
“Foi unha ilusión enorme, non só xa pola repercusión e visibilidade que dá o festival, senón porque cada ano que pasa é máis complicado estar”, salienta este estudante da Facultade de Ciencias Sociais e da Comunicación, cuxa curtametraxe foi tamén escollida para a sección oficial do Galician Freaky Film Festival (GFFF), asà como para o festival compostelán CurtocircuÃto.
Non obstante, O que queda de nós non foi o único traballo realizado polo alumnado do campus que formou parte das 33 curtametraxes seleccionadas para as seccións competitivas de Cans. De feito, Aleteado, curta que estudante Yuri Salgado realizou o pasado curso no marco do taller O ceo a medio facer, promovido pola VicerreitorÃa do campus e o Festival Novos Cinemas foi elixida como gañadora da sección dedicada a creadores noveis, Novas Camadas. “A verdade é que o premio colleume totalmente por sorpresa”, recoñece Salgado do recoñecemento obtido por unha curtametraxe na que buscou representar “as diferentes etapas que sufrimos durante o confinamento”. Asà mesmo, a sección de non ficción Furacáns acolleu a estrea de Só as árbores coñecen o son das balas, da alumna de doutoramento de Belas Artes Rebeca Lar.
Percorrendo festivais “con humildade pero con ilusión”
Como “unha curta enmarcada nun contexto distópico, pero que ten como principal foco narrativo a relación entre unha nai e unha filla”, dúas cazadoras que “viven illadas nas montañas”, presenta Gómez Abad O que queda de nós, unha curta realizada por catorce estudantes do campus baixo o nome de O Faiado Filmes. “Dende o primeiro momento, eramos conscientes de que tiñamos un bo guión entre mans e de que reunÃanse certas condicións que favorecÃan que a curta non quedase só nun traballo de clase”, salienta Gómez Abad, que incide neste punto tanto na implicación das actrices MarÃa Costas e Lidia Veiga como o “apoio total” que ao proxecto brindaron tanto o concello como a veciñanza da Fonsagrada, escenario da rodaxe.
Neste municipio lucense, estreouse en agosto unha curta que, desde entón, iniciou un percorrido por diferentes festivais. AsÃ, tras obter o segundo premio da 37 edición das Xociviga do Carballiño, chegou a súa escolla para Cans e neste mes de setembro proxectarase en Vigo, dentro da sección oficial do GFFF, mentres que en outubro poderá verse en Santiago, dentro da sección Supernova do festival internacional CurtocircuÃto. “Cada selección é un punto máis de visibilidade, de que máis xente pode achegarse a curta e iso xa é un premio”, recoñece o seu director, que incide en que o obxectivo é seguir, “con humildade pero con moita ilusión”, tratando de facerse un oco en novos festivais. “Podo adiantar que a curta vai seguir movéndose e cruzará as nosas fronteiras”, engade.
Unha curta nacida do campus e o confinamento
No marco da programación de Novos Cinemas, un cineasta guÃa cada curso a unha serie de estudantes do campus na creación dunha curtametraxe, como aconteceu o pasado ano no obradoiro no que Yuri Salgado deu forma a Aleteado. Desde unha "perspectiva experimental, case onÃrica, que alude á calma e á esperanza de que máis pronto que tarde veremos a luz ao final do túnel”, este graduado en Belas Artes e alumo do máster de profesorado plasmou a súa visión do confinamento nun traballo do que xurado recoñeceu “o risco asumido na exploración de novas técnicas e estéticas”. Salgado recoñece este premio como “unha motivación para seguir creando pezas artÃsticas a través do medio audiovisual”, tendo en conta ademais de que se trataba da primeira vez que concorrÃa coa súa curta a un festival.
Ademais de Aleteado, entre as curtas seleccionadas para a sección Novas Camadas figuraban tamén Bombas de palenque e Polonio 210, dos tamén estudantes do campus MartÃn Arufe e Iria Fiedrich e Paula Blanco, respectivamente.
Memoria e paisaxe
“A experiencia en Cans é xenial como espectadora, pero aÃnda máis como realizadora”, salienta Rebeca Lar, quen foi seleccionada por segunda vez cunha curta inserida nun proxecto, para o que conta cunha axuda Injuve, no que afonda nos vÃnculos entre a memoria histórica e a paisaxe galega. Baseada nas investigacións de Julio Prada, Aurora Marco e Xoán Carlos Abad, Só as árbores coñecen o son das balas “xurdiu por casualidade”, recoñece a artista e investigadora. “Cando estaba buscando os lugares onde asasinaron a persoas durante a guerra e a ditadura, gravei un par de imaxes sen intención ningunha e cando mirei as gravacións pensei que podÃa facer algo con elas”, salienta Lar, que retrata o propio proceso de investigación nesta peza. “Gravei a miña curta coa cámara de fotos e co móbil, asà que para min foi unha alegrÃa enorme a selección, sobre todo nun ano no que moitas das curtas de Furacáns tiñan financiamento institucional, xa participaran en varios festivais e recibiran premios importantes”, engade.
O Centro Dramático Galego colgará de novo o cartel de “entradas esgotadas” nas tres últimas funcións do seu espectáculo A serie clopen esta fin de semana no Salón Teatro de Santiago de Compostela, onde terá sido visto por arredor de 5500 persoas desde a súa estrea o pasado 11 de setembro. Tras os 33 pases ofrecidos na sede da compañÃa da Xunta, tamén completando as butacas dispoñibles en varias ocasións, o espectáculo iniciará a finais de mes unha xira que o levará a outros cinco escenarios de Galicia e Portugal. AsÃ, a proposta dirixida por Pablo Reboleiro representarase o 30 de outubro no Teatro Académico de Gil Vicente de CoÃmbra como parte da programación da Mostra Galiza Coimbra 2025, organizada polos colectivos Cena Lusófona e A Escola da Noite e que conta co apoio económico da ConsellerÃa de Cultura, Lingua e Xuventude para ofrecer unha escolma de producións escénicas galegas, entre outras moitas actividades artÃsticas e formativas.
As empresas galegas que empregan Intelixencia artificial son xa o 15,7%, tras experimentar un crecemento do 51,1% no último ano. Crece tamén o uso do Cloud Computing, que pasou do 31,5% ao 38,2% no mesmo perÃodo de tempo. Son datos da enquisa sobre o uso das TIC e do comercio electrónico nas empresas 2024/2025, publicada hoxe polo Instituto Nacional de EstatÃstica (INE) e que constatan o crecemento sostido das tecnoloxÃas innovadoras no tecido produtivo galego. Outro dos indicadores do grao de dixitalización das empresas galegas é a incorporación dos especialistas TIC. O 13,1% das empresas de máis de 10 empregados conta con este perfil profesional, un 4% máis no último ano, o que a converte a Galicia na novena Comunidade Autónoma con máis proporción de especialistas TIC no tecido empresarial.