unha especie de posta ao dÃa, desde onde partimos e ata onde chegamos, e do seu o impacto na contorna. É un libro para amosar á xente como foi a evolución o xacemento coas diferentes intervencións, como se lle foron incorporando valores, e tamén do enorme retorno que tivo e ten”, comenta Adolfo Fernández, responsable do proxecto Armea e un dos autores da publicación.
Exemplo para outros concellos
No ano 2011, explÃcase na publicación, asinouse o primeiro contrato de investigación entre o Concello de Allariz e a Facultade de Historia da Universidade de Vigo, que posteriormente (2015-2020) se converteu nun convenio especÃfico en materia de xestión do patrimonio cultural e arqueoloxÃa para o xacemento da Cibdá de Armea. En 2020, a ConsellerÃa de Cultura e Turismo da Xunta de Galicia uniuse ao proxecto, apoiando economicamente, mediante un convenio, as intervencións arqueolóxicas. Cando arrancou a iniciativa, lembran as e os seus responsables, a existencia do xacemento de Armea “era simplemente coñecida por uns poucos especialistas e parte da poboación local, aÃnda que se sentÃa certo desarraigo entre a veciñanza e case ninguén sabÃa da gran cidade romana de Armea”. Unha das causas era que ningún dos restos do xacemento se atopaba visible, xa que estaban agochados baixo unha tupida vexetación descontrolada durante as últimas décadas, desde que, nos anos 50, o enxeñeiro e intelectual local Francisco Conde-ValvÃs escavara na finca da Atalaia (tamén coñecida como a Igrexa) e tapara a posteriori os restos arqueolóxicos.
Ao longo da publicación, as e os lectores poden coñecer os avances acadados no xacemento grazas ás diferentes campañas anuais levadas a cabo polo GEAAT e a súa repercusión ata chegar á actualidade. Polos bos resultados acadados ao longo desta década de traballos, na actualidade, o proxecto, apúntase na publicación, é “unha ferramenta de xestión que se converteu nun modelo de éxito a seguir e que outros concellos teñen posto posteriormente en marcha para investigar e poñer en valor o seu patrimonio arqueolóxico”. “Hai dez anos Armea practicamente era só coñecido a nivel cientÃfico e polo enclave do Forno das Santas. Nestes dez anos pasados de ter cero metros cadrados a un xacemento musealizado que hoxe en dÃa é, grazas a todo este desenvolvemento do proxecto, un dos xacementos máis coñecidos da arqueoloxÃa galega”, comenta Adolfo Fernández. O enclave, subliña o arqueólogo da UVigo, “converteuse nun sÃmbolo da vila de Allariz e do seu pasado” tendo na actualidade “un valor simbólico elevadÃsimo”. Igualmente, na publicación afóndase no retorno económico do proxecto, apuntando como a redor do xacemento se desenvolveron empresas que explotan os contidos culturais de Armea e o impacto que supón para a vila as 10.000 visitas que ten anualmente o enclave. “O conseguido despois de dez anos é brutal”, sinala Adolfo Fernández.
O libro, indican as e os seus responsables, é “moi visual”, recollendo imaxes proporcionadas por moi diversas fontes, tanto particulares como entidades. Sobre os seus contidos, subliñan que “non é un libro de arqueoloxÃa, non pretende amosar os resultados cientÃficos do proxecto, é sobre todo un repaso sobre o que se escavou e o que cambiou a concepción do xacemento desde o 2011 a 2021, como aumentou o seu valor cientÃfico e o seu valor divulgativo”. Por último, a publicación tamén reflicte as accións levadas a cabo co gallo deste décimo aniversario do proxecto.
O Festival Abanea celebrará entre o 16 e o 20 de xullo a súa cuarta edición cun programa de danza contemporánea de distintos estilos que distribuirá 15 funcións de nove compañÃas entre os concellos de Ames, Outes, MarÃn, Foz e Celanova. ISMO Cultura, colectivo organizador do encontro, estenderá asà a súa actividade de exhibición e dinamización ás catro provincias. A bailarina Andrea Castro presentou a primeira fase do espectáculo Lola y los lamentos, como artista seleccionada para o acompañamento bienal 2025–2026 co que o festival apoia procesos de creación de artistas emerxentes e que nesta edición terá como resultado a estrea de 'A mona de seda'.
As diversas actividades do festival terán lugar do 28 de xullo ao 1 de agosto no claustro do Mosteiro de San Salvador de Celanova. A actuación que inaugurará a cita será a da Banda de Música de Celanova con James Morrison, un concerto único en España que terá lugar ás 20,30 horas. Ademais deste, subirán ao escenario a Boston Brass de Estados Unidos, Abraham Cupeiro coa Orquestra Gaos e pechará a edición o Hércules Brass Ensemble dirixido por Isabel Rubio e coa Boston Brass e Adam rapa como solistas. AsÃ, os concertos complementaranse con cinco dÃas de actividades formativas para un centenar de estudantes procedentes de distintas comunidades autónomas. Clases de alto nivel da man dalgúns dos participantes nas actuacións e un seguimento continuo e individualizado que garante un acompañamento pedagóxico para o alumnado.
