Notas de prensa

O achado de novos restos de dinosauros en Italia permite a un equipo internacional liderado pola UVigo reescribir a xeografía do Mediterráneo hai 80 millóns de anos

O que hoxe coñecemos como mar Mediterráneo era, hai entre 230 a 66 millóns de anos, durante a era dos dinosauros, un complexo arquipélago tropical composto por centos de illas. A comunidade científica consideraba que a maioría desas illas eran tan pequenas que sería complicado que puidesen albergar poboacións de grandes saurios.

Pero un novo estudo dun equipo internacional, liderado polo investigador do grupo Mapas Lab, que forma parte do CIM-UVigo, Alfio Alessandro Chiarenza, achega novas evidencias que poderían demostrar que non era así.

Este grupo, do que forman parte tamén investigadores do Field Museum of Natural History de Chicago e das universidades de Trieste, Boloña e Toronto, publica hoxe xoves un artigo na revista Scientific Reports con novos datos sobre o primeiro xacemento en Italia que alberga múltiples esqueletos de dinosauros. Atópase no norte do país, na beira do Adriático, en concreto en Villaggio del Pescatore, no municipio de Duino-Aurisina. Todos os esqueletos de dinosauro atopados están preservados de forma excepcional e pertencen a Tethyshadros insularis, unha especie de hadrosaurio ou dinosauro de pico de pato. “Son os restos de dinosauro máis grandes e completos escavados en Italia”, como explica Chiarenza, que engade que no xacemento tamén se atoparon peixes, crocodilos e pterosaurios.

Estes descubrimentos en Villaggio del Pescatore permitiron a este equipo internacional reescribir algunhas hipóteses sobre como eran os ecosistemas terrestres naquelas illas do arquipélago mediterráneo. Os científicos explican que ata agora críase que as poboacións de grandes animais que habitan illas durante un longo período de tempo tenden a diminuír o seu tamaño, un cambio propiciado, seguramente, pola ausencia de predadores e a maior escaseza de recursos, explican. De feito, anos atrás no xacemento de Villaggio del Pescatore atopouse un espécime moi pequeno de Tethyshadros, bautizado como Antonio, que levou aos investigadores a interpretalo como un caso de ananismo insular. Non obstante, os novos espécimes atopados, por exemplo un bautizado como Bruno, de tamaño moito máis grande, “confirman que Antonio era en realidade un individuo inmaduro e que estes hadrosaurios non sufriron un proceso de miniaturización como se pensaba antes”, explica Matteo Fabbri, coautor do artigo.

Unha reconstrución do Mediterráneo diferente

Ademais do achado de exemplares de maior tamaño, este equipo multidisciplinar tamén puido datar o xacemento con maior precisión. “Cuns 80 millóns de anos, esta nova idade abre a porta a que o ecosistema preservado en Villaggio del Pescatore pertencera a unha península conectada con outras partes de Europa e Asia”, sinala Juan López Cantalapiedra, investigador da Universidad de Alcalá e coautor do artigo. E é que tanto a evidencia xeolóxica como paleontolóxica debuxa unha reconstrución do Mediterráneo diferente á que se tiña. Tanto é así, que Chiarenza lembra que cando era neno lle explicaron que no seu país non podía haber restos de dinosauros dado que, naquela época, estas zonas estaban somerxidas na súa maioría e as únicas terras emerxidas eran principalmente pequenas illas afastadas dos principais continentes e non aptas para o sustento de animais grandes. “Agora, con este estudo, demostramos que non só se atoparon manadas enteiras destes animais, senón tamén que a área na que se atoparon, no que agora é o nordeste de Italia, era unha terra fronte a un vasto océano pero conectada con Europa occidental e Asia”. Isto significa que esta rexión non só estaba salpicada de illas, “senón que as linguas de terra emerxida conformaban certas rutas migratorias que permitiron a grandes animais terrestres, como os dinosauros, chegar ao que hoxe é Italia”, remarca o coautor Federico Fanti. Polo tanto, os restos atopados en Italia e os resultados obtidos nesta investigación terán un papel moi relevante na reinterpretación de aquel antigo arquipélago e as súas faunas e na “avaliación de hipóteses científicas interesantes sobre estes animais e os seus ecosistemas”, engade Chiarenza.

Futuro investigador Juan de la Cierva

Alfio Alessandro Chiarenza uniuse ao grupo Mapas Lab, liderado pola investigadora Starting Grant Sara Valera no mes de marzo de 2021 cun contrato de posdoutoramento ERC. En febreiro tomará posesión dunha bolsa Juan de la Cierva Incorporación, un logro polo que se amosa moi satisfeito, dada a alta esixencia da convocatoria. “Isto será moi importante para min e permitirame seguir traballando no grupo liderado por Sara Valera, pero tamén contribuirá a facer crecer o laboratorio e expandir a nosa investigación sobre novas preguntas arredor de vidas pasadas e a evolución do noso planeta”.

Universidade de Vigo, 2021-12-02

Actualidad

Foto del resto de noticias (tecnoloxia-cuantica.jpg) Galicia continúa incrementando o seu gasto en I+D: o investimento galego neste eido volve medrar ata acadar a cifra récord de 1.058 millóns de euros. Así se indica no informe Estatística sobre actividades de I+D do ano 2024, publicado hoxe polo Instituto Nacional de Estatística. Este incremento supón un crecemento de case un 10%, superior ao do conxunto do Estado que foi de case o 7%. Isto supón que o gasto en I+D aumenta 95 millóns de euros con respecto ao ano anterior (2023), uns datos que evidencian a aposta pola investigación e a innovación. De feito, a Comunidade escala un posto, superando a Castela e León, no ránking de autonomías que máis invisten en ciencia. Convértese, así, na sexta rexión con maior investimento neste eido.
Foto de la tercera plana (vacina-gripe.jpg) A campaña de vacinación xa conta con 600.000 galegos inmunizados fronte á gripe e 360.000 fronte á covid-19. Os datos de vacinación reflicten que o sistema sanitario público galego xa vacinou fronte a gripe a máis do 44 % dos menores con idades de 0 a 11 anos, ao 58,7 % das persoas maiores de 65 anos e a máis do 52 % do persoal sanitario. No que atinxe á inmunización fronte ao coronavirus, Galicia xa conta con máis do 54 % da persoas maiores de 70 anos vacinadas e con case o 33 % do persoal sanitario inmunizado.

Notas

Unha nova investigación no xacemento de Valdavara 1 (Becerreá, Lugo) sobre a estratexias de subsistencia dos cazadores-recolectores que hai uns 17.000 anos, durante o final do Paleolítico superior, ocuparon a Serra dos Ancares revela a importancia do rebezo na dieta tanto dos nosos antepasados como na dos carnívoros da zona. O traballo inclúe a análise de máis de 2.000 restos fáunicos recuperados ao longo da secuencia paleolítica do xacemento, os niveis 4-6, cunha antigüidade aproximada de entre 18.720 e 16.680 anos.
Dúas ladeiras de mesma montaña é o título da exposición que desde este xoves pode visitarse na Sala Universitaria Profesor Manuel Moldes e que reúne as creacións que os artistas Martín Llavaneras e Elena Jones idearon na cidade mexicana de Guadalajara, como beneficiarios da primeira convocatoria de residencias internacionais do Centro de Arte Fundación María José Jove.
PUBLICIDAD
ACTUALIDAD GALICIADIGITAL
Blog de GaliciaDigital
HOMENAXES EGERIA
PUBLICACIONES